Een beetje orde in de ruimte: eerste boete uitgedeeld voor vervuiling van de aardbaan

“De vervuiler betaalt”: een adagium dat zelfs in de ruimte van toepassing is, zo heeft de Amerikaanse Federal Communications Commission (FCC) beslist.

Waarom is dit belangrijk?

Ruimtepuin is een voortdurende zorg. De toename van oude satellietresten of gebruikte draagraketten maakt de kans op botsingen alleen maar groter. Deze botsingen zouden nieuw puin kunnen genereren dat met hoge snelheden om onze planeet heen cirkelt, met het risico van een kettingreactie. We zijn echter bijzonder afhankelijk van satellietcommunicatie.

In het nieuws: De Amerikaanse Federal Communications Commission (FCC) heeft de eerste boete opgelegd voor het illegaal achterlaten van ruimteafval, meldt The Guardian. Het Amerikaanse televisie- en telecommunicatie-uitzendbedrijf Dish Network moet betalen. Het bedrag: 150.000 dollar.

Een twee ton wegende satelliet

  • Dat is niet veel voor een bedrijf dat in 2022 meer dan twee miljard dollar nettowinst boekte. Maar het is wel een belangrijke mijlpaal. En Dish Network had genoeg tijd om in overeenstemming te komen met de regels.
  • Het bedrijf wordt beschuldigd van het niet deorbiten van een van zijn satellieten, een EchoStar-7 van bijna twee ton. Deze werd gelanceerd in 2002, terwijl de levensduur van dergelijke apparaten meestal ongeveer 12 jaar is.
  • De FCC verwijt het bedrijf vooral dat het de satelliet naar een “eliminatiebaan” heeft gestuurd: op een hoogte laag genoeg zodat deze geleidelijk wordt afgeremd door de aardse zwaartekracht, hoogte verliest en verbrandt. Dit proces kan jaren duren, en gedurende die tijd vormt een twee ton wegende satelliet een aanzienlijk risico.
  • Dish Network had echter al in 2012 beloofd het tegenovergestelde te doen en de satelliet op grote hoogte in een “kerkhofbaan” te plaatsen waar hij geen risico zou vormen voor andere actieve satellieten. Maar het bedrijf realiseerde zich iets te laat dat de satelliet niet meer genoeg brandstof had om dit te bereiken.

“Nu satellietactiviteiten steeds gebruikelijker worden en de ruimte-economie zich versnelt, moeten we ervoor zorgen dat exploitanten zich aan hun beloften houden. Dit is een baanbrekende overeenkomst die duidelijk laat zien dat de FCC sterke autoriteit en handhavingsbevoegdheid heeft voor haar essentiële regels met betrekking tot ruimteafval.”

Loyaan A. Egal, van de FCC, tijdens een persconferentie

Bijna een miljoen verschillende ruimtepuindeeltjes in een baan

“Op dit moment zijn er duizenden metrische tonnen ruimtepuin in de lucht boven ons – en dat zal alleen maar toenemen,” herinnerde Jessica Rosenworcel, voorzitter van de FCC, in 2022. Volgens de Europese Ruimtevaartorganisatie bevinden zich momenteel meer dan 900.000 puindeeltjes van één tot tien centimeter groot, evenals meer dan 34.000 objecten groter dan 10 centimeter in een baan om de aarde. Het is een groeiend probleem waarvoor men op zoek is naar oplossingen.

  • Verschillende bedrijven werken aan de beste manier om de ruimte op te ruimen. Een Zwitserse startup werkt aan een sonde met vier robotarmen om afval te vangen en terug te brengen in de atmosfeer. Een Fins bedrijf is ook bezig met een vergelijkbaar project.
  • Maar we bevinden ons nog steeds in de prototypefase, terwijl de plannen voor gigantische satellietconstellaties toenemen, met Starlink als koploper. (kg/ns)
Meer