De Amerikaanse ‘martelingscarrousel’: op naar een open handelsoorlog tussen de VS en de EU?

De Amerikaanse ‘martelingscarrousel’, het is de naam die in Europa wordt gebruikt om te wijzen op een wet die Washington toelaat om de zes maanden een lijst met Europese producten samen te stellen op dewelke bijkomende tarieven kunnen worden geheven.

Bedoeling daarbij is om de onzekerheid die in concurrentiële economieën al heerst verder uit te breiden. De producten die worden geviseerd hebben deze keer een totale waarde van 3,1 miljard dollar.  Nadat Europese wijn en kaas eerder al waren belast, heeft het Office of the US Trade Representative deze week een nieuwe lijst samengesteld van 30 producten die aan bijkomende taksen van tot 100% kunnen worden onderworpen. Daarop bevinden zich o.a. olijven, bier, gin, vodka. De landen die hardst getroffen zouden worden zijn naast Frankrijk, Spanje en het VK, vooral Duitsland. 

Ook Londen ligt niet langer in de bovenste schuif

Amerikaans president Donald Trump (l) en Brits premier Boris Johnson (R) – Isopix

Dat Britse producten onder vuur liggen mag verbazen. Donald Trump beloofde de Britten een snelle handelsovereenkomst indien ze de voorbije verkiezingen voor de Conservatieven zouden stemmen. Ondanks dat Johnson overtuigend won, veranderen de VS nu het geweer van schouder. Volgens Robert Lighthizer, de huidige handelsvertegenwoordiger van de Verenigde Staten, moet de overeenkomst zelfs niet meer dit jaar verwacht worden. Liz Truss, zijn Britse equivalent, zegt ondertussen ‘dat het VK niet tegen elke prijs een overeenkomst met de VS nodig heeft’.

Een zuivere belasting op de Amerikaanse consument 

Naast het VK is vooral Duitsland kop van jut. Een van de producten die op de voorlopige lijst staan zijn camera-lenzen die worden geproduceerd door Leica en Zeiss, twee Duitse producenten van lenzen, die actief zijn in een absolute niche van hoogwaardig foto- en filmmateriaal en waarvoor geen Amerikaanse alternatieven bestaan. Als resultaat wordt deze potentiële heffing een zuivere belasting op de Amerikaanse consument. 

De Europese Commissie heeft ondertussen al gereageerd en waarschuwt voor ‘onnodige economische schade aan beide kanten van de Atlantische Oceaan’ en ‘bijkomende onzekerheid voor bedrijven die al kreunen onder de pandemie’.

De EU behoudt zich het recht voor gelijkaardige tegenmaatregelen te treffen om ook Amerikaanse producten minder aantrekkelijk te maken voor Europese consumenten. Lighthizer toont zich alvast niet onder de indruk en verwijt de EU van ‘een weinig verhuld protectionisme’.

Een van de oorzaken van de malaise tussen de twee machtsblokken is een lopende rechtszaak over vliegtuigsubsidies. De Wereldhandelsorganisatie WTO oordeelde vorig jaar dat de EU onvoldoende had gedaan om illegale subsidies voor vliegtuigbouwer Airbus af te bouwen. Uitspraak over een gelijkaardige klacht van Europa met betrekking tot Amerikaanse subsidies voor Boeing zou pas in september volgen.

De Googletaks

Dan is er nog de zogenaamde ‘Google-taks’, waarover de VS en de EU het niet eens raken. Onderhandelingen daarover werden vorige week door de Amerikanen opgeschort. Beide machtsblokken lijken in het tweede deel van het jaar dus recht af te stevenen op een open handelsoorlog. 

‘Duitsland profiteert van de VS’

Le président américain Donald Trump, au centre, en compagnie du président français Emmanuel Macron (à gauche) et de la chancelière allemande Angela Merkel (à droite), avant une photo de groupe des dirigeants de l'OTAN lors d'une réunion des dirigeants de l'OTAN.
(AP Photo/Francisco Seco)

De herverkiezingscampagne van president Donald Trump belooft in dat verband weinig goeds. Handel en strategie vormen volgens Trump één geheel. Vorige week verweet hij Duitsland nog maar eens te weinig te doen voor het Transatlantische bondgenootschap. ‘We worden verondersteld Duitsland te beschermen tegen Rusland. Maar Merkel betaalt de Russen ondertussen miljarden om een nieuwe gaspijpleiding (Nordstream 2) te bouwen’, zei Trump. ‘Merkel is een lieve vrouw en een goede onderhandelaarster, maar Duitsland profiteert van de Verenigde Staten’, besloot Trump.

Trump lijkt vastbesloten zijn slag thuis te halen, zij het door de Duitsers bijkomende invoerheffingen op te leggen, zij het door een deel Amerikaanse troepen uit Duitsland weg te halen. Bij een bezoek van president Duda aan Washington eerder deze week, beloofde Trump zijn Poolse ambtgenoot alvast meer troepen in Polen te gaan stationeren.

Meer