Key takeaways

• Europese NAVO-leden verhogen hun defensie-uitgaven te midden van onzekerheid over toekomstige militaire steun van de VS.
• Deze stijging in defensie-uitgaven zal waarschijnlijk resulteren in hogere begrotingstekorten en financieringsbehoeften voor veel landen.
• Het doorvoeren van gelijkwaardige bezuinigingen op de uitgaven blijkt moeilijk te zijn vanwege verschillende factoren, waaronder een vergrijzende bevolking, stijgende kosten voor de schuldendienst, groeiende vraag naar sociale uitgaven en politieke obstakels voor het verhogen van belastingen.

Verhoogde onzekerheid over toekomstige militaire steun

De Europese NAVO-leden worden geconfronteerd met een verhoogde onzekerheid over de toekomstige militaire steun van de VS, wat leidt tot een stijging van de defensie-uitgaven op het hele continent. Deze trend stelt de overheidsfinanciën voor grote uitdagingen, aangezien de regeringen worstelen met het opnieuw opbouwen van fiscale buffers terwijl ze de toegenomen uitgaven in de hand moeten houden.

Hogere defensiebudgetten

Hoewel de meeste Europese landen hun defensiebudgetten al hebben verhoogd sinds de Russische inval in Oekraïne drie jaar geleden, blijven sommige onder het door de NAVO aanbevolen streefcijfer van 2 procent van het bbp. De voorzitter van de EU-Commissie heeft voorgesteld om de collectieve uitgaven te verhogen tot meer dan 3 procent, en de Britse regering streeft naar 2,5 procent in 2027, met een mogelijke verdere verhoging tot 3 procent.

Deze escalatie in defensie-uitgaven zal waarschijnlijk leiden tot hogere begrotingstekorten en financieringsbehoeften. Het doorvoeren van gelijkwaardige bezuinigingen blijkt moeilijk te zijn vanwege verschillende factoren, waaronder een vergrijzende bevolking, stijgende kosten voor de schuldendienst, toenemende vraag naar sociale uitgaven en politieke obstakels voor het verhogen van de belastingen.

Invloed op kredietratings en financieringsmogelijkheden

De impact van deze hogere uitgaven op de kredietwaardigheid van de soevereine staten zal variëren afhankelijk van de fiscale positie van elk land. Sommige landen, zoals Denemarken, kunnen een snelle stijging van de defensie-uitgaven absorberen zonder dat dit hun schuldtraject op lange termijn aanzienlijk beïnvloedt.

Plannen van de Europese autoriteiten

De omvang van de fiscale gevolgen zal ook afhangen van de manier waarop de Europese autoriteiten een deel van deze verhoogde uitgaven zullen financieren. Een speciaal fonds, in plaats van een nieuw leenprogramma van de EU zoals de NGEU, zou kunnen worden geïmplementeerd.

Deze stijging van de defensie-uitgaven vindt plaats te midden van een reeds verhoogde economische onzekerheid door het handelsbeleid van de VS. Hoewel hogere binnenlandse uitgaven voor de militaire industrie de groei zouden kunnen stimuleren, is de omvang van dit effect hoogst onzeker.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!