Wat de aanhangers van de QAnon-theorie verwachtten, is niet gebeurd. Trump riep voor de inauguratie van Joe Biden niet de noodtoestand af en pleegde geen militaire coup, hij vertrok gewoon rustig naar Mar-a-Lago. Probleem, zou u denken. Maar dan kent u complotdenkers nog niet.
Geloof het of niet, maar de QAnon-aanhangers hebben ongelijk gekregen. Er kwam geen horde militairen afzetten om de deep state te ontmaskeren. Pizzagate bleek niet te kloppen. Nogal een drama voor wie zich de laatste vier jaar heeft ingewerkt in de waarheid volgens Q, het boegbeeld van de beweging.
Op woensdag werd dan ook al snel duidelijk dat de QAnon’ers op zoek moeten naar een nieuw narratief. Dat kwam er op een afschrikwekkend tempo aan. Tegen het einde van Biden zijn speech klonken er al stemmen dat de woorden van opperhoofd Q misschien gewoon verkeerd geïnterpreteerd zijn. Baking, heet dat dan.
‘Zoals velen onder jullie ben ik geshockeerd door de gebeurtenissen vandaag en toen realiseerde ik me dat dat moest gebeuren en dat Q ons heeft gezegd dat het zou gebeuren en waarom dit MOEST gebeuren’, staat er te lezen op een QAnon-forum. Daarna komt er een monoloog over hoe de vele esoterische boodschappen van Q anders geïnterpreteerd moeten worden. Een beetje zoals met Azteekse kalenders, zo u wilt.
Van Q naar JQ
Dat niet iedereen van QAnon er de brui aan zal geven, baart ook onderzoekers zorgen. Radicalisatie is zeker mogelijk, klinkt het bij Brian Friedberg, een onderzoeker aan de universiteit van Harvard. Hij is bang dat de aanhangers van de beweging de overstap zullen maken van Q naar JQ, de Jewish Question. Dat is de zinsnede die blanke nationalisten en neo-Nazis gebruiken om het antisemitische geloof te propageren dat Joden de wereld overnemen.
‘Ze zien dit als een geweldig moment voor de JQ-beweging’, klinkt het bij Friedberg. ‘De link tussen de twee bewegingen bestaat al lang, maar de JQ-ers waren ervan overtuigd dat de laterale MAGA-beweging een verspilling van tijd was en energie weghaalde bij de blanke nationalistische beweging.’
De echte believers
Travis View, QAnon-expert die ook een podcast over het fenomeen runt, omschrijft het als volgt: ‘Veel QAnon-aanhangers zijn boos en gedesillusioneerd. Ze hebben het gevoel dat ze om de tuin geleid zijn’, zegt hij aan The Guardian. ‘De beweging zal wellicht versplinteren, mensen zullen stilletjes wegvallen, omdat het nu niet meer leuk is. Maar er zijn altijd echte believers en die zullen blijven hangen.’
Volgens Friedberg zullen anderen dan weer een pad naar ‘neoconservatief gedachtengoed’ volgen, eerder dan naar blank nationalisme. Die stroming is meer gericht op patriotisme, militarisme en weert communisme.
Underdog voor het leven
De ‘underdogmentaliteit’ van QAnon zal volgens Friedberg dan weer blijven bestaan en enkel worden versterkt. ‘Dat zorgt ervoor dat de beweging zeker niet zal verdwijnen.’
‘De dingen die ze haten zijn er nog steeds’, klinkt het. ‘De fetish van Trump is zeker niet weg, maar ook de haat naar de zogenaamde ‘deep state’, communisten en liberalen, antifa, … al die instituten zijn er nog steeds. En die hebben gewonnen.’
Lees ook:
