Sinds een week stuurt Gazprom geen gas meer naar Europa via de Nord Stream 1-pijpleiding. Hoewel het Russische staatsbedrijf altijd heeft aangegeven dat deze onderbrekingen te wijten waren aan technische problemen, veroorzaakt door westerse sancties, wijzigt Gazprom nu zijn toon. En dat doet het bedrijf met een bijna apocalyptische clip, die voor de Europeanen het ergste voorspelt.

Na geplande onderhoudswerkzaamheden tussen woensdag en vrijdag van vorige week, zijn de gasleveringen via Nord Stream 1 zaterdagochtend niet hervat, zoals aanvankelijk door Gazprom was aangekondigd.

Turbine

Volgens Rusland zijn de technische problemen het gevolg van westerse sancties. Zo kon de pijpleiding niet worden geëxploiteerd omdat bepaalde vereiste onderdelen – de beruchte turbine uit Canada – niet konden worden geïnstalleerd zonder de strafmaatregelen te overtreden, was het verhaal.

“De problemen met het oppompen van gas zijn ontstaan door de sancties van de westerse staten”, betoogde Dmitry Peskov, de woordvoerder van het Kremlin, eerder. “Er is geen andere reden voor deze knelpunten.”

Gazprom opperde recent nog dat een olielek in een turbine de oorzaak was van de volledige stillegging van de pijpleiding. Deze laatste werkte overigens sinds eind juli nog maar op amper 20 procent van haar totale capaciteit.

Op de vraag naar de mogelijke datum voor de hervatting van de leveringen, antwoordde de plaatsvervangend algemeen directeur van het bedrijf, Vitaly Markelov, dat dit voor de rekening van Siemens Energy was. Volgens hem is het de Duitse onderneming die de defecte apparatuur moet herstellen.

Siemens Energy van zijn kant zei niet gevraagd te zijn om dergelijke werkzaamheden uit te voeren. Het bedrijf voegde eraan toe dat het lek naar zijn mening geen geldige reden was om alle leveringen stop te zetten.

Dit nieuwe element in het verhaal versterkt dan ook de thesis dat Rusland in feite alleen maar Europa chanteert om de gasprijzen op te drijven en zo het Westen ertoe te bewegen zijn sancties te versoepelen.

Geen twijfels meer

Dinsdag heeft Gazprom zijn toon drastisch gewijzigd. De energiegigant heeft een alarmerende video uitgebracht waarin het ergste voor Europa wordt voorspeld voor de komende winter. Deze keer wordt dus helaaml niet gerept over technische problemen; er zijn enkel dreigende beelden te zien (zie hieronder).

De clip start met beelden van een Russische arbeider die de gaskraan dichtdraait. Vervolgens treft een koudegolf Europese steden als Brussel, Parijs, Berlijn en Londen. Dit nogal verontrustende tafereel wordt afgewisseld met beelden van windmolenparken en zonnecentrales, alternatieven die waarschijnlijk door Gazprom worden bespot.

De video eindigt met beelden van het Lakhta Centrum. Dat gebouw staat in Sint-Petersburg, is de hoogste toren van Europa en huisvest het hoofdkwartier van Gazprom.

De video wordt begeleid door een traditioneel Sovjetlied, getiteld ‘De winter zal hard zijn‘. Het werd gecomponeerd door Joeri Vizbor, een bard wiens vader, een in Litouwen geboren commandant van het Rode Leger, het slachtoffer was van de Grote Zuivering die in de jaren dertig door Jozef Stalin werd georkestreerd. Zijn moeder was van Oekraïense afkomst. Sommigen zullen deze historische elementen misschien zien als een extra provocatie van het Kremlin.

(lb/mah)