‘s Werelds grootste kernfusieproject uitgesteld: gaat ‘de heilige graal van energie’ ooit het levenslicht zien?

Het Franse kernfusie-proefproject ITER heeft te kampen met problemen, nadat barsten zijn opgedoken in een belangrijk onderdeel. 

Waarom is dit belangrijk?

Wetenschappers proberen al decennialang om een werkende kernfusiereactor te bouwen die meer energie oplevert dan die consumeert. Eenmaal dat lukt, zou een ware revolutie ontketend kunnen worden in de energiewereld. Tot nu toe is het echter bijzonder moeilijk gebleken om ‘de heilige graal van energie’ tot leven te wekken.

De essentie: ITER, het grootste kernfusieproject ter wereld, is voor de zoveelste keer uitgesteld, bericht Bloomberg.

  • Twee componenten die in Zuid-Korea zijn geproduceerd, een thermisch schild van het bedrijf SFA Engineering en stukken van de vacuümkamer die door Hyundai werden gemaakt, bleken mankementen te vertonen. 
  • Het thermische schild, een sleutelcomponent voor de gigantische fusiereactor in Zuid-Frankrijk, bleek te zijn gebarsten. Het onderdeel is ontworpen om temperaturen tot tien keer heter dan de zon aan te kunnen. Zonder een thermisch schild kan een fusiereactor niet werken.
  • De vacuümkamer is dan weer belangrijk om het superhete plasma binnen de reactor te controleren. De componenten die nu geleverd zijn, blijken op verschillende manieren geproduceerd te zijn, waardoor het moeilijk zal zijn om ze aan elkaar te lassen.

Een miljoen onderdelen

De gevolgen: Er moet nu veel werk worden geleverd om de reactor te herstellen.

  • In totaal moet uit de reactor zo’n tien kilometer aan pijpleidingen worden gehaald. Daarna moeten de leidingen ter plekke opnieuw geassembleerd worden. De uitdaging voor ingenieurs zal zijn om nieuwe manieren vinden om de componenten bijeen te puzzelen.
  • ITER bestaat uit zo’n miljoen onderdelen. De reactor was al voor zo’n 70 procent af, toen de mankementen werden ontdekt.
  • Het duurde tot nu toe zo’n 15 jaar om ITER te bouwen. Het project zou binnen enkele jaren af moeten zijn en zal zo’n 23 miljard euro kosten. De kans bestaat nu echter dat dit langer zal duren en dat ook het prijskaartje zal stijgen.

‘De heilige graal van energie’

De achtergrond: Kernfusie werkt, in tegenstelling tot kernsplijtingsreactoren die vandaag de dag gebruikt worden, door atoomkernen zodanig hard samen te persen dat zij samensmelten. Dat is hetzelfde proces dat continu in de zon plaatsvindt.

  • Het is echter bijzonder moeilijk om de technologie te ontwikkelen. Tot nu toe zijn wetenschappers er nog niet in geslaagd om meer energie uit een fusiereactor te halen, dan erin werd gepompt.
  • ITER moet daar verandering in brengen. Eenmaal het project volgend decennium op volle toeren draait, moet voor het eerst netto-energiewinst worden bereikt. 
  • Maar zelfs als dat niet gebeurt, zal ITER er mogelijk voor zorgen dat privébedrijven sneller fusiereactoren kunnen ontwikkelen. De hoeveelheid geld die naar dergelijke ondernemingen vloeit, groeit elk jaar. Intussen zijn er tientallen bedrijven rond de wereld die fusiereactoren proberen te bouwen.
  • De technologie die voor ITER wordt ontworpen, helpt hen daarbij. Volgens Laban Coblentz, woordvoerder van het project, is het einddoel van ITER dan ook niet per se om een enkele machine te bouwen, maar om aan te tonen dat kernfusie haalbaar is. Dat vertelde Coblentz aan Bloomberg

(lb)

Meer