Door zijn nederlaag niet te accepteren, maken Donald Trump en zijn bondgenoten duidelijk dat ze niet willen dat de Verenigde Staten genezen, schrijft professor Robert Reich, de ex-raadgever van Obama en gewezen minister van Arbeid onder Bill Clinton. ‘Het is tijd dat andere Republikeinse leiders het voortouw nemen en de natie vragen zich te verenigen achter Biden.’
Mocht je het gemist hebben, Joe Biden is verkozen tot de 46ste president van de Verenigde Staten. Bijna alle stembiljetten zijn nu geteld: Biden haalde meer dan 75 miljoen stemmen binnen en Trump zo’n 71 miljoen. Maar Trump heeft zijn nederlaag nog steeds niet geaccepteerd – met de steun van sommige vooraanstaande Republikeinen.
Senator Lindsey Graham waarschuwde zondag dat Trump niet zou moeten toegeven omdat ‘als de Republikeinen het Amerikaanse verkiezingssysteem niet uitdagen en veranderen, er nooit een andere Republikeinse president zal zijn die opnieuw wordt verkozen’. Met andere woorden, ondanks nul bewijs van kiezersfraude, zou de Republikeinse partij het resultaat van de verkiezing moeten betwisten gewoon omdat een Democraat werd verkozen tot president.
De natie was al verdeeld toen Trump president werd. Maar Trump maakte gebruik van die verdeeldheid om aan de macht te komen en te proberen de macht te behouden. Hij strooide niet alleen zout in onze wonden. Hij plantte er granaten in. En nu lijken hij en zijn facilitators de pinnen eruit te willen trekken.
Verkiezingen eindigen meestal met felicitaties van de verliezers, die hun nederlaag accepteren. Daarmee tonen ze hun geloof aan in het democratische systeem, boven de specifieke uitkomst van de verkiezingen. Blijkbaar moeten we van Trump en zijn bondgenoten geen hoffelijkheid verwachten.
‘Het is een bijna verraderlijke daad: het vertrouwen in het systeem vernietigen om de macht te behouden’
Ze willen niet dat Amerika geneest. Ze willen niet dat Amerikanen samenkomen. Ze geven blijkbaar de voorkeur aan voortdurende oorlogsvoering omdat ze denken dat ze alleen op die manier kunnen winnen. Het is een bijna verraderlijke daad: het vertrouwen in het systeem vernietigen om de macht te behouden.
Hoewel de Amerikanen het sterk oneens zijn over wat ze willen dat de regering doet, zijn ze het er wel over eens dat ze gebonden zijn aan de resultaten van deze verkiezingen. Deze meta-overeenkomst vergt genoeg vertrouwen om de standpunten en belangen van degenen met wie we het oneens zijn, net zo goed te accepteren.
Maar Trump en zijn bondgenoten hebben dat vertrouwen voortdurend opgeofferd voor partijgebonden doeleinden. En het ziet er naar uit dat ze niet zullen stoppen totdat ze dat vertrouwen tot het laatste greintje hebben vernietigd.
Trump zal nog drie maanden president zijn. Hij heeft al juridische stappen genomen en vraagt hertellingen, handelingen die kunnen voorkomen dat staten de wettelijke termijn van 8 december halen voor het oplossen van betwiste uitslagen.
Als dit doorgaat, zou Amerika zich in een situatie kunnen terechtkomen die vergelijkbaar is met wat het land in 1876 onder ogen zag. Toen dwongen eisen over verkiezingsfraude een speciale kiescommissie om de winnaar te kiezen, slechts twee dagen voor de inauguratie.
Het zou me niet verbazen als Trump en zijn Republikeinse bondgenoten weigeren om de inhuldiging van Biden bij te wonen. Wie weet zal Trump in plaats daarvan een gigantische rally voor zichzelf organiseren waar senator Lindsey Graham hem uitroept tot de ‘echte’ president.
Trump stuurt golven van gekrenkte berichten naar zijn volgelingen – die de legitimiteit van Biden als president in twijfel trekken en erop aandringen dat ze weigeren zijn presidentschap te erkennen. Daarbij komt een resem tweets met nog meer bizarre beschuldigingen: van complotten door Biden tegen hem en de Verenigde Staten tot tweets over Nancy Pelosi, ‘deep-state’ bureaucraten, ‘socialisten’, immigranten, moslims of andere vijanden.
Het kan nog jaren zo doorgaan. Trump houdt daarmee de aandacht van de natie op zichzelf gericht, blijft het centrum van de controverse en verdeeldheid, en maakt het moeilijker voor Biden om de natie te genezen.
Ondertussen houden Graham en co. miljoenen Republikeinse kiezers in een staat van eeuwige woede in de aanloop naar de tussentijdse verkiezingen van 2022 en de presidentsverkiezingen in 2024.
Nu is de tijd gekomen voor andere Republikeinse leiders om echt leiderschap uit te oefenen en de natie te vragen zich achter Biden te verenigen.
Voormalig president George W. Bush zette de eerste stap. Op hetzelfde moment dat Graham Trump waarschuwde om zijn nederlaag niet te aanvaarden, belde Bush Biden om hem te feliciteren, en zei dat de race ‘fundamenteel eerlijk’ was en dat ‘het resultaat duidelijk is’. In een verklaring liet Bush het volgende optekenen: ‘Ik weet dat Joe Biden een goede man is, die de kans heeft gewonnen om ons land te leiden en te verenigen.’
Een pluim voor Bush.
De media (waaronder Twitter, Facebook en zelfs Fox News) kunnen ook helpen. Ze zijn al begonnen met Trumps leugens in real time te ontkrachten en ze snijden zijn persconferenties af, dingen die al jaren geleden hadden moeten gebeuren. Ze moeten zijn leugens en die van zijn bondgenoten blijven labelen en hun ongegronde beweringen negeren.
Het zou een passend einde zijn voor een reality-tv-president die heeft geprobeerd om van Amerika een echt oorlogsgebied te maken.
—
Robert Reich, is een ex-raadgever van Obama, de gewezen minister van Arbeid onder Bill Clinton en nu professor aan de universiteit van Berkeley.
