“Het verdrag moet een duidelijk kader aanreiken voor een optimale samenwerking tussen onze twee strijdkrachten”, betoogde Morisson. “Het partnership weerspiegelt bovendien de waarden die de twee landen vertegenwoordigen, samen met hun inzet voor democratie en mensenrechten en de gemeenschappelijke belangen in een vrije, open en veerkrachtige Indo-Pacifische regio.”

Chinese dreiging

China werd in de verklaringen van Morrison niet rechtstreeks genoemd. De overeenkomst wordt echter door de twee landen beschouwd als een nieuwe stap om hun bezorgdheid over de Chinese militaire expansie duidelijk te maken.

De twee landen maken, samen met de Verenigde Staten en India ook deel uit van de Quadrilateral Security Dialogue (Quad), een informele alliantie die eerder al werd gelanceerd tegen de groeiende aanwezigheid van China in Azië, waarbij ook gevreesd wordt voor de veiligheid van vitale internationale scheepvaartroutes.

Ali Wyne, analist bij Eurasia Group, stelde in een commentaar dat het verdrag de twee landen beter in staat zal stellen om in de regio gezamenlijke militaire oefeningen met de Verenigde Staten uit te voeren.

“China zal het akkoord waarschijnlijk bestempelen als een verder bewijs aanvoeren dat de geavanceerde industriële machten haar heropleving proberen te dwarsbomen”, wierp Wyne nog op. “Het eigen gedrag van China in de regio heeft de voorbije jaren nochtans een aanzienlijke bijdrage geleverd aan de sterkere diplomatieke vervreemding die met deze landen is gegroeid.”

Woordvoerders van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken merkten in een reactie op dat de Stille Oceaan groot genoeg is voor de gemeenschappelijke ontwikkeling van landen in de regio.

“Een samenwerking tussen landen moet bevorderlijk zijn voor het vergroten van het wederzijds begrip en vertrouwen tussen de naties in de regio en voor het veiligstellen van de vrede en stabiliteit in de regio, in plaats van de belangen van derden te schaden of te ondermijnen”, voerde de woordvoerder aan.

Onophoudelijke stijging

De Japanse militaire uitgaven kennen al tien jaar lang een onophoudelijke stijging. De militaire budgetten voor het nieuwe begrotingsjaar zijn daardoor tot een recordbedrag opgelopen. Het Japanse ministerie van Defensie voert daarbij aan dat het regionale veiligheidsprobleem – rekening houdend met de uitdagingen vanuit China en Noord-Korea – steeds ernstiger wordt.

De nieuwe alliantie is slechts het tweede militaire akkoord dat Japan heeft ondertekend. Tot nu toe heeft het land op gebied van defensie alleen een samenwerking met de Verenigde Staten, gelinkt aan een akkoord dat al sinds de jaren zestig van de voorbije eeuw van kracht is.

Aan de ondertekening van het nieuwe akkoord zijn een jaar gesprekken vooraf gegaan. Verwacht wordt dat Japan ook nog militaire samenwerkingsakkoorden zal nastreven met het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk.

“Japan breekt met zijn naoorlogse grondwettelijke beperkingen op het gebruik van militair geweld, omdat het land de uitdagingen vanuit China herkent”, wierp Malcolm Davis, analist bij het Australian Strategic Policy Institute, op.

(evb)