Wordt het Franse eiland Corsica binnenkort autonoom? De Franse minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin lijkt alvast bereid te zijn om toegevingen te doen aan de eilandbevolking. Het eiland staat al twee weken in rep en roer door grootschalige en gewelddadige protesten. Maar zijn zulke beloftes, op de valreep van de verkiezingen, wel oprecht?

“Ongeziene discussie over institutionele zaken”

Na twee weken van hevige straatprotesten, laat de Franse overheid weten bereid te zijn om te praten over het statuut van de eilandregio. In een interview met de Corsicaanse krant Corse Matin zegt de Franse minister van Buitenlandse Zaken Gerald Darmanin dat hij bereid is om “een ongeziene discussie aan te gaan over institutionele zaken”. Daarin zou de overheid bereid zijn om “zo ver te gaan tot de autonomie.” Maar wat zo’n autonomie precies inhoudt, is volgens Darmanin voer voor discussie.

Voor er tot zo’n discussie kan overgegaan worden, is het volgens de minister noodzakelijk dat de orde op het eiland terugkeert: “In een democratie kan niet sprake zijn van een oprechte dialoog, als we onder druk staan door geïmproviseerde bommen, en ordetroepen alom aanwezig zijn.”

De Franse regering wordt met de protesten geconfronteerd op slechts een maand van de presidentsverkiezingen. De minister lijkt van het thema alvast een verkiezingsinzet te maken. Zo zou het statuut van het eiland volgens Darmanin tot Macrons prioriteiten horen tijdens zijn tweede termijn.

Holle beloften vlak voor verkiezingen?

Maar lokale nationalisten hebben slechts weinig vertrouwen in de beloftes van de minister. “We hebben maar weinig hoop. Het valt moeilijk te begrijpen hoe een minister hier vandaag naartoe kan komen met suggesties, wanneer hij niet eens weet of hij binnen een maand nog minister zal zijn”, zegt Luc Bernardini van de nationalistische beweging Core in Fronte.

Of de autonomie er dus echt zal komen, en hoe die er concreet zal uitzien is dus nog helemaal niet zeker. Marine Le Pen (Rassemblement National), de tweede in de peilingen na huidig president Macron, zegt er niet aan te denken om Corsica extra autonomie te gunnen. Dat “de moord op een prefect kan leiden tot de belofte op autonomie” is volgens haar “een enorm catastrofale boodschap”. “Ik weiger de integriteit van het Franse grondgebied te laten breken door het cynische cliëntelisme van Emmanuel Macron: Corsica moet Frans blijven”, zegt de extreemrechtse kandidaat.

Een volledige onafhankelijkheid moeten de Corsicanen alvast niet verwachten. Als Macron zich werkelijk aan de beloftes van zijn minister houdt, zal louter een uitbreiding van de autonomie van het eiland besproken worden, nog steeds binnen de schoot van de Franse grondwet. Corsica heeft sinds de jaren ’70 geleidelijk aan iets meer autonomie gekregen. In 2018 kreeg het eiland het statuut van collectivité territorial unique en geniet daardoor van meer bevoegdheden dan andere Franse regio’s.

Het is mogelijk dat de Corsicanen voor een scenario staan dat lijkt op de devolutie van de Britse quasi-deelstaten Schotland, Noord-Ierland en Wales. De Britse regio’s hebben elk een eigen parlement en regering, met eigen regionale bevoegdheden, maar elk besluit van de deelstaatregeringen kan door die centrale overheid in Londen overroepen worden. De centrale overheid beschikt ook over de macht om de autonomie terug af te nemen. Zo blijft het land een unitaire staat, maar deelt de centrale overheid simpelweg kleine deeltjes van de bevoegdheden uit aan de deelstaten.

Massale protesten

De Corsicanen komen massaal op straat uit steun voor Yvan Colonna, een Corsicaanse nationalist die sinds 1998 in de cel zit voor de moord op de toenmalige prefect van het eiland Claude Érignac. Colonna werd begin maart door een medegedetineerde aangevallen en gewurgd omwille van zijn “haatspraak”, sindsdien ligt de nationalist in coma.

De aanval op Colonna lokte massale volkswoede uit bij de Corsicanen, die al langer eisten dat Colonna naar een gevangenis op het eiland werd overgeplaatst. Om de gemoederen te bedaren, komt Parijs nu over de brug met beloftes van meer autonomie.

(lb)