De Verenigde Staten en Israël hebben beslist om hun gezamenlijke werkgroep tegen Iran nieuw leven in te blazen om het regime te destabiliseren. Volgens nieuwssite Axios zou de eerste gespreksronde, over het nucleair programma van Iran, een dezer dagen plaatsvinden. 

De werkgroep zag het levenslicht in 2009, in de begindagen van de regering-Obama, na een bezoek van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu aan het Witte Huis. De bedoeling was om druk uit te oefenen op Iran, dat toen al ver was in de ontwikkeling van een atoomwapen. 

Ook onder oud-president Donald Trump kwam het forum in 2018 bijeen om onder meer de terugtrekking van de Verenigde Staten uit de nucleaire deal met Iran – die onder Trump werd opgeblazen – te bespreken. 

De werkgroep zou zich toen vooral gericht hebben op strategieën om in Iran critici van het regime tot protestacties aan te zetten, zodat de regering van het land onder grote druk zou komen. De toenmalige Amerikaanse veiligheidsadviseur John Bolton zou toen met zijn Israëlische collega Meir Ben-Shabbat een aantal mogelijke strategieën hebben bekeken. 

Dialoog Biden en Netanyahu

Maar dat het forum opnieuw zou samenkomen onder de Amerikaanse president Joe Biden, is volgens Axios opmerkelijk. Biden en Netanyahu hebben namelijk scherp contrasterende opvattingen over een nucleaire deal met Iran. Maar volgens de nieuwssite zijn er nu tekenen dat beide partijen bereid zijn tot dialoog.  

Op 23 januari hadden nationaal veiligheidsadviseur Jake Sullivan en zijn Israelische tegenhanger Ben-Shabbat nog een telefoongesprek waarin ze overeenkwamen dat ze ‘spoedig’ veel onderwerpen op de agenda zouden bespreken, waaronder Iran. 

Maandag hield Netanyahu nog een vergadering met zijn minister van Defensie Benny Gantz, minister van Buitenlandse Zaken Gabi Ashkenazi en enkele chefs van de nationale veiligheids- en inlichtingendiensten. Daar zou besproken zijn geweest hoe het verder moet met de betrekkingen tussen Israël en de Verenigde Staten onder Biden, aldus Axios. 

Topmannen van de Israëlische buitenlandse geheime dienst Mossad en het leger zouden opgeroepen hebben tot dialoog met Biden. Het belangrijkste actiepunt was volgens Axios het besluit om het voorstel van de Verenigde Staten om de werkgroep opnieuw op te richten, te aanvaarden.

‘Eerst sancties opheffen’

Begin deze maand zei de Iraanse geestelijke leider Ali Khamenei dat de Verenigde Staten eerst de sancties tegen Iran volledig moeten opheffen vooraleer Teheran zich opnieuw engageert in het kader van het internationaal nucleair akkoord. 

Dat nucleair akkoord werd in 2015 ondertekend tussen Iran, de VS, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Rusland, China en de EU. Het had als doel om het Iraanse atoomprogramma aan banden te leggen. Trump besliste in mei 2018 om zijn land eenzijdig terug te trekken uit de deal. 

Lees ook:

• Iran klopt aan bij Europa om nucleair akkoord te redden
• Stapje dichter bij oorlog? Dit is waarom Irans beslissing om opnieuw uranium te verrijken zo belangrijk is

(NS)