Lage groepsimmuniteit zet rem op heropening economie

Na Frankrijk zegt nu ook Nederland dat het aantal burgers met antistoffen tegen het coronavirus beperkt is. Daarmee vervliegt stilaan de hoop op een sterke voorhoede die de heropstart van de Europese economieën op gang kan trekken.

De hoop was dat een groot deel van de bevolking het coronavirus te pakken had gekregen zonder dat zelf te weten, daarbij geen symptomen kreeg maar wel antistoffen opbouwde.

Die asymptomatische patiënten zouden dan, eens ze een vorm van immuniteit ontwikkelden én ook geen virusdrager meer waren, de eerste groep vormen die voluit in de economie inzetbaar waren, en wel om drie redenen:

  • Ze zijn waarschijnlijk zelf tijdelijk beschermd tegen het virus.
  • Ze vormen geen bedreiging voor de andere burgers.
  • Ze creëren een natuurlijke ‘muur’ die de exponentiële verspreiding van het virus blokkeren.

De stad Parijs denkt er zelfs aan die ‘bevoorrechte’ mensen een ‘immuniteitscertificaat’ te geven. Een variant is de ‘immuniteitskaart’. Sommigen opperden zelfs het idee van groene polsbandjes, maar dat vond onder meer viroloog Marc Van Ranst een brug te ver.

Geen 60 procent, maar 3 procent

Stilaan wordt echter duidelijk dat de immune groep op dit moment beduidend kleiner is dan gedacht of gehoopt. Volgens experts is 60 procent groepsimmuniteit of ‘kudde-immuniteit’ de magische drempel die het virus klein kan krijgen. De eerste indicaties uit Frankrijk en Nederland doen vermoeden dat we daar mijlenver vanaf zijn.

De Fransen schatten het aandeel van hun bevolking dat voldoende antistoffen heeft opgebouwd op ongeveer 10 procent. ‘We zijn veraf van groepsimmuniteit’, verklaarde Frans president Emmanuel Macron eerder deze week.

De Nederlandse raming ligt nog drie keer lager. Het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu schatte donderdag, op basis van testen bij bloeddonoren, dat ongeveer 3 procent van de Nederlanders inmiddels antistoffen tegen corona heeft opgebouwd. Doorgerekend naar de hele bevolking gaat het dus niet om miljoenen burgers, maar hoogstens om ‘enkele honderdduizenden’, zegt het RIVM.

Nochtans hebben onze noorderburen minder strakke quarantainemaatregelen genomen dan België en Frankrijk, wat in theorie tot meer asymptomatische patiënten en snellere groepsimmuniteit had moeten leiden. De RIVM-directeur voegde er nog eens aan toe dat veel nog onduidelijk is. Of deze mensen ook effectief immuun zijn voor corona, is niet met zekerheid te zeggen. Ze hebben wel ‘een vorm van afweer’.

Besluit: wellicht kunnen we niet rekenen op een ruime aanwezigheid van immune personen onder de bevolking. Dat maakt de ‘exitstrategie’ en de heropstart van de economie en de scholen alleen maar moeilijker.

Lees ook:

Meer