Men hoeft geen glazen bol om te weten dat het conflict met Rusland, de lawine aan sancties, en de mogelijk complete oorlog die straks uitbreekt, de energiecrisis in Europa verder zal doen ontsporen. De EU is voor 42 procent van haar gasinvoer afhankelijk van Rusland, maar landen als bijvoorbeeld Italië gaan tot meer dan 90 procent.

• In eigen land hangt het dossier compleet samen met de politieke oorlog die uitgevochten wordt rond de sluiting van de kerncentrales. Dat is een stukje een ‘culture war’, met believers op rechts zoals MR en N-VA aan de ene kant en rabiate tegenstanders bij Groen aan de andere kant.
• Terwijl men in de regering uit alle macht probeert het beslissingsproces beheersbaar en “rationeel” te houden, zoals premier De Croo deze week nog eens herhaalde, blijven de coalitiepartners olie op het vuur gieten.
• Daarbij ging Georges-Louis Bouchez (MR) alvast crescendo: hij wil zowaar een referendum over de kernuitstap. Dat idee lanceerde hij gisteren bij Bel RTL.
  • Hij haalde daarbij expliciet de Russische dreiging aan: “Vandaag heeft Poetin te veel invloed op de gasmarkt in Europa. Daarom moeten we een deel van het nucleaire behouden.”
  • “Poetin gebruikt dat gas om de wet te dicteren in Europa.”
  • “Uit voorzichtigheid moeten we de kernenergie behouden, en anticiperen op de stijgende vraag naar energie.”
  • “Laat ons daarom concreet zijn: laat de burgers zelf beslissen. Laat ze zich allemaal uitspreken over deze vraag.”
• Praktisch is zoiets niet: een bindend referendum is niet vastgelegd in de Belgische grondwet, en de politieke traditie is er niet, of toch niet op het nationale niveau. De laatste keer dat men zoiets organiseerde was in 1950, over de koningskwestie. En dat liep niet bepaald positief af.
• Voorlopig vindt de MR ook geen meerderheid in de Kamer voor het idee. Ze kunnen enkel rekenen op de enthousiaste steun van N-VA, die van het dossier evenzeer een speerpunt hebben gemaakt om Vivaldi aan te vallen.

En ook genoteerd: Groen herhaalt tegelijk wel dat ze moeten sluiten.

• Niet alleen partijvoorzitters roeren zich, ook vicepremier Petra De Sutter (Groen) doet dat, in Humo. Ze waarschuwt expliciet voor een probleem met de bevoorradingszekerheid, als men niet kiest voor plan A, de kerncentrales sluiten. “Europa heeft onze subsidies voor de nieuwe gascentrales goedgekeurd op voorwaarde dat we onze kerncentrales sluiten. Als we daarop terugkomen, komt alles op de helling te staan.”
• Daarbij verwijst ze naar de Europese Commissie, die het subsidiesysteem CRM goedkeurde, en zo de bouw van de vervangende gascentrales regelt. “De kerncentrales krijg je niet meer klaar tegen 2025 en ook de gascentrales raken dan misschien niet tijdig gebouwd. Dat is echt met vuur spelen.”
• De Sutter gaat nog eens regelrecht in tegen coalitiepartner Open Vld. Voorzitter Egbert Lachaert beweerde gisteren dat de sluiting van de kerncentrales tot hogere facturen zou leiden. “Gaat Groen dat dan uitleggen?”, zo stelde hij.
• “Onze zeven kerncentrales draaien volop, maar toch hebben we hoge energiefacturen. In Frankrijk liggen vijf kerncentrales stil, bij ons was dat enkele jaren geleden ook het geval. Die oude centrales zijn niet betrouwbaar meer.” 
• Tegelijk schermen de groenen met de studie van Elia, de hoogspanningsnetbeheerder, die verwacht wordt. “Als Elia zegt dat het niet kan om de centrales te sluiten, zullen we ons daarbij neerleggen”, zo kondigde Jean-Marc Nollet (Ecolo) al aan. Sommigen zagen daarin een opening om toch de centrales te behouden, of op z’n minst een minder scherpe houding.
• Maar binnen de regering is een ander verhaal te horen. Daar is men ervan overtuigd dat de netbeheerder niet helemaal zonder eigenbelang in de discussie staat: “Elia beheert het hoogspanningsnetwerk, en is een beursgenoteerd bedrijf, dat winst wil maken. En hoe garandeer je de komende jaren dat er erg veel stroom op dat netwerk van Elia wordt getransporteerd? Juist, door stroom uit het buitenland te laten komen.”