De Zaandam, een cruiseschip dat eigendom is van de rederij Holland America, zwalpt nu al dagenlang op zee rond omdat het nergens meer mag aanmeren. Aan boord heeft het vier doden en 138 mensen, die symptomen van het coronavirus vertonen. Onder de zieken bevinden zich 85 leden van de veelal Indonesische, Filipijnse en Thaise bemanning. Omdat er onvoldoende tests aan boord zijn kunnen passagiers, noch bemanning verder worden getest. Het schip vervoert in totaal 1.243 passagiers en 586 bemanningsleden.

Het schip vertrok op 7 maart vanuit de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires, met als eindbestemming San Antonio in Chili. Dat de coronacrisis toen al volop woedde, was blijkbaar geen bezwaar voor Holland America, dat passagiers geruststelde dat alles onder controle was.

Op de Diamond Princess, een cruiseschip dat in februari aangemeerd lag in Japan, waren nochtans 700 mensen besmet geraakt met het coronavirus. Er vielen toen ook zes doden onder de passagiers. Maar dat liet de directie van Holland America blijkbaar koud.

Al snel na het vertrek van de Zaandam uit Buenos Aires werden de eerste passagiers en bemanningsleden ziek. Sinds dag 7 van de cruise zitten alle passagiers in isolatie in hun kajuit.

Miami of Fort Lauderdale?

Een eerste stop zou alsnog worden gemaakt in Punta Arenas in Chili. Tot de lokale overheid daar van gedachte veranderde en het schip naar Valparaiso stuurde. Maar ook daar mocht het niet aanmeren. Het bleef er twee dagen voor de kust voor anker liggen en kon zo voedselvoorraden en geneesmiddelen opslaan en brandstof tanken. Ook de geplande eindbestemming, San Antonio, weigerde het schip te laten aanmeren.

De Zaandam vaarde dan maar door richting het Panamakanaal en de Verenigde Staten, waar het hoopt in Miami of in zijn thuishaven Fort Lauderdale (Port Everglades) te mogen aanmeren.  Maar autoriteiten in beide havens zijn daar niet voor te vinden. Beide steden tellen nu al meer dan 800 bevestigde gevallen van het coronavirus. In Florida is er dan ook nog eens een ernstig gebrek aan testmateriaal.

Passagiers nu verdeeld over 2 schepen

Een groep passagiers werd ondertussen op de Rotterdam, een tweede schip van dezelfde rederij, ondergebracht. Welke passagiers van schip wisselden is niet duidelijk. In een videoboodschap die de passagiers te zien kregen zei Orlando Ashford, de voorzitter van Holland America, dat er geen sprake is van ‘een gezond schip’ en ‘een schip met enkel zieke passagiers’.

Beide schepen kregen volgens de respectieve kapiteins zondagavond alsnog toestemming om door het Panamakanaal te varen. Panama is in lockdown, maar zou de doortocht van beide schepen hebben toegestaan op humanitaire grond. Over een eindbestemming werd de passagiers niets meer gemeld.

Zowel de havenautoriteiten van Miami als het 40 km hogerop gelegen Fort Lauderdale zeggen niet uitgerust te zijn om grote aantallen besmette passagiers op te vangen. ‘De Amerikaanse kustwacht en het ministerie van Binnenlandse Veiligheid moeten eerst een plan opstellen om onze gemeenschap te beschermen’, aldus de burgemeester van Fort Lauderdale op Twitter. 

De man pleit dan ook voor de doorvaart naar een militaire scheepsbasis ten noorden van Florida. Die zou beter uitgerust zijn om tientallen besmette patiënten op te vangen.

Vermits de reis vanuit het Panamakanaal tot Florida 72 uur duurt proberen lokale autoriteiten alsnog plannen uit te werken om een oplossing te vinden voor beide steden.

Cruise-industrie zwaar getroffen door coronacrisis

De cruise-industrie is zwaar getroffen door de coronacrisis. Het aandeel van marktleider Royal Caribbean verloor sinds zijn piek in februari al 85% van zijn waarde.

De sector genereert jaarlijks een omzet van 53 miljard dollar en heeft een belangrijke economische impact op de werkgelegenheid in een aantal Amerikaanse staten, waaronder Florida. Niet minder dan 421.000 Amerikanen werken rechtstreeks of onrechtstreeks in de sector.

De rederijen kunnen evenmin aanspraak maken op Amerikaanse noodhulp. En wel om een evidente reden: de meeste schepen varen om belastingen te ontwijken onder vreemde vlag (Panama, Bermuda,…). Ook de bemanningen bestaan grotendeels uit niet-Amerikanen. De Amerikaanse werknemers in de sector mogen wel aanspraak maken op geld uit het vorige week aangekondigde plan van 2.000 miljard dollar noodhulp.