Netflix-baas Reed Hastings is het nu al kotsbeu dat zijn personeel thuis moet werken. Eens de meerderheid van werknemers gevaccineerd is, moeten ze allemaal stante pede terugkeren naar kantoor. Maar hoe denken bedrijven bij ons daarover? Is thuiswerk een blijvertje na het coronatijdperk?

In een interview met de Amerikaanse krant The Wall Street Journal outte Reed Hastings zich deze week niet meteen als een voorstander van thuiswerken. ‘Ik vind er niks positiefs aan. Niet in staat zijn om fysiek samen te komen, is puur negatief’, vond hij. ‘Twaalf uur nadat een vaccin is goedgekeurd’ moeten Hastings’ werknemers terugkeren naar het hoofdkantoor, klonk het gekscherend.

De topman waagde zich zelfs aan een voorspelling. ‘Als ik moet raden, dan zal de vijfdaagse werkweek er eentje worden van vier dagen op kantoor en één dag virtueel van thuis uit. Ik durf wedden dat dat de plek is waar veel bedrijven zullen eindigen’, besloot Hastings het interview.

Wordt werken anders?

Gaan we na de coronacrisis – wanneer dat ooit moge zijn – in kudde terug naar kantoor en zo beperkt mogelijk thuis werken? Kasper Demol van het Vlaams netwerk van ondernemingen (Voka) denkt niet dat het zo’n vaart al lopen. ‘Veel werkgevers geven aan dat het een blijver zal zijn. De verwachting is dat het vaker zal gebeuren nà de coronacrisis dan ervoor. Kijk naar Telenet, waar het personeel al zeker tot het einde van het jaar mag thuiswerken’, stelt de woordvoerder.

Uit een enquête die de werkgeversorganisatie midden augustus afnam bij iets meer dan 1.000 Vlaamse ondernemingen, blijkt dat het merendeel van de bedrijfsleiders verwacht dat de manier van werken na de crisis volledig anders zal zijn. Slechts 29 procent heeft de overtuiging dat ‘de manier van werken niet structureel anders zal zijn’. Nog enkele interessante bemerkingen:

• 48 procent van de ondervraagden denkt dat telewerken intensiever gebruikt wordt.
• 36 procent van de bedrijfsleiders verwacht minder zakenreizen.
• 22 procent van de respondenten voorziet flexibelere werktijden in de toekomst.
• 9 procent van de ondervraagden sluit zelfs niet uit dat er een reorganisatie van de werkploegen zit aan te komen.

Naar een flexibeler tijdperk, dus? ‘Thuiswerk zal meer aanwezig zijn dan voor de crisis, maar niet overal. Een andere enquête uit het voorjaar geeft aan dat volledig thuiswerken voor twee op de drie ondernemingen niet mogelijk is, omdat niet alle functies in het bedrijf zich daartoe lenen’, zegt Demol. ‘Het is natuurlijk wel belangrijk om op gezette tijdstippen samen te zitten, zodat het teamgevoel en informeel contact niet verloren gaat’, plaatst de woordvoerder nog een kanttekening.

Gemeenten blijven niet gespaard

Ook stads- en gemeentebesturen stapten halverwege maart willens nillens mee in de thuiswerkverplichting. Voor veel lokale besturen ging een nieuwe wereld open. ‘De gebruikelijke dienstverlening bleef gegarandeerd, wat betekende dat heel wat medewerkers hun job voor het eerst van thuis uit konden doen. Dat gebeurde voordien niet zo vaak bij lokale besturen’, erkent Nathalie Debast van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG), die alle 300 Vlaamse gemeenten groepeert.

Uit een bevraging van de VVSG blijkt dat meer dan zes op de tien burgemeesters thuiswerk wil behouden na de coronacrisis. ‘Een andere rondvraag bij de medewerkers van 40 gemeenten toont aan dat 55 procent ervan overtuigd is dat er na de crisis meer digitaal zal worden gewerkt’, vervolgt Debast. Nog eens 40 procent acht dat erg waarschijnlijk en slechts 5 procent denkt eerder van niet, blijkt nog uit datzelfde onderzoek.

Vertrouwen

Tot slot gaan we nog even piepen aan de andere kant van de taalgrens, waar dienstenverlener SD Worx en Union Wallonne des Enterprises – zeg gerust het Waalse Voka – in juni onderzoek deden naar de intenties bij 222 Waalse ondernemingen. 90 procent van de ondervraagde bazen gaf te kennen dat ze na de coronacrisis thuiswerk aanhouden, terwijl vóór de crisis slechts de helft van de werkgevers thuiswerk toeliet.

‘Dat is een belangrijke evolutie die we zelden eerder zagen’, zegt Olivier de Wasseige, administrateur-generaal van de UWE. ‘Deze studie toont aan dat niet enkel werknemers vragende partij zijn, maar ook de werkgevers de voordelen van thuiswerk inzien. 92 procent van de ondervraagde Waalse ondernemingen geeft aan dat het telewerken even goed of zelfs beter dan verwacht verloopt.’

Om thuiswerken op een structurele basis te schoeien, ziet SD Worx wel een knelpunt. ‘Het vergt een formeel en schriftelijk beleid, inclusief een duidelijke indicatie van de frequentie’, zegt consultant Benoît van Grieken, die verwacht dat werknemers in de toekomst recht hebben op één tot twee thuiswerkdagen. ‘Het is daarbij belangrijk om een geschikte IT-infrastructuur op te zetten, het personeel voor te bereiden op deze verandering én om een bedrijfscultuur van vertrouwen uit te bouwen’, vult de Wasseige nog aan.