De voorbije weken is veel gezegd en geschreven over de manier waarop de dodentol die covid-19 eist moet worden geteld. Zolang dat niet op een uniforme manier gebeurt zeggen de cijfers weinig. Sommige landen tellen enkel de doden die in ziekenhuizen overlijden. Anderen houden wel rekening met mensen die thuis sterven. Maar omdat er nog altijd een gebrek aan tests is, blijven veel coronadoden buiten beeld. Verder overlijden er vermoedelijk meer mensen aan andere aandoeningen, gewoon omdat ze niet worden behandeld. 

EuroMOMO, een internationaal netwerk van epidemiologen, verzamelt wekelijkse cijfers over de overlijdens in 24 Europese landen. Aan de hand daarvan tracht The Economist de ware omvang van Covid-19 in kaart te brengen. Mits wat ‘excess deaths’ of ‘oversterfte’ wordt genoemd. Dat is het verschil tussen het totale aantal mensen dat vandaag sterft en het historische gemiddelde voor diezelfde plek en dezelfde tijd van het jaar.

Lombardije

Een eerste voorbeeld is Lombardije, het epicentrum van de Italiaanse uitbraak. Tussen 1 maart en 4 april werden daar 6.100 covid-19-overlijdens geregistreerd. Maar in dezelfde periode stierven 12.800 meer mensen dan was verwacht op basis van historische data. Dat zou kunnen aantonen dat de officiële covid-19-cijfers slechts 48% van het totaal registreerden. Een stelling die door de burgemeester van Bergamo wordt onderschreven. Volgens hem zijn de officiële cijfers weinig meer dan de top van de ijsberg… teveel slachtoffers werden niet meegerekend omdat ze niet tot in het ziekenhuis zijn geraakt.

België

Ons land doet het in deze meetmethode een pak beter dan in andere tellingen. In de rangschikking van het hoogste aantal doden per capita wereldwijd staan we zelfs bovenaan. België telde in de periode tussen 1 maart en 4 april ruim 4.500 overlijdens door Covid-19. De oversterfte in dezelfde periode was 4.900 doden. Wat aangeeft dat ons land 93% van de Covid-19-overlijdens had geregistreerd.

In de meeste Europese landen ligt het aantal doden 20 tot 30 procent hoger dan in dezelfde periode een jaar geleden. In Parijs stierven dubbel zoveel mensen als normaal, in New York zelfs vier keer zoveel.

Volgens academici van de universiteit van Cambridge zal de oversterfte uiteindelijk de beste parameter blijken om het ware aantal coronadoden te kennen. Eerder dan wat op overlijdensaktes geschreven staat. Eenzelfde manier van rekenen wordt aan de Cambridge universiteit gebruikt bij het berekenen van het aantal mensen dat jaarlijks aan griep overlijdt.