Inflatie levert veel verliezers en één winnaar op: de staat

De inflatie in de eurozone is in december gestegen tot 5 procent, het hoogste niveau sinds de introductie van de euro. De Britse inflatie steeg in dezelfde maand  tot 5,4 procent op jaarbasis, het hoogste peil sinds maart 1992. Ook aan de andere kant van de Atlantische Oceaan galoppeerde de inflatie in december tot ruim 7 procent.

Hoewel over het Kanaal en in de VS nu renteverhogingen worden aangekondigd, blijft het in Frankfurt stil. ECB-voorzitter Lagarde – in Duitsland al “Madame Inflation” genoemd – wil van renteverhogingen niets weten. Ze blijft volhouden dat de inflatie slechts tijdelijk is, aangewakkerd door de energieprijzen en de crisis in de bevoorradingsketen.

De staatskassa rinkelt bij elke prijsstijging in de winkels

Kent inflatie veel verliezers, dan is er ook een grote winnaar: de staat. De staatskassa rinkelt bij elke prijsstijging in de winkels. Omdat de 21 procent BTW van toepassing is op het verhoogde bedrag. Een klant die 100 euro spendeert in de winkel, heeft een werkelijke koopkracht van 79 euro. Als daar nog eens 5 euro inflatie bijkomt daalt die koopkracht tot minder dan 74 euro. Als gevolg van het dubbele effect van BTW en inflatie.

Automatische indexering: staat passeert nog eens langs de kassa

Dan is er de inkomstenbelasting. België kent een systeem van automatische indexering, waarbij de lonen automatische stijgen als de spilindex wordt overschreden. Begin november raamde het Planbureau de stijging van de gezondheidsindex in 2021-2022 op 5 procent. (Voor de duidelijkheid, dat is in een scenario waarbij de inflatie in de loop van 2022 duidelijk afkoelt). Met de opnieuw hoger dan verwachte inflatiecijfers voor november en december zal die raming zo goed als zeker verder opwaarts bijgesteld worden. Dat impliceert dat de totale loonstijging voor 2021-2022 boven 5 procent zal uitstijgen, berekende VOKA. Op een totale loonsom van 150 miljard in de Belgische private sector impliceert dat een extra loonfactuur van minstens 7,5 miljard voor de bedrijven. 

We verdienen meer, maar onze economische draagkracht blijft dezelfde

Redelijk goed nieuws voor de betrokken werknemers, maar uitstekend nieuws voor de staat. Honderdduizenden mensen zullen nu in een hogere belastingschijf vallen. Hoewel hun koopkracht ondanks de loonsverhoging in het geheel niet is veranderd. Door de inflatie gaan veel mensen met andere woorden meer verdienen, terwijl hun economische draagkracht dezelfde blijft. De extra inkomsten voor de staat als gevolg van dit effect lopen in de honderden miljoenen euro. 

Meer