Een belangrijke week voor de Europese Commissie en met name Frans Timmermans, de Europese Commissaris van de Green Deal, het grote groene reconversieplan dat Europa wil lanceren om de klimaatopwarming tegen te gaan. Woensdag presenteert Timmermans zijn plannen, die een heel pak taksen en andere maatregelen bevatten. Nu al lekt uit dat hij een nieuwe vliegtaks wil, waarbij de EU over heel Europa vervuilende kerosine zwaarder wil belasten en de taksen op brandstoffen in de luchtvaart, maar ook in de scheepvaart wil verhogen. Afgaande op hoe populair Timmermans zich de afgelopen jaren maakte, kan er bijzonder forse tegenwind komen.

In het nieuws: Een nieuwe vliegtaks in het vooruitzicht.

De details: De EU kan doen wat de Vivaldi-coalitie niet wilde.

• Komt er een CO2-taks? Als het van minister van Klimaat Zakia Khattabi (Ecolo) had afgehangen, zeer zeker. Maar bij het begin van de legislatuur van De Croo I, kondigde ze de maatregel eerst wel, en daarna niet meer aan in haar beleidsplannen. Zelf gelooft ze rotsvast dat zo’n taks nodig is, maar de liberalen zijn als de dood om nog meer te gaan belasten. In het regeerakkoord was er geen sprake van zo’n taks, Khattabi moest uiteindelijk haar plannen vorig jaar inslikken.
• Nu lijkt Frans Timmermans, de charismatische Nederlandse EU-Commissaris, het in de plaats van de Belgische en vele andere Europese regeringen te willen gaan doen. De Europese Commissie wil de vijftien jaar oude regels rond vliegtaksen gaan hervormen en fors duurder maken. Dat schrijft de Financial Times.
• De targets zijn ondertussen gekend: tegen 2030 wil de EU 55 procent minder CO2 uitstoten. Dat vergt dus forse inspanningen. Onder meer de handel in CO2 wordt strenger, er zijn scherpere regels voor nieuwe auto’s en de import van goederen wordt ook op C02-uitstoot belast.
• In het voorstel van Timmermans worden CO2-intensieve brandstoffen geleidelijk aan steeds meer belast de komende tien jaar: dat geldt dus voor kerosine, maar ook voor benzine en diesel. De vraag is wat de consument daarvan zal voelen.
• Groene brandstoffen, die geen uitstoot geven, zullen niet belast worden: zo wil men de transportindustrie radicaal gaan vergroenen.
• Het hele pakket heet “Fit for 55”, om dus naar die 55 procent vermindering te gaan. Maar zeker de extra taksen liggen erg gevoelig. Die gaan een unanimiteit nodig hebben van alle lidstaten, wil de ingreep erdoor geraken. Het is maar de vraag of Timmermans die vindt. En de luchtvaart is een erg machtige lobbysector: die partij zal zich in Europa met hand en tand verzetten tegen de plannen.

Wat dit betekent: De energieprijzen gaan de hoogte in. En de inflatie loert om de hoek.

• De forse vergroening en dus extra fiscale druk komt er op een moment van economische heropleving. Door de aantrekkende economie in Europa en vooral de VS, zijn de prijzen voor energie al enorm gestegen: olie staat na een forse klim weer op 75 dollar per vat, een ongezien hoge prijs de afgelopen jaren.
• Daarnaast is er de prijsstijging in de handel van CO2-rechten: de prijzen zijn de afgelopen periode verdubbeld, wat niet onlogisch is met steeds meer klimaatambities en targets zoals die van Timmermans.
• Dit maakt dat de Belgische consument zich dit najaar wel eens zou kunnen verslikken in de energieprijzen, zo schrijft De Standaard, op basis van wat analisten nu al voorspellen.
• Wat ze er niet bij vermelden: de kans op een forse inflatie neemt zo steeds meer toe. Want niet alleen de energieprijzen gaan fors omhoog, ook de grondstoffen zijn een pak duurder geworden. In de bouwsector zijn overal tekorten aan voorraden om nog te kunnen bouwen.
• De Europese Commissie zal dus met haar groene plannen goed moeten opletten, om de heropleving van de Europese economie niet in het gedrang te brengen.

Gevolgd in de federale regering: Ihsane Haouach heeft ondertussen ontslag genomen als regeringscommissaris, de schade is voor Ecolo.

• Opvallend: De Standaard en De Morgen nemen het op voor Haouach, die “geen lid is van de Moslimbroederschap”. De jonge vrouw, die een hoofddoek draagt en dat recht om die te dragen fors verdedigt, nam na een pak commotie eind vorige week ontslag als regeringscommissaris bij het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen. Dat deed ze nadat een aantal van haar uitspraken tot een polemiek hadden geleid, én uiteraard nadat eerst de MR van Georges-Louis Bouchez forse druk op haar benoeming had gezet.
• In de nasleep van het ontslag lekten geruchten over een rapport van de Staatsveiligheid dat Haouach mogelijk banden zou hebben met de radicale beweging van de Moslimbroeders. Dat rapport circuleerde in regeringskringen, maar kwam eigenlijk pas nadat Haouach al ontslag had genomen, zo is te horen.
• Terwijl de Vlaamse kranten dus op haar “onschuld” focussen – want het rapport van de Staatsveiligheid zou haar eigenlijk vrijpleiten – wordt het dossier in Franstalig België veel politieker benaderd: La Libre heeft het over de schade die Ecolo heeft geleden met de benoeming van Haouach.
• Het hele dossier rond de hoofddoek en de houding van Haouach is immers bij uitstek een “Brusselse” lijn van de partij, er gekomen onder impuls van Brussels covoorzitter Rajae Maouane. Die groep speelt daar in op de grote electorale kracht van de moslimgemeenschap en is helemaal afgestapt van de laïcistische lijn die Ecolo historisch nochtans altijd koos.
• Maar in de Waalse afdeling van Ecolo klinkt stevig gemor: daar is men allerminst gelukkig met de manier waarop staatssecretaris van Gelijke Kansen Sarah Schlitz (Ecolo) het dossier heeft aangepakt. Het gevoel leeft daar dat men de MR en Bouchez een open doelkans heeft gegeven, waarna die gretig de bal binnen kopten. En niet één keer, maar meerdere keren.
• Hoe dan ook roept heel het dossier nog steeds vragen op: waarom kwam de Staatsveiligheid nu met dat dossier en niet eerder, toen Haouach moest worden benoemd? En wie was precies wanneer op de hoogte van het dossier, dat, zelfs als ze wordt vrijgepleit, toch een aantal opvallende elementen zou bevatten? Het is ongetwijfeld voer voor een nieuw rondje vragen in de Kamer, deze week.
• Haouach zelf zou deze week gehoord worden door de Staatsveiligheid: ze zou wel degelijk contacten hebben gehad met mensen van de Moslimbroeders, maar mogelijk zonder dat ze dat zelf wist.

Ook genoteerd: Een opvallende 11-juli viering in de plantentuin in Meise.

• Traditioneel is het Brusselse stadhuis de locatie, maar door corona werd er dit jaar uitgeweken naar Meise, naar de Plantentuin. Daar kunnen de stoeltjes immers wat verder van elkaar verwijderd staan.
• Het was meteen de plek waar Linda De Win voor Villa Politica haar laatste uitzending deed: ze werd door Vlaams Parlementsvoorzitter Liesbeth Homans (N-VA) nog eens stevig in de bloemetjes gezet.
• De speeches zijn niet altijd even boeiend, de gesprekken in de wandelgangen achteraf des te meer. We besparen u de details, maar onnodig te zeggen dat de relatie tussen media en politiek dezer dagen flink besproken wordt: wat achten kranten nu “relevant” en wat niet, wat brengen ze en wat niet? Boeiende tijden op dat vlak. Het nieuwste rokje van Annelies Verlinden (CD&V) haalde alvast wel Het Laatste Nieuws, noteren we.
• Wat de speeches betreft was het wel duidelijk dat de N-VA haar ei kwijt wilde. En vermits ze zowel de Parlementsvoorzitter als de minister-president leveren, kon dat ruimschoots: zo pleitte Jan Jambon (N-VA), de minister-president ervoor om “te vertrekken van een wit blad”, om vervolgens dit land opnieuw te gaan tekenen. Homans had het dan weer over “een land dat in de huidige vorm de limieten absoluut bereikt heeft“.
• Eerder had Bart De Wever (N-VA) al een soortgelijk idee op tafel gelegd: een groot akkoord, dat niet meteen aan de Grondwet moet worden getoetst. Daarbij trok hij de parallel met 1918, toen vlak na de Eerste Wereldoorlog, de katholieken, liberalen én socialisten in Loppem een deal maakten om algemeen enkelvoudig stemrecht voor mannen in te voeren, ook al was dat buiten de Grondwet.
• In datzelfde kasteel legde de Krant van West-Vlaanderen een reeks interviews af, niet alleen met De Wever, die nu aan de beurt was. “De grondwet mag niet in de weg staan van noodzakelijke verandering. Ik hoop dat in 2024 de leiders van het land elkaar vinden en voor een nieuwe ­paradigmashift durven gaan“, zo stelde hij.
• Daarbij verklaarde hij ook: “We ­hebben een nieuwe coup nodig, een nieuw Loppem­moment”. Dat woordje “coup” werd door onder meer PVDA al fel aangegrepen om online campagne te voeren.

Het passeert allemaal: Veerle Heeren (CD&V) is gewoon terug burgemeester.

• Haar kapster, haar buren, een kennis, haar zus en haar zoon, het lijstje telde in totaal dertien personen, die al in de vroege maanden van de vaccinatiecampagne door lokaal burgemeester in Sint-Truiden Veerle Heeren op de lijst werden geforceerd. Allen kregen ze dus veel vroeger dan het mocht een vaccin, ten koste van ouderen en risicopatiënten.
• Toen Heeren vragen kreeg over die praktijken, dreigde ze de betrokken journalist af en ontkende ze eerst staalhard.
• Daarna loog ze dat er vaccins over waren en die dertien personen dus zo hun plekje hadden gekregen. 
• Maar de burgemeester van CD&V komt er allemaal mee weg: ze zette tijdelijk een stap opzij. En nu komt ze doodleuk terug, ook al lopen de onderzoeken naar haar houding nog. 
• Die kwamen er op vraag van Limburgs gouverneur Jos Lantmeeters (N-VA) en Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open Vld). Die laatste zal over haar lot nog moeten beslissen.