De Communistische Partij van China wordt 100 jaar oud: en overtreft daarmee eerlijk gezegd de verwachtingen van de meeste westerse “experts”. Die voorspelden (of hoopten) de laatste decennia geregeld dat de Partij zou imploderen of haar controle over de bevolking zou kwijtspelen. Dat is dus niet gebeurd.

• De Communistische Partij is uiteraard een stuk ouder dan de Volksrepubliek China.
• Het eerste partijcongres werd gevormd door een dozijn personen in Shanghai in 1921.
• De partij greep in 1949 de macht in het land onder leiding van Mao Zedong, die triomfantelijk uit de Chinese burgeroorlog kwam.
• De Republikeinse Chinese leider Chiang Kai-shek trok zich terug naar Taiwan om daar de Republiek China verder te zetten. Die eilandnatie werd later een democratie en heet officieel nog steeds de Republiek China.
• Tijdens de viering, die een week zal aanhouden, worden twee perioden uit de geschiedenis van de Partij in de verf gezet: de vroege problemen van het jonge land en de recente successen.

Tijdens de feestelijkheden is er weinig plaats voor zelfreflectie over gemaakte fouten: de jaren 1950 tot 1970, een periode waarin miljoenen Chinezen de hongerdood stierven en het land de armoede werd ingejaagd, worden grotendeels overgeslagen.

• “In de laatste 100 jaar heeft de Partij een mooi hoofdstuk geschreven in de geschiedenis van China’s ontwikkeling en de vooruitgang van de mensheid”, zei Xi dinsdag tijdens een ceremonie van de Partij.
• Xi Jinping werd eind 2012 secretaris-generaal van de Communistische Partij en president in maart 2013.
• De kersverse president verklaarde de oorlog aan de corruptie binnen de Partij en de “erodering van moreel gezag”.
• Xi geldt vandaag zonder twijfel als de machtigste Chinese leider sinds Mao, iets dat hij in 2018 demonstreerde toen hij de limiet op presidentiële ambtstermijnen liet schrappen uit de grondwet.
• Er zijn sinds dit jaar 95,15 miljoen leden van de Communistische Partij, weten we volgens data van de Chinese overheid die woensdag werd vrijgegeven.

De vraag die ieders lippen brandt: wat zullen te weten komen over Xi’s status en zijn plannen voor China in zijn toespraak op het Tiananmenplein van donderdagochtend?

• Volgens experts wil Xi het begrip “socialisme met Chinese karakteristieken” vervormen naar een soort “Xi Jinpingisme”.
• Door zijn naam duidelijker op de beleidsplannen van de staat te drukken, kan hij zijn politieke positie versterken en zijn nalatenschap op de Chinese ideologie uitbreiden.
• Mao Zedong deed in 1966 exact hetzelfde toen hij in het staatsblad People’s Daily de term “Mao Zedong gedachtegoed” liet drukken.
• Ook de Chinese staatsman Deng Xiaoping werd met de “Deng Xiaoping-theorie” opgenomen in de grondwet van de Volksrepubliek.
• De kans voor Xi om deze persoonlijke ambitie te bevredigen ligt voor het graaien. Er was binnen de partij in de laatste decennia nog nooit zo weinig weerstand tegen de secretaris-generaal.

De (voorlopig) onbespreekbare problemen: zullen wellicht nog lang onbespreekbaar blijven in China en in de meeste gevallen ook pittige gesprekken opleveren met Chinezen in het buitenland.

• China staat onder felle kritiek voor haar hardhandige acties tegen het semiautonome Hongkong, de Oeigoerse minderheid in de provincie Xinjiang en de militaire druk op het onafhankelijke Taiwan in de Zuid-Chinese Zee.
• Daarbij moet China ook het hoofd bieden aan een demografische crisis (de Chinese bevolking zal in de nabije toekomst voor het eerst sinds de jaren 50 wellicht afnemen) met een forse vergrijzing.
• Peking staat ook nog steeds onder druk voor het absolute gebrek aan transparantie over de uitbraak van Covid-19 en de belabberde aanpak van de corona-epidemie in Wuhan.

Lees ook: Belgisch-Chinese Kamer van Koophandel: ‘Hoop dat economische banden met China blijven’