Het internationaal Monetair Fonds is pessimistisch over de toekomst van de wereldeconomie. In haar World Economic Outlook schrijft de organisatie dat we voor jaren van zeer lichte economische groei staan, een cyclus die wordt omschreven door de term ‘secular stagnation’ of seculiere stagnatie. Dat heeft alvast één groot gevolg: de enorme schulden die de meeste westerse landen hebben opgebouwd worden ook de komende jaren niet afgebouwd.

Is dit een gevolg van de crisis van 2008? Gedeeltelijk, maar volgens het IMF – en een reeks economen – zouden we ook zonder deze crisis in een structurele groeivertraging terecht zijn gekomen.

De oorzaken? De demografie (we maken minder kinderen dus is er minder vraag naar producten), de groeivertraging in de productiviteit van de opkomende economieën en de technologische revolutie. Deze laatste is de eerste technologische revolutie in de wereldgeschiedenis die jobs vernietigt zonder er nieuwe te creëren – of erg weinig dan toch.

Het IMF maakt zich vooral zorgen over de schuldenlast van de economische grootmachten, want wanneer de economie niet of in minieme mate groeit kunnen ook schulden niet ongedaan worden gemaakt. Uiteraard zullen ook de  rentevoeten de volgende jaren nog erg laag blijven (Larry Summers, de Amerikaan die minister van Financiën was onder Bill Clinton denkt dat de nulrente nog tot minimum 2020 gehandhaafd blijft) en zullen deze schulden tegen lage rentevoet doorgefinancierd worden, maar toch zal die schuldenlast als een molensteen rond de nek van deze landen blijven hangen.

Het IMF weet ook waarom de wereld niet uit de huidige malaise raakt: de centrale banken hebben geen enkele manoeuvreerruimte meer, hun trukendoos is volledig leeg.

Indien niets verandert rest hen enkel nog de Japanse oplossing: direct op de financiële markten interveniëren door aandelen aan te kopen, terwijl de overheden massale investeringsprogramma’s zullen moeten opstarten (wat de schulden nog zal doen toenemen). 

De Bank van Japan komt al 2 jaar lang tussen op de Japanse beurs.  Dat doet ze door trackers van de belangrijkste Japanse beursindexen aan te kopen. Trackers zijn financiële instrumenten die een waardenkorf vertegenwoordigen. Sinds 2 jaar is de Bank van Japan op zijn minst één keer per drie dagen op de beurzen tussengekomen en het gaat om kolossale bedragen. Het resultaat liet niet op zich wachten, want de Nikkei noteert op zijn hoogste niveau sinds 2007 en is sinds 2012 zo goed als in waarde verdubbeld. Telkens de beurs dreigt te dalen komt de Bank van Japan tussen, waarna de koersen opnieuw de hoogte ingaan. Eind oktober vorig jaar besliste de BoJ om de omvang van dit programma nog te verhogen en zou dat de volgende maanden nog eens kunnen doen.

Het IMF hoedt zich er in zijn Outlook wel voor zijn leden niet te bruskeren. Over de grote Duitse handelsoverschotten en de Chinese manipulatie van de yuan bij het begin van deze eeuw… geen woord, merkt Quartz.com op.