Shell kondigde begin maart aan te zullen stoppen met de aankoop van Russische ruwe olie op de spotmarkt. Een maand later, blijkt dat de oliegigant nog steeds Russische olie koopt. En toch, technisch gezien, liegt het bedrijf niet.

Op 8 maart, minder dan twee weken na het begin van de oorlog in Oekraïne, kondigde Shell aan dat het alle spotaankopen van ruwe olie op de Russische markt stopzette. De groep verontschuldigde zich zelfs voor het feit dat het kort na de start van de oorlog in Oost-Europa extra Russische olie had gekocht, met een hoge korting dan nog.

Niet alle Russische olie is Russisch

Toch merken we op dat een aanzienlijk deel van de olie die Shell koopt alsnog afkomstig is uit Rusland. 49,9 procent van de olie in de vaten is van Russische oorsprong. De overige 50,1 procent haalt de oliegigant uit andere landen. Dankzij zo’n mengsel kan Shell zeggen dat de olie in die vaten niet uit het Oost-Europese land komt.

Hoewel sommigen dit wellicht oneerlijk vinden, wordt de aanpak duidelijk vermeld in de nieuwe contractvoorwaarden van Shell. “Goederen worden geacht van Russische oorsprong te zijn indien zij in de Russische Federatie zijn vervaardigd of indien de inhoud (naar volume) voor 50 procent of meer bestaat uit materialen die in de Russische Federatie zijn vervaardigd,” schrijft de groep.

Bloomberg legt uit dat de door Shell op de markt gebrachte olie “Latvian blend” wordt genoemd. De Russische olie is afkomstig uit Primosrk (bij Sint-Petersburg) en wordt verscheept naar Ventspils, een haven in Letland met een grote olieterminal en opslagcapaciteit. Dit is waar het mengen gebeurt.

Perfect legaal

Hetgeen Shell doet is overigens perfect legaal. Laten we niet vergeten dat de EU (nog?) geen embargo heeft ingesteld op Russische olie, noch op Russisch gas. Indien Shell dat zou wensen, zou de groep zelfs kunnen doorgaan met de verkoop van 100 procent Russisch gas.

Niet alle reuzen uit de sector volgen het voorbeeld van Shell. TotalEnergies, bijvoorbeeld, verzekert dat geen enkele lading “geheel of gedeeltelijk” uit Rusland afkomstig mag zijn. Hetzelfde geldt voor Repsol.

Deze affaire toont echter twee dingen aan: “zelf-sancties” moeten met grote voorzichtigheid worden genomen en, indien er een echt politiek embargo zou zijn, zijn er reeds vele achterdeurtjes om dit te omzeilen. Ondertussen blijft Rusland zijn schatkist vullen.

(ns)