Novaya Gazeta, een van de grootste onafhankelijke Russische kranten, gaat tijdelijk zijn activiteiten stopzetten. De krant zal alle berichtgeving pauzeren tot de oorlog in Oekraïne voorbij is. Dat nieuws maakt de krant maandag zelf bekend.

Volgens Dmitri Muratov, oprichter van de krant en tevens winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede in 2021, last Novaya Gazeta een tijdelijke publicatiestop in omdat de krant al twee waarschuwingen kreeg van het Russische censuuragentschap, de Roskomnadzor. Een derde waarschuwing zou namelijk betekenen dat de medialicentie van Novaya Gazeta wordt ingetrokken.

Foreign agents

Officieel zou de tweede waarschuwing er komen omdat Novaya Gazeta de zogenaamde “foreign agent law” niet consequent nakomt. Volgens die wet moeten alle personen of entiteiten die op een lijst als foreign agent – of buitenlandse agent – staan, ook zo aangeduid worden in elke publicatie. Wie op de lijst staat moet dat ook telkens van zichzelf kenbaar maken. Foreign agents worden ook strikter in de gaten gehouden door de overheid, moeten jaarlijks een audit ondergaan en elke zes maanden een rapport van hun activiteiten indienen.

De zoveelste waarschuwing van de Roskomnadzor tegen Novaya Gazeta heeft waarschijnlijk vooral te maken met de kritische verslaggeving die de krant brengt over de oorlog in Oekraïne. Ondanks de strikte richtlijnen die het Kremlin op alle media forceert, heeft Novaya Gazeta de mediawetten telkens tot de uiterste grenzen geïnterpreteerd zodat ze toch enigszins kritisch kunnen berichten over de invasie. Wie de richtlijnen niet volgt, en de situatie in Oekraïne een “oorlog” of “invasie” noemt in plaats van “speciale militaire operatie”, riskeert tot 15 jaar cel.

Creatief met berichtgeving

Toen Marina Ovsyannikova tegen de oorlog protesteerde tijdens een live-uitzending op Russische staatstelevisie, publiceerde de krant een reuzegrote foto van de vrouw met haar protestbord op de voorpagina. Enkel de woorden “oorlog” die op haar bord stonden geschreven, werden wazig gemaakt. Op die manier kon de krant met die publicatie wegkomen. Regelmatig verschenen ook blanco pagina’s in de krant, die symboliseerden de informatie die van het Kremlin niet mocht gepubliceerd worden.

Het ziet er echter naar uit dat het Kremlin nu toch een juridische omweg heeft gevonden om de onafhankelijke krant het zwijgen op te leggen. “We hebben nog een waarschuwing ontvangen van Roskomandzor”, deelde de krant mee op Telegram. “Daarom stoppen we met onze publicaties zowel in print als online, totdat de ‘speciale operatie op het territorium van Oekraïne’ voorbij is.”

Laatste onafhankelijke oppositiestem

Novaya Gazeta werd in 1993 opgericht door Dmitri Moeratov en groeide uit tot een van de voornaamste oppositiestemmen tegen Verenigd Rusland, de politieke partij van Vladimir Poetin. De krant wordt gezien als een van de laatste onafhankelijke oppositiestemmen in het autocratische medialandschap dat Poetin heeft gecreëerd in Rusland.

Al zes journalisten van de krant werden in het verleden vermoord. Volgens de krant en ngo’s werden ze vermoord omwille van hun verslaggeving en onderzoek naar corruptie en mensenrechtenschennis. In 2021 won Moeratov de Nobelprijs voor de Vrede “voor zijn inspanningen om de vrijheid van meningsuiting te vrijwaren.”

(ns)