De Japanse regering bekijkt of een manier kan worden gevonden om mensen te motiveren om de metropool Tokio met zijn 38 miljoen inwoners te verlaten en zich in andere delen van het land te vestigen en daar een job te zoeken.
Volgens de nationale omroep NHK zou dat gepaard gaan met een bonus van 3 miljoen yen of 23.000 euro.
Eén op drie Japanners woont in Tokio
De situatie in Tokio wordt stilaan onhoudbaar. De voorbije 22 jaar noteert de stad telkens opnieuw een migratieoverschot, waarbij meer mensen zich in de hoofdstad komen vestigen dan er de stad verlaten. Dat maakt dat zowat een op elke drie Japanners vandaag in de regio Tokio woont en dat ten koste van de progressie in andere steden van het land.
Met de maatregel wil de regering er mensen toe bewegen terug te keren of te verhuizen naar steden als Sendai en Sapporo in het noorden van het land. Dat zou dan gebeuren mits genereuze belastingvoordelen.
© iStockphoto
Japan en de demografische nachtmerrie: ‘Een type maatschappij dat we enkel kennen uit science-fictionfilms’
De meeste Japanse steden lijden onder de demografische nachtmerrie van het land waarbij de vergrijzende bevolking aanzwelt, jonge mensen nog amper kinderen maken, wat resulteert in leegstand en verloedering van volledige woonwijken.
De Japanse maatschappij lijkt dus inderdaad te evolueren naar het door demograaf Nick Eberstadt in 2012 geschetste ‘type van maatschappij dat we enkel kennen uit science-fictionfilms.’
In 2015 telde Japan 127 miljoen inwoners. In 2065 zullen er dat nog 88 miljoen zijn, een daling van 39 miljoen op amper 50 jaar, aldus berekeningen van het National Institute of Population and Security Research.
De Japanse overheid staat dus voor helse uitdagingen en is op zoek naar modellen en middelen om de sociale zekerheid en de economie aan dit onevenwicht aan te passen.
Wetgeving op immigratie werd versoepeld
Omdat Japan – dat traditioneel zeer weinig immigratie vanuit het buitenland tolereert – de geldende wetgeving in dat verband recent heeft versoepeld, kon vorig jaar elke bevolkingsaangroei in het land, op de uitzondering van Nagasaki na, worden toegeschreven aan de aankomst van vreemdelingen.
In het land leven 2,04 miljoen immigranten, amper 1,6% van de actieve bevolking. De publieke opinie blijft tegen immigratie gekant en wel omdat men er van overtuigd is dat de harmonie van het land gebouwd werd op ‘één natie, één beschaving, één taal, één ras’, zoals de huidige minister van Financiën, Taro Aso, het een paar jaar geleden nog onverbloemd onder woorden bracht.
Maar buitenlandse werkkrachten moeten nu wel de oplossing bieden voor de zware crisis waarmee de Japanse arbeidsmarkt wordt geconfronteerd,” aldus het Japanse persbureau Kyodo. “Tot nu waren alleen gespecialiseerde functies voor buitenlandse werknemers opengesteld. In Japan heerst immers een vrees dat een instroom van immigranten tot een toename van de criminaliteit zal leiden.”
© Finan Akbar/Unsplash
Successen blijven marginaal
Decennialang al probeert de Japanse regering mits de subsidiëring van verhuiskosten en belastingaftrek mensen en bedrijven er toe aan te sporen om zich in verlaten en verloederde regio’s te gaan vestigen teneinde die opnieuw leven in te blazen.
Niet zonder succes, want ondertussen is een groeiende trend merkbaar, waarbij jonge stadsmensen de hoofdstad verlaten om in meer afgelegen, goedkoper en kleiner steden te gaan wonen in andere delen van het land. Hetzelfde geldt voor bedrijven, die zich vestigen in gebieden waar deze jonge mensen verblijven en daar dan nieuwe technologische hubs oprichten.
Tokio blijft het obstakel
Maar volgens critici blijft dit alles veelal beperkt tot wat gerommel in de marge en is de concentratie van de betere scholen en bedrijven, naast de grote Japanse bureaucratie die het leven in hoofdstad domineert, het grootste obstakel.
De aankomende bevolkingscrisis in Japan is dan ook van een gans andere orde dan degene die Europa – en in mindere mate de VS – zal doorstaan. Hoewel de vergrijzing ook bij ons een bijna onoverkoombaar probleem lijkt te gaan worden, valt ze ongeveer in het niets vergeleken met wat Japan te wachten staat.
© Redd Angelo/ Unsplash