Christine Lagarde, de voorzitter van het Internationaal Muntfonds (IMF), zegt in een interview met de Franse zakenkrant Les Echos zich zorgen te maken over de politieke evolutie in de wereld. 

’50 tinten bruin’

In 2017 is het aantal democratische regimes wereldwijd voor het eerst gedaald. Lagarde vindt de doorbraak van populistische en autoritaire regimes onrustwekkend. Ze verwees naar een uitspraak van Nathalie Loiseau, Frans minister van Europese Zaken. Die had het onlangs over ‘een show met 50 tinten bruin’,  waarmee ze Europa bedoelde. Over de wereldeconomie maakt Lagarde zich minder zorgen, al ziet ze wel structurele problemen voor wat betreft de globale schuldenberg. Die vertegenwoordigt vandaag 220% van het globale bbp, dat is 60% meer dan 10 jaar geleden en voor een totaal van 182.000 miljard dollar. Daarenboven bevindt 40% van de arme landen zich in een zorgwekkende situatie wat betreft hun schulden.

Wereld was er nooit beter aan toe dan vandaag

Lagarde laat opmerken dat de wereld er nooit beter aan toe was dan vandaag: de extreme armoede neemt af, mensen leven langer en gezonder, de kindersterfte neemt af en er was tot 2017 een duidelijke toename van het aantal democratieën in de wereld. Tegen deze achtergrond neemt wel het populisme toe en staan steeds vaker autoritaire regimes op, zowel van linkse als van rechtse signatuur.

Instorting van de middenklasse en toenemende ongelijkheid

Volgens de Française ligt de oorzaak bij de instorting van de middenklasse en de toenemende inkomensongelijkheid, vooral in China en de VS, maar nu ook in Duitsland. Deze fenomenen geven op hun beurt aanleiding tot een acceptatie van simplistische en populistische theorieën, ongerustheid over de globalisering en technologie en een woede tegenover de elites die niet werden gestraft voor de fouten die zijn begaan. 

Lagarde denkt dat de elites na de financiële crisis van 2008 wel wisten welke maatregelen genomen moesten worden: de reglementering van de financiële sector, de herlancering van de economieën, protectionisme weigeren en de samenwerking vergroten. Maar daar is vandaag nog weinig van te merken. Financiële regelgeving wordt in enkele landen opnieuw versoepeld, zogezegd om ze te vereenvoudigen.

Populisme kan volgens Lagarde enkel worden tegengehouden door de globalisering aan andere regels te onderwerpen, de klimaatproblematiek aan te pakken, samen met de bewuste integratie van minderheden.

© EPA

Op verschillende punten heeft Donald Trump gelijk

“Op verschillende punten heeft Donald Trump gelijk,” zegt de Française, “en hij beschikt over stevige argumenten in zijn confrontatie met Beijing.” “Hopelijk zit er achter zijn methode een win-win-strategie die toelaat de onderhandelingen te doen vorderen. Concurrentie moet in elk domein vrij zijn en ik verheug me over de recente aankondiging van de Chinese autoriteiten dat ze bereid zijn over alle onderwerpen te praten.”

Op de vraag of ze de instorting van de eurozone een geloofwaardig scenario is, antwoordt ze negatief. Volgens de topdame van het IMF houden de Italianen wel degelijk vast aan de euro. Wel moeten volgens haar ook vragen gesteld worden bij het feit dat een politieke constructie enkel zou kunnen overleven bij gratie van de financiële markten.