Lessen van het situationeel leiderschap-model zijn na de afgang in de Giro verplichte literatuur voor Lefevere én Evenepoel

Het gaat niet goed met onze rondehoop Remco Evenepoel in zijn eerste grote Ronde. Het is een combinatie van veel te hoge verwachtingen van heel wielerminnend Vlaanderen met een aantal twijfelachtige keuzes van Remco zelf en zijn grote baas Patrick Lefevere. Situationeel leiderschap, een leiderschapsmodel dat zijn verdiensten heeft bewezen, is een model dat hen in deze fase van dienst zou kunnen zijn. 

Ken Blanchard en Paul Hersey ontwikkelden deze leiderschapsaanpak in hun bestseller Management of Organizational Behaviour die ze publiceerden in 1969. Het is niet direct de meest sprekende titel maar de theorie was wel baanbrekend. Hun thesis is simpel en zeer begrijpelijk. Er is geen ideale leidersstijl.

Van controlerend naar delegerend leidinggeven

De stijl dient aangepast te worden aan het niveau van competentie van de medewerker die de leidinggevende leidt en begeleidt. De stijl kan variëren van controlerend (S1) tot delegerend (S4) afhankelijk van de competentie die de medewerker heeft. Indien hij of zij nog niet bekwaam is (D1) dan dient een directieve stijl te worden gehanteerd. Indien de medewerker alles onder de knie heeft (D4) dient de leidinggevende enkel delegeren en heel handsoff leiden.

Safety Leadership met Situationeel Leiderschap® II

De 2 moeilijkste fases zijn echter D2 en D3. Voordat de medewerker competent is in een nieuwe taak, gaat zijn motivatie nog sterk zakken want hij komt tot de vaststelling dat die nieuwe taak toch wat moeilijker is als eerst aangenomen. In de D1-fase is de medewerker wat naïef en overdreven enthousiast. In D2 is de medewerker al iets bekwamer maar is hij of zij onzeker en ontgoocheld dat zijn competentie niet sneller toeneemt. In die moeilijke fases dient de manager of leidinggevende de kunst van coaching goed beheersen en dient hij of zij rekening houden met de ontgoochelingen waarmee de medewerker worstelt.

Remco is vandaag D2: beperkte competentie met lage betrokkenheid

Remco Evenepoel zit nu in de D2 fase. Hij komt met scha en schande tot de vaststelling dat een ronde van 3 weken van een heel ander kaliber is dan een koers van een week waarin hij excelleerde. Bovendien heeft hij zichzelf overschat om zonder enige voorbereiding de zwaarste van de drie rondes aan te pakken, een kapitale fout. Je merkt het ook in zijn reacties. Hij legt er zich wat bij neer en lijkt zelfs af en toe op te geven, duidelijke kenmerken van de D2 fase. 

Lefevere moet hand in eigen boezem steken

De grootste fouten zijn echter gemaakt door de ploegmanager zelf. Patrick Lefevere had deze afgang in de Giro waarschijnlijk wel voorzien, maar voor zo een jong talent is zelfvertrouwen essentieel. Een gestage opbouw met deelname aan de Vuelta had gewoon beter en zinvoller geweest. In deze fase had een S1-stijl beter geweest, met name het afremmen van Remco’s ambities om trachten onmiddellijk een grote Ronde te winnen. Dat zonder dalingstrainingen én een rittenkoers als voorbereiding. Hij is zonder enige begeleiding (S4) voor de leeuwen geworpen en Egan Bernal heeft hem verorberd. 

Remco zal hiervan herstellen. Hij is een sterke persoonlijkheid en geeft alles voor zijn sport. Onder de juiste begeleiding en in de juiste ploeg zal hij tot zijn recht komen. En hier wringt potentieel het schoentje zoals Marc Ghyselinck van Het Laatste Nieuws ook al herhaaldelijk stelde.

Hoewel ikzelf een grote fan ben van Patrick Lefevere, zit hij zelf in een D2 moment. Hij is de grootste uitdaging van zijn loopbaan aangegaan, door te trachten – met een Belg – een grote Ronde te winnen, en liefst de mythische Tour de France. Deze Giro leert ons dat er nog heel veel obstakels liggen tussen deze dromen en de verwezenlijking. Als hij dit realiseert, wordt hij zoals Eddy Merckx onsterfelijk. Indien het hem niet lukt, zal dit een blaam zijn op zijn omzeggens perfect palmares. Dan missen we onze grootste kans om ooit nog een ronde te winnen met een Belg. 

Afbeelding met persoon, person, buiten, kostuum

Automatisch gegenereerde beschrijving
Ploegmanager Lefevere staat voor een enorme uitdaging die absoluut niet verzekerd is van een goede afloop (Isopix)

De problemen zijn immers legio op weg naar die droom. Hoe goed Lefevere de competentie beheerst (D4) van het klassieke werk, hoe weinig ervaring hij heeft in het rondewerk (D1). Lefevere gaat ervan uit dat hij dit ook kan, maar dit getuigt toch van misplaatst optimisme. De cultuur van een rondeploeg zoals Ineos en nu ook UAE en Jumbo Visma staat diametraal tegenover de obsessieve focus van Lefevere om klassiekers te winnen.

Er is maar 1 doel

In dergelijk team is er maar één droom en dat is de Ronde van Frankrijk winnen. Het is een leuke extra moest Luik-Bastenaken-Luik of De Ronde van Vlaanderen in de prijzenkast belanden maar het is absoluut niet van levensbelang. Alles moet in het teken staan van dat éne doel, ook én vooral in het voorjaar.

De renners die zo een ploeg bevolken, zijn bovenal luitenanten en meestal echte berggeiten. Er is een duidelijke leider in die ploeg én een ijzeren discipline gericht op dat éne doel. Er zijn geen vrijbuiters zoals Julian Alaphilippe in dergelijke ploeg en er zijn evenmin ambities om sprinters te ondersteunen.

Het budget van die ploegen is ook substantieel hoger, omdat die renners nu eenmaal veel duurder zijn. Budgetten van 2 miljoen à 3 miljoen euro zijn vanzelfsprekend voor renners zoals de toppers die Ineos bevolken. Dit budget heeft Lefevere vandaag niet. Hij ontbreekt vandaag tussen de 15 à 20 miljoen euro om dergelijk team op poten te zetten.

Bovendien is er ook een belangrijke cultuurfactor. UAE en vooral Ineos hebben een echte cultuur waarin klimmers, die vooral uit Zuid-Amerikaanse landen komen, zich goed voelen.  

De gevaren stapelen zich op

De gevaren zijn dan ook legio voor de twintiger uit Schepdaal. Het is goed mogelijk dat QuickStep de ambities behoudt om ééndagskoersen te beheersen. Dat blijkt alvast door het tekenen van Asgreen en Alaphilippe, 2 renners die eigenlijk niets kunnen betekenen in de rondes. Asgreen zou nog wel een rol als Filippo Ganna kunnen vervullen maar hij heeft waarschijnlijk ook zijn eigen dromen. Dat is alvast één groot minpunt.

Als er géén grote sponsor bijkomt, wordt de situatie echt problematisch. Almeida, de enige berggeit in de ploeg, vertrekt immers volgend jaar naar een ander team. Er is voorlopig niemand die Evenepoel volgend jaar kan begeleiden. 

De behoeft aan een spiegel 

Nog lastiger zou zijn indien de ploegleiding zelf niet de reflectie maakt dat ze op dit moment misschien niet bekwaam zijn om deze uitdaging vandaag aan te gaan. Ze zitten in de D1 of D2 fase en hebben eigenlijk een duidelijk pad nodig om naar een compleet nieuwe ploeg en vooral cultuur te evolueren. 

Laten we vooral hopen dat Sagan niet naar QuickStep komt want dan is het game over voor de rondeambities van Evenepoel in deze ploeg. Hij zal zich zeker niet plooien voor onze jonge knaap.

Lees ook: Topmanager Patrick Lefevere staat op zijn 66ste voor de grootste uitdaging van zijn leven: de Eddy Merckx van de wielerdirecteurs worden


De auteur Xavier Verellen is actief in de Internet of Things industrie. Binnenkort komt zijn eerste boek Human Park uit.

Meer