De inflatie schoot gisteren volgens de officiële cijfers nog verder door, naar een verbluffende 8,97 procent, terwijl men binnen Vivaldi in stilte had gehoopt dat dat cijfer zou aftoppen. Dat gebeurt niet, nergens in Europa overigens.

• De Europese Centrale Bank (ECB), die het krachtigste wapen heeft om de inflatie te temperen, rentestijgingen, blijft maar aarzelen. Zo was er sprake van een renteverhoging van meteen 0,5 procent: onder meer de Oostenrijkers en Nederlanders drongen daarop aan. Maar dat wil de ECB niet. Te sterke renteverhoging brengt onvermijdelijk een pak Zuid-Europese landen in de eurozone in de problemen: zij moeten dan hun schulden veel zwaarder gaan afbetalen.
• Op dit moment verwacht men in de zomer de eerste rentestijgingen voor de eurozone, in juli zou er 0,25 procent bijkomen, en in september nog eens 0,25 procent, zo gaf ECB-hoofdeconoom Philip Lane aan. De Amerikaanse centrale bank staat ondertussen al veel verder. De vraag is of, na de opnieuw slechte inflatiecijfers voor heel de eurozone, de situatie nog langer houdbaar is voor de ECB.
• En tegelijk erger: wat initieel een energiecrisis was, met vooral inflatie door gigantische toename in de gas- en elektriciteitsprijzen, wordt het meer en meer een prijzenslag in de voeding. Prijsstijgingen voor pasta en brood gaan op hun beurt zwaarder wegen op de geldontwaarding.
• Op de achtergrond sluimert overigens een mondiale voedselcrisis, als het Oekraïense graan straks niet wegraakt uit de haven van Odessa, aan de Zwarte Zee. Binnen de NAVO gaan de Britten ondertussen zo ver dat men overweegt om onder escorte van een westerse vloot dat graan te laten verschepen.

En nu? Kan Europa nog vat op de energieprijzen krijgen?

• Premier Alexander De Croo (Open Vld) en zijn minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) zetten al een tijdje veel hoop op het Europese niveau: daar zou men maatregelen kunnen nemen die een grote impact zouden hebben op de Belgische inflatie. Het is dus geen toeval dat de premier al weken ijvert voor een plafond op de energieprijzen, opgelegd vanuit Europa.
• Dat lijkt zowat de enige methode die voorlopig werkt: Frankrijk heeft een erg gereguleerde elektriciteitsmarkt, waardoor de Franse consument behoorlijk behoed is gebleven voor de energiecrisis, en Franse reuzen zoals EDF en Engie in eigen land eigenlijk bitter weinig verdienen (dat doet Engie dan maar bij de Noorderburen). Het effect is wel zichtbaar: terwijl Spanje op 8,5 procent inflatie zit, en Duitsland op 8,7 procent, blijft Frankrijk hangen op 5,2 procent inflatie voor mei.
• Alleen, binnen de EU staat Duitsland op de rem voor het al te veel ingrijpen op de vrije markt. Gisteren is er welgeteld 30 minuten gepraat over het energiedossier, los van de sancties tegen Rusland, op de EU-top. Het pakket maatregelen van de Commissie, het zogenaamde REPowerEU-plan, dat vooral opnieuw de groene transitie predikt en geld geeft, is dus nog niet te gronde besproken. Net als andere mogelijke plannen.
• Dat zou vandaag dan moeten gebeuren. De Croo en Van der Straeten hopen dat er zaken als groepsaankopen en dat prijzenplafond op tafel komen, mogelijk zelfs een taks op overwinsten voor de energiesector. Maar het blijft koffiedik kijken of dat deze keer wel lukt: op de vorige top raakte men zelfs niet in de buurt van een echte discussie.