Amerika telt 4,5 procent van de wereldbevolking, maar een kwart van alle gevallen van coronavirus wereldwijd en ook een kwart van alle doden. De Amerikaanse respons op de pandemie behoort stilaan tot de slechtste ter wereld. 

Het aantal bevestigde gevallen van Covid-19 is deze week in de VS tot het hoogste niveau in twee maanden gestegen. Woensdag meldden de VS 36.358 nieuwe gevallen – het hoogste dagtotaal sinds het begin van de uitbraak. Volgens de WHO heeft het virus in Noord- en Zuid-Amerika niet eens zijn piek bereikt.

Niet de lockdowns, maar het virus legt de economie plat

Dat heeft gevolgen voor de door president Trump zo gekoesterde economie. Zelfs de aandelenbeurzen begonnen zich woensdag vragen te stellen over de toekomst. Want niet de lockdowns, maar het virus legt de economie plat. 

Texas vraagt zijn inwoners opnieuw om thuis te blijven. Californië en Florida rapporteren recordaantallen nieuwe gevallen en ziekenhuisopnames. In de miljoenenstad Houston is het aantal bedden op intensive care voor 97 procent ingenomen. Gouverneurs van staten die het virus beter onder controle hebben leggen zelfquarantaine op aan mensen die reizen uit staten waar dat niet het geval is. In Florida vraagt de machtige Restaurant and Lodging Association de overheid om op te treden tegen horecazaken die ‘social distancing’ aan hun laars lappen. In Nevada vragen werknemers van casino’s de overheid om maskers te verplichten. De EU bekijkt of het Amerikanen, net als Brazilianen en Russen straks een inreisverbod oplegt.

De gevolgen dreigen fataal te worden voor de herverkiezing van de huidige bewoner van het Witte Huis. Uit berekeningen van Bloomberg Economics blijkt dat de Misery Index in november zal pieken. De index vergelijkt het werkloosheidspercentage met de consumentenprijsindex. Volgens Bloomberg wees die index nooit eerder zo duidelijk in de richting van de uitdager.

Economie leek lange tijd de garantie voor Trumps herverkiezing. Niet langer…

De economie leek lange tijd de garantie voor Trumps herverkiezing. Maar niet langer. The Economist Intelligence Unit publiceert woensdag een rapport waarin staat te lezen dat de werkloosheid in november rond de 10 procent zal schommelen, vergeleken met 3,5 procent in november. Een volledig herstel is volgens het zakenblad pas ten vroegste mogelijk eind 2021, wanneer een vaccin beschikbaar zou moeten zijn.

Sinds maart hebben 40 miljoen Amerikanen een werkloosheidsaanvraag ingediend. De financiële hulp die door de overheid is verleend, vervalt in juli. Over een verlenging is nog geen akkoord. Vele gezinnen gaan dus een grimmig derde kwartaal tegemoet. 

Amerikanen hebben volgens de Wall Street Journal sinds begin maart betalingen voor meer dan 100 miljoen studentenleningen, autoleningen en andere kredieten overgeslagen. 106 miljoen bankrekeningen vertoonden eind mei een negatief saldo, drie keer meer dan eind april.

De economische omstandigheden zijn altijd een sterke indicator van stemgedrag. Dat de pandemie en niet andere omstandigheden de recessie hebben veroorzaakt zou kunnen betekenen dat de kiezer Trump alsnog spaart. Toch staan alle indicatoren voor een tweede ambtstermijn voorlopig op rood. Vooral omdat zijn populariteitscijfers de voorbije 4 jaar amper boven de 50 procent uitkwamen.

Heeft Trump nog zin in een tweede ambtstermijn?

In de VS rijst stilaan de vraag of Trump zelf nog zin heeft in een tweede ambtstermijn. De enige respons die hij op de Covid-19 problematiek heeft is de stijging in het aantal bevestigde gevallen te linken aan het toegenomen aantal testen. Trump heeft blijkbaar weinig geleerd van New York, Italië, Spanje en andere voormalige epicentra van het coronavirus. Integendeel, in vele staten is de situatie vandaag erger dan in de periode maart-april.

‘De president lijkt dermate gevangen in defensief en zelfvernietigend gedrag, dat vele van zijn adviseurs zich afvragen of hij werkelijk nog een tweede termijn ambieert’, schrijft The New York Times. De president klaagt erover ‘dat niets wat hij doet voor de anderen ooit zal volstaan’. 

Obama, de muur, rassenspanningen, immigratie en de standbeelden

Over de economie hoorde je Trump de voorbije dagen nog weinig. Hij heeft zich de voorbije dagen vooral bezig gehouden met het retweeten van video’s waarin elke context ontbreekt en waarin zwarten blanken aanvallen. Verder beschuldigde hij zonder daarvoor het minste bewijs aan te dragen zijn voorganger Barack Obama van ‘hoogverraad’ en zette hij full-time in op de immigratieproblematiek, de rassenspanningen en de muur aan de Mexicaans-Amerikaanse grens.

Het Witte Huis weerlegt de hypothese van de New York Times en bevestigt dat Trump absoluut een tweede ambtstermijn vol wil maken.

Op Fox News geeft ook analist Howard Kurtz toe dat de voorbije maanden voor Trump weinig enthousiasmerend zijn geweest. Maar Kurtz twijfelt niet aan Trumps bedoelingen.

‘Sinds Trump aan de macht kwam heeft hij constant zijn misprijzen voor de media gedemonstreerd. Dezelfde mensen die hem in 2016 geen schijn van kans gaven, net vanwege zijn agressieve en onconventionele stijl. Wellicht hebben zijn adviseurs gelijk als ze denken dat hij door zijn toon wat te matigen zijn kansen om Biden te verslaan zou doen toenemen. Maar ik twijfel er niet aan dat dit laatste zijn doel is.’