De fabrikanten van superjachten beleven een hoogconjunctuur. Er is momenteel een recordaantal schepen besteld of in aanbouw. Dat blijkt uit cijfers van de federatie Boat International. Er zouden momenteel meer dan 1.200 superjachten zijn besteld of al worden gebouwd. Dat betekent een stijging met 25 procent, onder meer dankzij de coronacrisis, tegenover vorig jaar. 

“De markt laat momenteel ongekend hoge pieken noteren”, getuigt Will Christie, makelaar in superjachten. “Vele kopers zien in een verblijf op hun jacht een kans om zich tegen een mogelijke besmetting met het coronavirus te beschermen.”

“Daarnaast zijn er echter ook de opportuniteiten die door het werken op afstand worden geboden. De rijke klasse hoeft zich immers niet langer naar zijn kantoor te begeven om zaken te kunnen doen, zoals in het verleden wel het geval was.”

Christie voegt eraan toe dat de orderboeken van constructeurs van superjachten ongeveer tot het midden van dit decennium zijn volzet. “Dit betekent dat vele klanten bereid zijn een premie te betalen om hun order sneller te laten uitvoeren indien zich daartoe een mogelijkheid zou bieden”, voert hij aan.

“De mogelijkheid om een vakantiehuis in een oogwenk naar een andere locatie te verplaatsen, is bijzonder interessant. De mogelijkheid om aan het dagelijkse leven te kunnen ontsnappen, oogt in het huidige klimaat bijzonder aantrekkelijk. Iedereen streeft naar vrijheid, maar de superrijken kunnen daarvoor betalen.”

Strengere regelgeving

De kooplust van de superrijken roept echter ook heel wat controverses op. Critici wijzen op de enorm onevenredige milieuschade die door de superrijken wordt veroorzaakt. “Deze klasse haalt zijn schouders op voor de rest van de samenleving”, merkt Peter Newell, professor internationale betrekkingen aan de Sussex University, daarbij op.

“Aankopen van privéjets en superjachten of reizen naar de ruimte kunnen niet anders worden uitgelegd. Dit is decadent. Deze bevolkingsgroep schaart zich niet achter de beperkingen die bij een collectieve verantwoordelijkheid voor het lot van de planeet horen.”

“De beloftes van de industrie over een transformatie naar een duurzamer model zijn niet overtuigend”, merkt Newell nog op. “De overheid dient maatregelen te nemen. Men kan niet alleen op de empathie van de betrokkenen vertrouwen.”

“Er moet een strengere regelgeving, met ook een aantal fiscale maatregelen, worden ingevoerd. Maar dit is niet gemakkelijk te realiseren. Men heeft hier immers te maken met een mobiele elite die zijn geld en eigendommen gemakkelijk en snel kan verplaatsen.”

Duikboot

In de orderboeken zouden zevenentwintig superjachten met een lengte van meer dan honderd meter kunnen worden teruggevonden. De REV Ocean, gebouwd voor de Noorse miljardair Kjell Inge Røkke, wordt met een lengte van 183 meter het grootste superjacht van de wereld.

Het schip is tevens uitgerust met een ruimte voor een duikboot die voor oceaanonderzoek kan worden ingezet. Andere exemplaren worden uitgerust landingsplatforms voor helikopters of openluchtbioscopen.

“De impact van de vloot superjachten op de totale emissies van broeikasgassen blijft uiteraard beperkt”, erkent Richard Wilk, professor economische antropologie aan de Indiana University. “Er is hier echter sprake van een symbolische waarde.”

“De wereld telt ongeveer tweeduizend miljardairs. De impact van deze bevolkingsgroep op de planeet is bijzonder groot. Er is een duidelijk patroon van overconsumptie.”

Wilk berekende dat een mens gemiddeld minder dan vijf ton koolstofdioxide per jaar produceert. De ecologische voetafdruk van de gemiddelde miljardair is volgens de professor echter duizenden keer groter.

Roman Abramovitsj is volgens Wilk tussen de superrijken de grootste vervuiler. De Russische oligarch zou drie jaar geleden een ecologische voetafdruk van 33.859 ton koolstofdioxide hebben laten optekenen. Meer dan twee derde van die uitstoot zou aan de Eclipse, het superjacht van Abramovitsj, zijn gelinkt.

(lb)