Vandaag een langverwacht Overlegcomité, dat knopen moet doorhakken over meer restricties en beperkingen van vrijheid. Een reisverbod op niet-essentiële reizen staat op de agenda. In ruil willen de Franstalige liberalen wel duidelijkheid over de contactberoepen: afwachten of dat er komt. Wat wel opvalt: in de Kamer gisteren gingen zowel premier Alexander De Croo (Open Vld) als vooral minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) heftig in het offensief. Dat moest wel, nadat de oppositie massaal ongenoegen over de aanpak had laten verstaan.

In het nieuws: Al COVID wat de klok slaat.

De details: Er komen onvermijdelijk meer restricties aan, nadat de EU gisteren een fiat gaf aan België om de grenzen te sluiten.

• Het blijft een diplomatieke positie die uitzonderlijk is voor België, als klein land centraal in Europa, met een welvaart die grotendeels afhangt van internationale handel en een open economie: vragen aan de EU of het grensverkeer verdere restricties kan worden opgelegd.
• Bovendien kan de vraag gesteld of het ondertussen ook niet al veel te laat is, voor de besmettelijkere varianten van COVID: ze zijn reeds aanwezig in België. Overigens is die variant B.1.1.7, de zogenaamde ‘Britse’, zo’n 30 procent meer besmettelijk, geen 70 procent zoals initieel geafficheerd.
• Maar kijk: premier Alexander De Croo (Open Vld) agendeerde gisteren het vrij verkeer, een bezorgdheid die ook leefde bij buurlanden Nederland, Frankrijk en Duitsland, die allemaal een beperking overwegen. En ook Italië sloot zich aan bij dit standpunt. De lidstaten krijgen nu de optie om niet-essentiële reizen te verbieden. En ook verplicht testen en quarantaine bij reizen wordt dan een feit.
• Veel politieke discussie over die verdere vrijheidsbeperking is er niet: de Waalse en Vlaamse regering, met N-VA en PS als leidende formaties daar, hebben geen bezwaren, en pleiten eveneens voor zo’n verbod.
• De enigen die zich laten horen om wat tegengewicht te bieden, zoals al vaker in de crisis, zijn de Franstalige liberalen. Zij houden één minister-president in handen die mee aanschuift op het Overlegcomité, Pierre-Yves Jeholet (MR), die de Franse Gemeenschap leidt.
• Vanmorgen op LN24 was die duidelijk: ‘We kunnen niet altijd verbieden, verbieden, verbieden.’ ‘Ik heb aangedrongen dat men perspectief biedt aan de jongeren. Het gaat onder meer over jongeren die ouder zijn dan 12 en opnieuw kunnen sporten, net zoals het heropenen van de auditoria voor studenten.’
• En ook voor de contactberoepen, de kappers, wil de MR dat er uitzicht op een heropening komt: het stokpaardje van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez (MR). Daar lijkt de regering gehoor aan te gaan geven: Frank Vandenbroucke (Vooruit) kondigde gisteren op ‘Villa Politica’ aan dat men mikt op midden februari voor een heropening, en ook de PS communiceerde vanmorgen voluntaristisch daarover.
• Aan Vlaamse kant blijft het overigens doofstom bij de liberalen: vicepremier Vincent Van Quickenborne (Open Vld) zit duidelijk niet in de regering om het zijn premier De Croo moeilijk te maken, door de partijlijn wat scherper te verdedigen. Meer nog: het was CD&V, met vicepremier Vincent Van Peteghem, die als enige de afgelopen week aandrong op een ‘exitscenario’, en ‘perspectief’ voor een aantal sectoren.
• In alle stilte wordt het target van 800 besmettingen per dag dus wat opgeschoven, dat gaat straks omhoog. Nu zitten we aan 2.000 besmettingen ongeveer. Maar het medische apparaat, met de bezettingsgraad van de bedden in de ziekenhuizen en meer bepaald op intensieve zorgen, is de laatste maanden niet meer echt in gevaar gekomen: nooit ging men tot tegen of over de grens van beschikbare plaatsen. De vraag is dus legitiem of de beperkingen op de vrijheid van de bevolking dan moeten blijven gelden, en op welk richtcijfer men dan mikt om die op te heffen.

Opvallend: Ondertussen scherpt de federale regering haar communicatie wat aan.

• In de Kamer, tijdens het vragenuurtje op donderdag, kreeg het leidende duo De Croo-Vandenbroucke een hele batterij kritische vragen. Helemaal onlogisch is dat niet, nadat een paar pijnlijke verhalen naar boven kwamen.
• Zo was er de vaststelling dat Pfizer, de producent van vaccins, plots haar leveringen ging verminderen, omdat er meer dosissen uit één flesje kunnen worden getrokken. Dat leverde verontwaardiging op van Groen, Vooruit, maar vooral PVDA die fulmineerde tegen ‘aan de ene kant de winsthonger van big farma, tegenover het geklungel van deze regering aan de andere kant’, zo stelde Sofie Merckx (PVDA).
• En er was de kwestie van de injectienaalden, waar er mogelijk te weinig van zijn, en 2,5 miljoen dosissen die België misliep, omdat een topman een handtekening vergat te plaatsen. Daar duwden vooral de N-VA, maar ook cdH en DéFI dan weer op.
• En ook de snelheid, of eerder traagheid van de vaccinatiecampagne werd onder schot genomen. ‘Tegen dat wij beginnen als het nu half februari is, zullen er in de UK 15 miljoen vaccins toegediend zijn’, zo sneerde Jean-Marie Dedecker (Onafhankelijk). Dat in België ondertussen duizenden dosissen in de diepvries liggen, steekt. ‘Wanneer sluit u de laatste bladzijde van dit blunderboek?‘
• Maar Vandenbroucke toonde zich erg offensief, en weerlegde fel het beeld als zou de vaccinatiecampagne chaotisch verlopen. ‘Er zitten in de diepvriezer geen dosissen meer die niet geprogrammeerd zijn om geleverd te worden. Natuurlijk ligt daar een enorme programmatie, omdat wij volgende week beginnen met de tweede prik’, zo stelde die. ‘Er is ongeveer geen dode stock meer.’
• En de minister van Volksgezondheid, in z’n gekende stijl die een tikje naar het betweterige neigt, ontkrachtte ook fel het beeld als zou België achterophinken, met de cijfers in de hand: ‘We zitten in het Europese peloton, u mag het nakijken.’ Daarmee suste hij alvast duidelijk de meerderheid, die zich achter de regering schaarde.
• De Croo, die voor Vandenbroucke aan het woord was gekomen, had ook al ferm gesust. Een juridische strijd met Pfizer, zoals Italië die aankondigde, ziet hij niet zitten. ‘Op dit moment, wetende welke samenwerking we gaan nodig hebben, is het laatste wat men moet doen nu met getrokken messen tegenover elkaar gaan staan. We gaan hier enkel met elkaar uit geraken, als we samenwerken. Nu een juridische strijd starten is niet de oplossing om alles veel vlotter te laten lopen.’

Nog steeds bezig: In Brussel blijft Ecolo-minister Alain Maron, verantwoordelijk voor Gezondheid in de gewestregering, het aan de stok hebben met de burgemeesters. Inclusief die van z’n eigen partij.

• Alain Maron is zich in sneltempo onpopulair aan het maken bij collega-politici in de hoofdstad. De 19 Brusselse burgemeesters sturen nu gezamenlijk een brief naar de Brusselse regering, om hun beklag te doen.
• De burgemeesters zijn boos, omdat ze niet voldoende toegang krijgen tot de gegevens over de mensen die teruggekeerd zijn uit vakantie. In Vlaanderen en Wallonië hebben de lokale besturen daar volledige toegang toe, in Brussel weigert Maron die te geven.
• De 19 vragen nu gezamenlijk om een beperkte lijst met enkel de reizigers die de maatregelen omzeilen. Met de nieuwe vakantie in het vooruitzicht, lijkt hen dat geen overbodige luxe. Bovendien vragen ze Maron om duidelijke instructies: wat verwacht de Brusselse regering precies van de gemeentes?
• Dat na Vincent De Wolf van de MR, de burgemeester van Etterbeek, nu ook Charles Picqué (PS) van Sint-Gillis uithaalt, duidt erop dat het geen partijpolitiek spelletje meer is. En erger voor Maron, ook drie Ecolo-burgemeesters, van zijn eigen partij dus, ondertekenen wel de brief: Christos Doulkeridis in Elsene, Olivier Deleuze van Watermaal-Bosvoorde en Stéphane Roberti in Vorst. Pijnlijk.

Juridische strijd (1): In de Waalse affaire rond Nethys raken grote namen beschadigd.

• Bij de grote Waalse intercommunale Nethys, die op een bepaald moment oppermachtig leek in Luik en omstreken, barstte in 2019 de bom: de exuberante vergoedingen aan de top, en meer bepaald bij Stéphane Moureau (ex-PS), de burgemeester van Ans bij Luik, maar ook schimmige transacties die vooral de bestuurders goed uitkwamen, het zaakje stonk uren in de wind.
• Vanmorgen is Moureau aangehouden en ondervraagd door het Luikse parket. En ook de ex-CFO Pol Heyse en Bénédicte Bayer, een ander lid van de directie, zijn ondervraagd vanmorgen, zo meldt de RTBF.
• Gisteren al werd ook François Fornieri aangehouden en in de cel gestopt. Dat is zo’n beetje de Marc Coucke van Wallonië, die met z’n biotechbedrijf Mithra grote ogen gooide.
• Maar Fornieri was ook bestuurder bij Nethys, en was voorzitter van het remuneratiecomité. Bovendien wilde Fornieri voor 0 euro heel het windmolenpark van Nethys kopen, nadat ook al de IT-dochter Win van Nethys op een wel heel goedkope manier naar hem versluisd was.

Juridische strijd (2): Dries Van Langenhove (Vlaams Belang) z’n onschendbaarheid wordt opgeheven, in een onderzoek van het Oost-Vlaams parket.

• De Kamer heft binnenkort de onschendbaarheid op van Van Langenhove, die overigens zelf ook vraagt dat te doen. Aanleiding is een onderzoek rond Schild & Vrienden, de organisatie die Van Langenhove aanvoerde, voor hij op een Vlaams Belang-lijst in 2019 in de Kamer raakte.
• Die Schild & Vrienden raakte zwaar in opspraak na een reportage van ‘Panorama’ op 5 september 2018, waarin ook de conversaties van interne chatgroepen werden getoond. Dat leidde tot een aantal huiszoekingen van het parket, en nu dus een doorverwijzing van het dossier tegen Van Langenhove naar de correctionele rechtbank.
• Daar zal Van Langenhove zich moeten verantwoorden voor verschillende inbreuken op de racismewet enerzijds, en de wapenwet anderzijds.
• Heel de zaak is erg symbolisch. Vlaams Belang sloot gisteren en vanmorgen de rangen rond Van Langenhove, die op de lijst van de partij belandde nadat heel het onderzoek op gang was gekomen. ‘Dit loopt al twee jaar, we wisten dat justitie haar ei zou leggen, wij wachten geduldig en vol vertrouwen af’, zo stelde fractieleider Barbara Pas op Radio 1. ‘Justitie kent duidelijk z’n prioriteiten’, zo tweette voorzitter Tom Van Grieken (Vlaams Belang) al eerder, het daarbij een ‘politiek proces’ noemende.
• Toch duwt de zaak onvermijdelijk de strategische keuze van de partij, om Van Langenhove in 2019 in hun rangen op te nemen, en de lijst in Vlaams-Brabant te laten trekken, weer naar de voorgrond. De cruciale vraag is immers altijd dezelfde bij het Belang: slagen ze erin ooit een andere strategie te ontwikkelen dan die van de geïsoleerde zweeppartij.
• Zeker Van Grieken, een andere generatie dan Gerolf Annemans (Vlaams Belang) en de politiek-strategisch zeer beperkte Filip Dewinter (Vlaams Belang), had de kans om met z’n partij een andere koers in te slaan, de afgelopen jaren. De voorbeelden in Europa zijn legio, met onder meer de Lega in Italië of de FPÖ in Oostenrijk, die er beide in slaagden regeringsbeleid te maken in een coalitie.
• Maar Van Langenhove vormde in 2019 een probleem: zijn populariteit in extreemrechtse kringen was zodanig, dat hij als externe figuur een serieuze bedreiging kon vormen voor het Belang. Hem een royale plaats aanbieden, als onafhankelijke initieel, maakte dat dat gevaar geneutraliseerd werd. Alleen duwde men op die manier de partij opnieuw richting de extreme kant.
• Met de juridische perikelen nu als uitloper van de zaak in 2018, dreigt Van Langenhove meer dan ooit een molensteen te worden, aan de nek van allen binnen het Belang die een koers van machtsdeelname wel zien zitten.