Een databank van de Nationale Bank van België (NBB), waarin de bankrekeningen en verzekeringscontracten van alle Belgen worden opgeslagen, werd van januari tot juni maar liefst 93.967 keer ingekeken door notarissen en de fiscus. Dat is een stijging van 42 procent tegenover dezelfde periode vorig jaar.
De NBB verzamelt die data sinds 2014. Tot 2020 kon enkel de fiscus die inkijken, maar sinds 2020 hebben ook notarissen, gerechtsdeurwaarders en de federale overheidsdienst (FOD) Justitie toegang tot de gegevens.
Notarissen gebruiken de databank enkel wanneer een overlijden heeft plaatsgevonden. Dat doen zij om de erfenis te kunnen regelen.
De FOD Financiën gebruikt het register dan weer om fiscale fraude vast te stellen, en om achterstallige belastingen te innen. Francis Adyns, woordvoerder van de FOD Financiën, zegt aan De Tijd dat de databank “een essentieel onderdeel is van ons incassobeleid en dient om de kredietwaardigheid van onze debiteuren te analyseren”.
De cijfers
Notarissen waren goed voor meer dan de helft van de raadplegingen: zij keken de databank maar liefst 52.744 keer in tijdens de periode januari tot juni. Dat is een stijging van 29 procent tegenover dezelfde periode vorig jaar.
Dat betekent echter niet dat zij de data van 52.744 personen hebben nagekeken. Het gebeurt regelmatig dat notarissen de gegevens van dezelfde persoon meermaals moeten opzoeken. Zij zouden volgens berichtgeving van De Tijd enkel de rekeningnummers van personen te zien krijgen. Andere fiscale data zien zij niet.
Ook de fiscus is druk in de weer, met 41.233 raadplegingen tijdens dezelfde periode. Dat is een stijging van maar liefst 64 procent tegenover vorig jaar. Volgens Adyns kan die toename verklaard worden door de heropstart van de vorderingen van belastingschulden nadat de maatregelen tegen de COVID-pandemie werden afgebouwd. “Tijdens de coronacrisis werden die gedeeltelijk onderbroken, onder meer door de toen geldende steunmaatregelen”, vertelt Adyns.
Gedurende het hele jaar 2021 werd de databank zo’n 153.000 keer ingekeken, waarbij notarissen en de fiscus 90 procent van de inzages op hun rekening namen. Dat is een verdrievoudiging tegenover 2020. Hoewel die toename dit jaar lijkt af te zwakken, is er nog altijd sprake van een stijgende tendens.
Uitbreiding van de data
Sinds het begin van 2022 moeten financiële instanties niet enkel de rekeningnummers, maar ook saldi op die rekeningen en contracten toevoegen aan de databank. Sinds die uitbreiding begon, communiceert de NBB niet meer over de inhoud van de databank of over consultaties, behalve aan “informatiegerechtigden”.
De uitbreiding van de databank kon overigens niet door iedereen worden gesmaakt. Advocatenbureaus Artes en Sansen International Tax Lawyers, in samenwerking met de vzw Ministry of Privacy, trokken vorig jaar naar het Grondwettelijk Hof om de expansie in de kiem te smoren. De uitbreiding van de databank zou het recht op privacy overtreden. Momenteel loopt de zaak nog en er wordt verwacht dat dit jaar een beslissing wordt genomen.
(fjc)
