Het Europees Parlement wil aan de scheepvaart striktere milieuregels opleggen. De Europese parlementsleden hebben immers ingestemd met een voorstel om ook de scheepvaart in het systeem van de Europese emissiehandel op te nemen. Deze nieuwe regelgeving kan volgens waarnemers mogelijk de grootste verandering worden die de sector in lange tijd heeft doorgemaakt.

Tot nu toe was de scheepvaart niet door de Europese emissiehandel gebonden. Voortaan zal de sector echter wel aan de opgelegde milieunormen moeten voldoen. De nieuwe regeling zou over twee jaar in voege treden.

Uitstootrechten

De nieuwe regelgeving zal gelden voor verplaatsingen binnen de Europese Unie en voor intercontinentale trafieken die in een haven van de Europese Unie vertrekken of aankomen. Dat kan de scheepseigenaars verplichten om Europese emissierechten bij te kopen indien hun uitstoot de normen zou overschrijden.

De Europese parlementsleden raakten het ook eens over een nieuwe regel die de rederijen moet verplichten om de uitstoot van broeikasgassen met 40 procent te verminderen. Die doelstelling zou tegen eind dit decennium moeten zijn bereikt.

‘Het is hoog tijd dat ook in de scheepvaart de vervuiler betaalt,’ aldus Jutta Paulus, het Duitse lid van de Groene Fractie dat in het Europese Parlement de onderhandelingen over het probleem leidde.

Faïg Abbasov, scheepvaartspecialist bij de denktank Transport & Environment, benadrukte eveneens dat een einde moet worden gemaakt aan de passiviteit die wordt tentoon gespreid tegenover de gestaag toenemende emissies van de scheepvaart.

‘De standpunten van het Europees Parlement betekenen ook een sterk signaal aan het adres van Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie,’ aldus Abbasov. ‘De Europese Unie wil tegen het einde van het decennium ambitieuzere klimaatdoelstellingen introduceren. De Europese parlementsleden geven duidelijk te kennen dat die regels ook voor de uitstoot van de scheepvaart moeten gelden.’

Waarschuwing

De scheepvaartsector heeft echter al gewaarschuwd voor nefaste gevolgen. ‘Momenteel worden ook binnen de International Maritime Organization (IMO) al onderhandelingen terzake gevoerd,’ betoogt Simon Bennett, onderdirecteur van de International Chamber of Shipping.

‘Die organisatie is ook het best geplaatst om het milieubeleid van de sector te sturen. De Europese emissierechten zouden bovendien tot nieuwe handelsspanningen kunnen leiden, terwijl de wereldeconomie momenteel vooral nood heeft aan stabiliteit.’

Ook John Butler, voorzitter van de World Shipping Council (WSC), stelde zich kritisch op. ‘De toepassing van de Europese emissiehandel zal zelfs een barrière vormen die een wereldwijde oplossing in de weg zou kunnen staan,’ aldus Butler. 

De critici waarschuwen voor een ondermijning van de wereldwijde concurrentiekracht van de Europese scheepvaart. Emissierechten maken de activiteiten van de sector immers duurder. Wanneer die maatregel slechts in één enkele regio wordt geïntroduceerd, dreigt dan ook een concurrentieel nadeel tegenover andere delen van de wereld..

Uit simulaties van de International Maritime Organization blijkt dat de emissies van koolstofdioxide door het maritieme transport zonder nieuwe ingrepen tegen het midden van deze eeuw met 250 procent zouden oplopen tegenover het niveau dat acht jaar geleden was geregistreerd.

Die groei zou de wereldwijde doelstellingen om de klimaatverandering tegen te gaan, compleet teniet kunnen doen.