Eind april hadden de Israëlische gezondheidsautoriteiten aangegeven dat enkele tientallen mensen die het Pfizer–vaccin hadden gekregen daarbij myocarditis hadden opgelopen, zonder dat ze een verband van oorzaak en gevolg konden vaststellen. Na enkele weken van studies, komen ze met hun conclusies.

Aanvankelijk waren 62 gevallen van myocarditis in verband met het vaccin gemeld. Vandaag zei het Israëlische ministerie van Volksgezondheid dat het uiteindelijk 148 gevallen had geregistreerd waarbij de patiënt een dosis van het vaccin had gekregen. Dit cijfer stijgt tot 275 voor alle gevallen van myocarditis die tussen december 2020 – de maand waarin de vaccinatiecampagne van start ging – en mei 2021 in het land worden geregistreerd.

De cijfers, in detail

De Israëlische autoriteiten hebben bevestigd wat ze ruim een maand geleden hebben aangekondigd: deze myocarditisgevallen deden zich voornamelijk voor bij jonge mannen. En deze keer, na onderzoek, blijkt dat een verband tussen het vaccin en deze ontsteking van de hartspier met meer zekerheid kan worden vastgesteld.

Uit de studie blijkt dat ‘er een waarschijnlijk verband bestaat tussen het ontvangen van de tweede dosis (van het Pfizer-vaccin) en het optreden van myocarditis bij mannen tussen 16 en 30 jaar’, aldus het persbericht van het ministerie van Volksgezondheid.

Volgens de resultaten van de studie werd dit verband meer waargenomen bij mannen van 16 tot 19 jaar dan in andere leeftijdsgroepen. Evenzo neemt het verband tussen het vaccin en myocarditis af naarmate de leeftijd toeneemt.

De Israëlische autoriteiten wilden zo transparant mogelijk zijn door deze myocarditis-gevallen in verband te brengen met het feit dat veel slachtoffers al leden aan reeds bestaande aandoeningen:

• Kort na de eerste dosis: 16 gevallen bij mensen zonder eerdere aandoeningen.
• Kort na de eerste dosis: 11 gevallen bij mensen met reeds bestaande aandoeningen.
• Binnen 30 dagen na de tweede dosis: 61 gevallen bij mensen zonder reeds bestaande aandoeningen.
• Binnen 30 dagen na de tweede dosis: 60 gevallen bij mensen met reeds bestaande aandoeningen.

Dit staat in verhouding tot de iets meer dan 5 miljoen mensen die in deze periode in Israël zijn gevaccineerd.

Zeer weinig ernstige gevallen

Myocarditis is een ontsteking van de hartspier die in sommige gevallen kan leiden tot hartfalen, onregelmatige hartslag of plotselinge dood. In het licht van de bovenstaande cijfers kan dit dus bijzonder verontrustend zijn.

De Israëlische autoriteiten willen ons echter geruststellen. Van de 275 gevallen van myocarditis die sinds december 2020 zijn gemeld, is 95 procent als mild geclassificeerd. In de meeste gevallen konden de patiënten het ziekenhuis na maximaal vier dagen verlaten.

Slechts één myocarditis-gerelateerd sterfgeval werd geregistreerd, maar het onderzoek kon geen echt oorzakelijk verband ‘onomstotelijk’ aantonen, aldus het rapport, volgens The Times of Israel.

Het Israëlische ministerie van Volksgezondheid wachtte op deze studie alvorens het gebruik van het Pfizer-vaccin voor 12- tot 15-jarigen goed te keuren – of niet. Nu het onderzoek is afgerond, zal naar verwachting binnenkort het groene licht worden gegeven.

‘Het comité heeft groen licht gegeven om 12- tot 15-jarigen te vaccineren, wat volgende week al mogelijk zal zijn’, vertelde Nachman Ash, Israëls coördinator voor pandemie-bestrijding, op de radio. De effectiviteit van het vaccin weegt op tegen het risico.

Sommige deskundigen hebben geadviseerd slechts één dosis te geven om de mogelijke bijwerkingen van de tweede dosis te verzachten. Op dit moment is er nog geen beslissing genomen.

Professor Dror Mevorach, hoofd interne geneeskunde van het Hadassah Medisch Centrum in Jeruzalem en auteur van het rapport, schat dat 50 procent van de ouders ervoor zal kiezen hun kind(eren) te laten vaccineren.

Pfizer ontkent

Pfizer reageerde op de publicatie van de Israëlische studie. Het Amerikaanse farmaceutische bedrijf zei in een verklaring dat het op de hoogte was van de Israëlische waarnemingen van myocarditis, maar merkte op dat er geen oorzakelijk verband met zijn vaccin is vastgesteld.

Bijwerkingen worden nauwlettend in de gaten gehouden en Pfizer vergadert regelmatig met de veiligheidsafdeling voor vaccins van het Israëlische ministerie van Volksgezondheid om de gegevens te bespreken, voegde de onderneming eraan toe.

Wat de VS betreft, heeft een adviespanel van de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) vorige maand nader onderzoek aanbevolen naar een mogelijk verband tussen gevallen van myocarditis en de mRNA-vaccins (Pfizer en Moderna).

Momenteel zijn er ‘betrekkelijk weinig’ gevallen gemeld bij gevaccineerde Amerikaanse jongeren. CDC-deskundigen blijven echter waakzaam en vragen zorgverleners hen op de hoogte te houden van meldingen van een ‘mogelijk ongewenst voorval’.