China zal over tien jaar wellicht de grootste economie van de wereld hebben, maar het land kent ook één van de meest ongelijke maatschappijen van de hele planeet. Die situatie wordt door de coronapandemie bovendien alleen nog maar erger gemaakt. Dat zeggen analisten van het persbureau Bloomberg.

Opgemerkt wordt dat de meerderheid van de Chinezen die niet bij de elite van het land behoren, het veel moeilijker hebben om de sociale ladder te beklimmen. 

Onderwijs en huisvesting

‘Zoals vaak het geval is bij landen in ontwikkeling, hebben de rijke gezinnen een aantal instrumenten – onderwijs en huisvesting – tot hun beschikking om hun kinderen met een voorsprong de wereld in te sturen,’ merkt Bloomberg op. ‘China hanteert bij de toelatingsexamens voor de universiteit een meedogenloos selectiesysteem.’

‘Voor steeds grotere groepen zijn die examens meer een belemmering dan een kans. Dat heeft te maken met de snel groeiende Chinese studentenpopulatie en de grote ongelijkheid in de kwaliteit tussen de topscholen en de rest van het onderwijssysteem.’

‘Daarnaast moet ook gekeken worden naar de huisvesting. In snelgroeiende steden zoals Shenzhen hebben de woningprijzen een enorme groei gekend. Daardoor is het bezit van een huis voor miljoenen inwijkelingen in de stad compleet onmogelijk geworden.’

Het hoogste percentiel van de Chinese arbeidsmarkt heeft in de nationale rijkdom een groter aandeel dan de onderste 50 procent. Tevens merkt Bloomberg op dat minder dan 20 procent van de nieuwe studenten aan de Tsinghua University, algemeen bestempeld als de beste universiteit van het land, uit landelijke of minder ontwikkelde gebieden afkomstig was. Het persbureau wijst er bovendien op dat in Shenzhen een appartement 43,5 keer het gemiddelde jaarsalaris van de inwoners van de stad kost.

Verdeling

‘De Chinese president Xi Jinping moet er echter voor zorgen dat de nationale rijkdom onder de 1,4 miljard inwoners van het land gelijkmatiger wordt verdeeld,’ zegt Bloomberg. ‘Xi Jinping moet immers voldoende steun vergaren om volgend jaar bij een nieuwe herschikking van het leiderschap aan een derde termijn als Chinees president te kunnen beginnen.’

‘China is er wel in geslaagd om de verspreiding van het coronavirus snel onder controle te krijgen, waardoor de nationale economie zich ook sneller kon herstellen,’ benadrukt Bloomberg. ‘Desondanks worden tientallen miljoen Chinezen, door een onevenredig laag inkomen, met zware problemen geconfronteerd.’

‘In tegenstelling tot eerdere generaties, die bereid waren op te offeren voor het grotere goed van de natie, stelt de huidige Chinese beroepsbevolking hogere verwachtingen. Ze hebben immers met eigen ogen de enorme rijkdommen kunnen zien die sommigen hebben vergaard.’

‘De Chinese regering weet heel goed dat ze het probleem moet aanpakken, maar ze riskeert ook een terugslag wanneer de hervormingen als oneerlijk worden beschouwd,’ zegt Bloomberg nog. ‘Voorstellen voor de introductie van belastingen op erfenissen, eigendom of vermogen, zijn uiteindelijk weer geheel of gedeeltelijk afgevoerd vanwege de angst om de opkomende middenklasse in China te schaden.’

‘Maar ook pogingen om het strenge toelatingsexamen aan de universiteiten te hervormen, botst op felle tegenstand. Ook hier wil een aantal groepen zijn privileges liever niet opgeven.’