Zoals verwacht heeft de Europese Centrale Bank (ECB) nog geen plannen om haar beleid te verstrakken. De Europese toezichthouder heeft beslist om in het derde kwartaal in een ‘aanzienlijk hoger tempo’ obligaties te kopen dan tijdens de eerste maanden van dit jaar. Dat moet de langetermijnrente laag houden.
Waarom is dit belangrijk?
Het rentebeleid van de ECB heeft vergaande gevolgen voor bedrijven, overheden en gezinnen. Door de langetermijnrente laag te houden, zorgt ze ervoor dat het voor hen gemakkelijker is om geld te lenen. Die goedkope financiering moet ervoor zorgen dat er meer geld in de reële economie wordt gepompt. Door de belangrijkste rentetarieven laag te houden, wordt sparen minder aantrekkelijk gemaakt. De stijgende inflatie doet sommige experts vrezen dat de ECB vroeger dan verwacht het beleid zal verstrakken.
Met een inflatiecijfer van 2 procent in mei was het uitkijken naar de rentevergadering van de ECB. Tijdens die vergadering wordt het verdere discours van de toezichthouder bepaald. Op dit moment doet de bank er alles aan om de rentes in de eurozone zo laag mogelijk te houden. Tijdens een persconferentie van de ECB werd al snel duidelijk dat er op korte termijn nog geen plannen op tafel liggen om het beleid te verstrakken.
Versnelling economische activiteiten
‘De Europese economie is gradueel aan het heropenen na een krimp in het eerste kwartaal, mede dankzij de vaccinaties’, stak Christine Lagarde, de voorzitter van de ECB, van wal. ‘We verwachten dat de Economische activiteiten zullen versnellen in de tweede jaarhelft, terwijl almaar meer coronamaatregelen worden opgeheven. Toenemende consumentenbestedingen, een aanzwengelende wereldwijde vraag en accommoderende fiscale en monetaire beleidskeuzes zullen die groei verder ondersteunen.’
Tegelijk merkte Lagarde op dat de Europese Unie nog voor enkele uitdagingen staat. ‘De economische vooruitzichten op korte termijn blijven onzeker’, aldus Lagarde. ‘Die vooruitzichten zijn afhankelijk van het verdere verloop van de pandemie en hoe de economie reageert na de heropening.’
Te vroeg om te verstrakken
Lagerde verwacht dat de inflatie in de tweede jaarhelft verder zal stijgen, alvorens af te zwakken wanneer tijdelijke effecten wegebben. ‘De inflatie blijft onder onze doelstellingen binnen de vooropgestelde termijn’, verduidelijkte de voorzitter. ‘Het behouden van gunstige financieringsvoorwaarden tijdens de pandemieperiode blijft essentieel om onzekerheden weg te nemen en het vertrouwen te versterken.’
‘Financieringsvoorwaarden voor bedrijven en gezinnen zijn vrij stabiel gebleven sinds onze rentevergadering in maart. Toch merken we op dat de marktrentes gedurende die periode zijn gestegen. Terwijl dat een verbetering van de economische vooruitzichten weerspiegelt, is het nog te vroeg om het monetaire beleid te verstrakken. Een strakker beleid zou op dit moment een economisch herstel en de inflatievooruitzichten in gevaar kunnen brengen. Daarom hebben we beslist om momenteel niet te sleutelen aan het beleid’, lichtte Lagarde toe.
Ongewijzigde rentetarieven
De voorzitter benadrukte dat een verhoging van de marktrentes pas ter sprake kan komen als de inflatie in lijn ligt met de inflatiedoelstellingen van de toezichthouder, namelijk net geen 2 procent. De ECB raakt dus niet aan de belangrijkste rentetarieven. De banken moeten met andere woorden nog altijd een strafrente van 0,5 procent betalen als ze geld stallen in Frankfurt. Ze kunnen weliswaar nog altijd gratis geld lenen van de Europese toezichthouder.
Voorts blijft de ECB via het PEPP-programma effecten van bedrijven en overheden kopen om de langetermijnrente binnen de perken te houden. Lagarde zei dat de ECB in het komende kwartaal in een ‘aanzienlijk hoger tempo’ obligaties zal kopen dan tijdens de eerste maanden van dit jaar.
Daarnaast herhaalde ze dat de centrale bank via het PEPP-programma tot 1.850 miljard euro aan schuldpapier kan kopen tot ten vroegste maart 2022, of wanneer de gouverneursraad oordeelt dat de coronapandemie voorbij is. ‘We hoeven niet dat volledige bedrag te spenderen’, aldus Lagarde. ‘Maar indien nodig kunnen we dat bedrag ook optrekken.’ De ECB zal het kapitaal dat vrijkomt van vervallen schuldpapier dat onder het PEPP-programma werd gekocht opnieuw beleggen tot ten vroegste het einde van 2023.
Groei-en inflatieverwachtingen
Voorts blijft de centrale bank maandelijks 20 miljoen euro aan schuldpapier kopen onder het APP-programma. ‘We blijven dit doen zolang we dat nodig achten’, aldus Lagarde. ‘Het programma zal op zijn einde lopen kort voordat we de rentetarieven naar boven bijstellen.’
De ECB verwacht dat het Europese bbp in 2021 zal groeien met 4,6 procent, gevolgd door een toename van 4,7 procent in 2022. Voor 2023 komt de groeiverwachting uit op 2,1 procent. De ECB heeft tijdens de persconferentie ook de inflatieverwachtingen uit de doeken gedaan. De toezichter gaat ervan uit dat de inflatie in 2021 zal afklokken op 1,9 procent. In 2022 zal de inflatie op 1,5 procent uitkomen om vervolgens in 2023 te dalen tot 1,3 procent. (lb)
Lees ook: