Om de economie te sparen wou Rusland absoluut een tweede lockdown vermijden. Toch laat de coronapandemie zich zo sterk voelen in de portefeuille van de Russen, dat president Poetin de prijzen van basisgoederen wil bevriezen.
‘Dit is geen grap. De werkloosheid stijgt, de lonen zakken in elkaar en basisgoederen worden steeds duurder.’ Tijdens een regeringsbijeenkomst, die integraal werd uitgezonden op de staatstelevisie, fulmineerde Russisch president Vladimir Poetin tegen zijn regering. ‘Los dit op binnen een week’, zei hij tegen zijn economieminister Maxim Reshetnikov. Poetin stelde voor om maximumprijzen in te voeren voor bepaalde basisgoederen. De televisie-uitzending was een reactie op de onvrede over de dalende inkomens en de stijgende werkloosheid.
Voedselprijzen swingen de pan uit
Volgens The Moscow Times is de prijs van suiker tussen januari en november met 70 procent gestegen. Bakolie is in die periode bijna een kwart duurder geworden, graan bijna 20 procent, bloem 13 procent en pasta 10 procent.
De stijgende prijs valt samen met een dalend inkomen, met gemiddeld 4,8 procent in het derde kwartaal. Dat komt bovenop de inkomensdaling in het kwartaal ervoor, wat volgens persagentschap Reuters de sterkste daling in 20 jaar was. Volgens het Russisch ministerie van Arbeid leefden 20 miljoen burgers in oktober in armoede.
De Russische inflatie is dus al maanden aan het stijgen, en de effecten daarvan worden verergerd door de pandemie. Rusland heeft ook al enkele maanden te maken met een tweede golf, maar het Kremlin wou niet weten van strenge quarantainemaatregelen om de economie te sparen. De Russische autoriteiten motiveren die beslissing door te wijzen naar het relatief laag aantal coronadoden, een kleine 50.000 overlijdens. Maar volgens critici ligt de werkelijke dodentol veel hoger.
Volgens het Russische statistiekbureau Rosstat is er namelijk een oversterfte van 165.000 tussen de maanden maart en oktober. Dat wijst op een veel hogere coronatol dan officieel wordt beweerd.
‘Politiek theater’
Volgens Andrei Movchan, economist bij de denktank Carnegie Moscow Center was de regeringsbijeenkomst van Poetin gewoon een staaltje ‘politiek theater’. In The Moscow Times legt hij uit dat de prijzen de voorbije jaren in elkaar gezakt waren door slecht economisch beleid. Wat we nu zien is volgens een stabilisatie naar een ‘normale inflatiecurve’. De televisie-uitzending dient volgens Movchan om Poetins imago op te poetsen in de aanloop naar zijn jaarlijkse persconferentie van donderdag. Dat is een marathonevenement waarbij hij urenlang de natie toespreekt en vragen beantwoordt van zowel burgers als binnen- en buitenlandse pers.
Theater of niet, als Poetin maatregelen eist dan krijgt hij die meestal. Op maandag kondigde Reshetnikov een exportbelasting op graan aan, om zo de binnenlandse voedselprijzen in toom te houden. Aangezien Rusland wereldwijd een van de grootste uitvoerders van het basisproduct is, heeft die beslissing gevolgen voor de wereldmarkt. Amerikaanse futures op tarwe staan op het hoogste punt in meer dan een maand, door de verwachting dat de Russische beperkingen de vraag naar Amerikaans graan zal aanzwengelen.
