Kun je medelijden hebben met een van de meest succesvolle personen op aarde? Die vraag bekroop me bij het volgen van de storm van protest waarin JK Rowling beland is. De schrijfster van Harry Potter, die de rijkste vrouw ter wereld had kunnen zijn, indien ze zoveel van haar geld niet aan liefdadigheid had weggeschonken, kreeg het de voorbije weken hard te verduren. Onze koppenkapperscultuur had haar tot nieuw geliefd doelwit gekozen. Op sociale media werd ze overladen met haatberichten en doodsbedreigingen. Binnen haar eigen uitgeverij waren er mensen die niet meer met haar wilden werken of geassocieerd worden. En ook ‘Harry Potter zelf’ – acteur Daniel Radcliffe – vond het nodig om zich van Rowling te distantiëren. 

Welke doodzonde had Rowling begaan om nu met pek en veren overladen te worden? Ze heeft zich de voorbije maanden een aantal keren kritisch uitgelaten over de mate waarin sekse maakbaar is en de vermeende lichtzinnigheid waarmee, volgens haar, omgesprongen wordt met geslachtsverandering en genderissues. Volgens nieuwe regulering in het VK zou het nog makkelijker moeten worden om van geslacht te veranderen. Geen langdurige behandeling en psychologische bijstand nodig; het zou volstaan om je als man vrouw te voelen, opdat je als vrouw erkend zou kunnen worden, en dat, aldus Rowling, is een groot gevaar.

Dat is niet enkel gevaarlijk en onwenselijk voor de mensen die werkelijk worstelen met hun gender, maar ook voor jonge meisjes die in de knoop liggen met het leven eerder dan met hun geslacht en gender, en voor vrouwen als mogelijk slachtoffer van seksueel misbruik. Gaat de deur van de kleedkamer, de vrouwendag in de sauna ook open voor een man die zegt, ‘ik voel me vrouw’? 

Hoewel er ongetwijfeld enige kritiek op Rowlings interpretatie van de bestaande regulering mogelijk is, staat haar engagement voor zij die het psychisch en sociaal moeilijk hebben in onze samenleving buiten kijf. Zo ook haar engagement voor mensen die worstelen met hun geaardheid, geslacht en gender. Dat maakte ze in een emotionele boodschap op haar website ook duidelijk. Die boodschap was behoorlijk genuanceerd, begripvol opgesteld. Maar in onze tijd vol stelligheid is er voor waardering van nuance weinig ruimte, en dus bleef ze tonnen kritiek krijgen van wat in rechtse kringen heel afkeurend de adepten en aanhangers van de ‘transgenderideologie’ genoemd wordt. Wanneer je in het midden staat van een sociale media-storm, dan helpt geen enkel weerwoord. Wat je ook doet, wat je ook zegt, als de wind van voren blaast zal hij niet keren. 

Vorig jaar was een bevriend schrijver en filosoof van me ook in een vuile mediastorm beland. Zo kon ik de psychische en fysieke schade die zo’n overdaad aan haatberichten en verwensingen aanricht van nabij ervaren. Het is iets dat je zelfs je ergste vijand niet zou toewensen, laat staan iemand die ideologisch en politiek gezien niet eens zo ver van je staat. Dat is wat Rowling nu overkomt. Ze is vele jaren geprezen vanuit linkse hoek om haar progressief engagement en liefdadigheid. En nu is het precies uit die hoek van waaruit de koppensnellers komen, omdat Rowling een mening verkondigt die een beetje afwijkt van wat men zelf denkt. Op het tribunaal van Twitter bestaat geen eerlijk proces. Heads must roll, en zo ook Rowlings hoofd.