De laatste tijd kan je bijna geen gesprek over technologie voeren zonder dat de term 5G valt. Het nieuwe supersnelle mobiele internet is de opvolger van 4G en moet een nieuwe technologische revolutie mogelijk maken. Met 5G zal het niet alleen meer mogelijk zijn om met je smartphone verbonden te zijn met het internet, maar zal werkelijk alles online zijn. De strijd om het 5G-netwerk te mogen bouwen, is dan ook een van de belangrijkste die zich momenteel afspelen in de techwereld.

In het nieuws (1): Huawei gaat een fabriek bouwen in Frankrijk waar het draadloze apparatuur voor 4G en 5G zal maken. Daarmee wil het Chinese bedrijf zijn productieproces naar Europa brengen, waar het meer dan de helft van zijn 5G-contracten heeft afgesloten.

Huawei gaat in die nieuwe fabriek meer dan 200 miljoen euro investeren. Eens alles klaar is, moet er jaarlijks voor 1 miljard euro aan producten gemaakt worden. Maar er staat nog veel meer op het spel voor Huawei.

• De Europese markt is van cruciaal belang voor Huawei, want de Amerikaanse markt is door de ban van de regering-Trump niet toegankelijk. Bijna alles wat in de nieuwe fabriek zal geproduceerd worden, is dan ook bedoeld voor Europa.
• De VS heeft recent nog gevraagd aan Europese bondgenoten om niet met Huawei in zee te gaan uit schrik voor spionage van China. Voorlopig lijken weinig landen in te gaan op die vraag en met hun nieuwe fabriek in Frankrijk wil Huawei tonen dat het geen risico vormt op het vlak van cyber security.
• Veel Europese telecomproviders hebben nog niet beslist met welke partner ze in zee gaan voor de apparatuur die nodig is voor 5G. Een ‘lokale’ fabriek kan twijfels rond Huawei uit de weg helpen, waardoor de kans groter is dat het bedrijf nieuwe miljardencontracten kan binnenhalen.
• Huawei is al langer bezig om zich te rebranden als een wereldwijd bedrijf in plaats van een puur Chinese operatie. Een belangrijke vestiging in Frankrijk moet daarbij helpen. Huawei beklemtoont in zijn persmededeling dan ook dat de nieuwe fabriek het concurrentievermogen van Europa zal bevorderen. ‘Huawei streeft ernaar om in de toekomst te werken volgens het principe ‘in Europa, voor Europa”, valt te lezen.

In het nieuws (2): Nokia vervangt na bijna zes jaar zijn CEO Rejeev Suri door Pekka Lundmark. Dat maakte de Finse telecomgigant deze week bekend. Lundmark neemt over op 1 september 2020 en tot begin volgend jaar blijft Suri nog als adviseur verbonden aan Nokia.

De verschuiving aan de top is geen verrassing. Nokia strijdt momenteel met Huawei en het Zweedse Ericsson om wereldwijd apparatuur te mogen voorzien voor 5G-netwerken en lijkt achterop te raken in die race. Sinds maart 2019 zakten de aandelen van Nokia met maar liefst 49 procent. De hoop is dat Lundmark, die in het verleden al in dienst was bij Nokia, het tij kan keren.

Waarom belangrijk? Beide moves tonen duidelijk aan dat de strijd om 5G in Europa onder hoogspanning staat. Huawei en Nokia zijn samen met Ericsson de grootste producenten voor telecomapparatuur. Providers hebben op dit moment zelfs zo goed als geen alternatieven om hun 5G-netwerk uit te bouwen.

Bovendien is het niet de vraag of, maar enkel maar wanneer providers overschakelen op 5G. In Europa is er dus een gigantische markt, met bijhorende miljarden euro’s, die ligt te wachten op Huawei, Nokia en Ericsson … en uiteraard willen ze alle drie een zo groot mogelijk deel van die markt in handen krijgen.

Huawei, Ericsson en Nokia

Huawei: Het Chinese Huawei is met voorsprong het vaakst in het nieuws. Ze leiden op dit moment dan ook de 5G-race in Europa. Niet alleen technisch, maar ook op het vlak van kostprijs zou Huawei een voorsprong hebben op zijn concurrenten. Toch zijn er ook bepaalde moeilijkheden die ze moeten overwinnen.

• De grootste twijfels die rond Huawei hangen, gaan over cyber security en spionage. Het bedrijf schrijft op zijn website dat het onafhankelijk is en geen eigendom is van en niet gecontroleerd wordt door de overheid. Op papier is ongeveer 1 procent van het bedrijf eigendom van oprichter Ren Zhengfei en is 99 procent in handen van de werknemers. Er zijn echter heel wat twijfels over waar de eigenlijke macht ligt bij Huawei. Onderzoek wees uit dat er een zeer sterke link is met de Chinese Communistische Partij en dus met de Chinese overheid.
• Dat alles deed Donald Trump en de Amerikaanse regering besluiten om Huawei op hun ‘Zwarte Lijst’ te zetten. De VS vroeg aan hun bondgenoten uit de Europese Unie om hetzelfde te doen. Bill Barr, Amerikaans minister van Justitie, riep zelfs actief op om Nokia of Ericsson financieel te steunen zodat ze concurrentieel kunnen zijn met Huawei.
• De Europese Unie ging niet in op die vraag van Trump. Er is in de EU geen ban op Huawei. Eind januari kwam er wel een 5G-toolbox die moet zorgen voor een risicobeperkende aanpak voor het beheer van 5G. De aanbevelingen moeten de rol van Huawei in het Europese 5G-netwerk beperken.
• Het Verenigd Koninkrijk koos voor een soortgelijke aanpak. Het liet Huawei toe bij de uitbouw van zijn 5G-netwerk, maar hield hen wel weg bij bepaalde gevoelige kernonderdelen van het netwerk. Ook krijgt het Chinese bedrijf geen toegang tot belangrijke locaties zoals kerncentrales en militaire instellingen. Bovendien mag Huawei voor maximum 35 procent van het netwerk apparatuur voorzien.
• Die beslissing is uiteraard niet puur ideologisch of politiek, maar vooral pragmatisch en financieel. Het is voor telecomproviders veel eenvoudiger en goedkoper om hun 5G-netwerk te laten uitbouwen door dezelfde fabrikant als hun 4G-netwerk. Aangezien Huawei naar schatting 28 procent van de mobiele infrastructuur in Europa in handen heeft, is het bijna onmisbaar voor 5G. Een studie van GSMA schatte dat een volledige ban op Huawei voor 5G daardoor 55 miljard euro extra zou kosten voor Europese providers.

Stand van zaken: Algemeen kan gesteld worden dat de pogingen van de Verenigde Staten om Huawei tegen te werken maar weinig effect hebben gehad. Europa heeft nu eenmaal snel een betrouwbaar 5G-netwerk nodig aan een zo betaalbaar mogelijke prijs. En daarvoor is Huawei in veel gevallen nog steeds de beste partner.

Huawei haalde afgelopen tijd naar eigen zeggen al 91 commerciële 5G-contracten binnen waarvan 47 van Europese telecomproviders. Daarbij zitten onder andere Telefonica (Spanje), Sunrise (Zwitserland) en KPN (Nederland). In België heeft Proximus testen lopen voor 5G met Huawei, dat al langer een partner van hen is.

Ericsson: Het Zweedse Ericsson doet er alles aan om zich op te werpen als beste en veiligste alternatief voor Huawei. Op het Wereld Economisch Forum in Davos anderhalve maand geleden zei CEO Borje Ekholm dat er niemand een technische voorsprong heeft op hen op het vlak van 5G. Daarmee reageert hij op uitspraken van Huawei, dat sprak over een voorsprong van 18 maanden op de concurrentie.

• Ericsson waarschuwde al meermaals dat Europa een achterstand dreigt op te lopen op het vlak van 5G.
• Ze lieten in het verleden al weten hun prijs te willen laten zakken om bepaalde contracten binnen te halen en zo marktaandeel te winnen. Voorlopig leverde dat nog niet het gewenste resultaat op, al blijft CEO Ekholm overtuigd dat deze strategie op lange termijn winst zal opleveren.
• Daarom wil Ericsson die strategie aanhouden. Door verder in te zetten op automatisering en artificiële intelligentie hoopt het zijn prijs concurrentieel te houden.

Stand van zaken: Ericsson lijkt enigszins de wind in de zeilen te hebben om te kunnen profiteren van de ‘slechte reputatie’ die Huawei heeft gekregen. Toch ondervindt het problemen om die positie echt in een groter marktaandeel om te zetten. Het grootste probleem blijft de grote kost voor providers die het veranderen van leverancier voor apparatuur met zich meedraagt. Dat beseft het bedrijf ook zelf.

Ericsson haalde al 81 commerciële 5G-contracten binnen. Het heeft wereldwijd al 25 actieve 5G-netwerken, waarvan 11 in Europa.

Nokia: Het Finse bedrijf dreigt achterop te raken tegenover zijn concurrenten. Nokia verlaagde voor 2019 en 2020 de winstverwachtingen en schorste de uitbetaling van dividenden op.

• Hun apparatuur zou volgens insiders niet dezelfde resultaten halen als concurrenten Huawei en Ericsson.
• In 2016 kocht Nokia de Franse rivaal Alcatel-Lucent voor 18 miljard dollar. Dat leverde voorlopig nog maar weinig voordeel op omdat het integratieproces ingewikkelder blijkt te zijn dan gedacht. Daardoor liep de ontwikkeling van nieuwe producten vertraging op.
• Om concurrentieel te blijven, heeft Nokia zijn investeringen verder opgedreven. Dat verhoogt uiteraard wel de druk op het bedrijf. Iets wat er vermoedelijk mee voor gezorgd heeft dat de Finnen een nieuwe CEO hebben aangesteld.

Stand van zaken: Nokia haalde 68 commerciële 5G-contracten binnen waarvan er al 19 live zijn. Daarmee heeft het een achterstand op Huawei en Ericsson, al blijft die voorlopig nog beperkt. Er breken echter belangrijke tijden aan voor Nokia. De nieuwe CEO moet ervoor zorgen dat het bedrijf de slechte resultaten achter zich kan laten en opnieuw aansluiting kan vinden bij zijn concurrenten.

Daarbij zou Nokia een drastische beslissing overwegen. Volgens Bloomberg denken ze er namelijk over na om bepaalde afdelingen te verkopen of eventueel zelfs een fusie aan te gaan. Wie die fusiepartner dan moet worden, is niet geweten. Door mededingingsbezwaren lijkt het alvast uitgesloten dat het een van hun concurrenten wordt.

Conclusie: De uitbouw van 5G is al langer bezig, maar nu er steeds meer smartphones met 5G op de markt komen, is het duidelijk in een stroomversnelling geraakt. De eerste kaarten liggen daarbij op tafel, maar de strijd is in Europa duidelijk nog niet beslist.

Het belangrijkste voor de consument is echter vooral dat er relatief snel een goed, betaalbaar en betrouwbaar 5G-netwerk komt in Europa. Enkele landen, zoals het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland, zijn al bezig met de uitbouw van 5G. In de meeste landen lopen er echter nog volop onderhandelingen die bemoeilijkt worden door politieke en financiële struikelblokken.