De beurs bestaat uit bulls (stieren) en bears (beren). Stieren zijn de kopers en gokken op een prijsstijging; beren zijn de verkopers en gokken op een prijsdaling. Maar waarom, eigenlijk, net deze twee dieren? De oorsprong van de begrippen is nog steeds een punt van discussie, met verschillende tegenstrijdige verklaringen die elk hun aanhangers hebben.

Terwijl de Amerikaanse politiek vaak gesymboliseerd wordt door een duel tussen een ezel en een olifant – die respectievelijk de Democraten en de Republikeinen voorstellen – wordt voor het theater van de aandelenmarkten de voorkeur gegeven aan andere dieren. Het gaat echter niet om twee tegengestelde partijen die elkaar bestrijden, maar veeleer om twee tegenstrijdige houdingen: in een stierenmarkt koopt iedereen aandelen, terwijl een berenmarkt geplaagd wordt door verkoopgolven.

Er zijn twee etymologische theorieën achter deze termen. Eén ervan dateert uit de 18e eeuw en betreft een dichter, een oud spreekwoord, en een zwendel die uitliep op een economische ramp, zo vat de businesswebsite van CNN het samen. In een ander (vrijwel zeker fictief) verhaal is sprake van hoe de twee dieren elkaar bevechten voor het sadistische vermaak van een gokpubliek.

Het vel van de beer…

“Het vel van de beer verkopen voor hij geschoten is”: dit bekende spreekwoord bestaat ook in het Engels, en van de term “berenvel” wordt al in de 18e eeuw melding gemaakt als metafoor voor de speculatieve aankoop van aandelen, tegenwoordig bekend als short selling (d.w.z. gokken op de daling van een aandeel).

De term werd populair na de ‘South Sea Bubble’ van 1720, één van de eerste keren dat er wijdverbreide paniek was op een beurs, en wellicht de allereerste crash in de geschiedenis. Een Engelse investeringsmaatschappij, betrokken bij geheime deals met de Spaanse kroon om de Amerikaanse koloniën van Madrid open te stellen voor de Londense slavenhandel, had haar beleggers enorme rendementen beloofd, waardoor de waarde van haar aandelen steeg. Maar toen de deal bleek tegen te vallen, ging het vanaf dat moment bergafwaarts.

De term zou opnieuw gebruikt worden tijdens de Grote Depressie van 1929.

…en het stierengedicht

De termen zouden aan populariteit gewonnen hebben door een gedicht van Alexander Pope. De dichter koos de stier – misschien alleen maar voor het rijm – als tegenhanger van de beer in een paar regels die zinspelen op het beursschandaal van 1720:

Come fill the South Sea goblet full;

The gods shall of our stock take care:

Europa pleased accepts the Bull,

And Jove with joy puts off the Bear.

Dierengevechten

Een andere, minder goed onderbouwde theorie is gebaseerd op het gedrag van deze twee indrukwekkende dieren. Een beer valt aan door met zijn poten naar zijn prooi te graaien (naar beneden). De stier steekt zijn hoorns in de lucht naar iedereen die het lef heeft hem te bedreigen. Deze handelingen werden dan metaforisch in verband gebracht met de beweging van een markt.

Wat de keuze van net deze twee dieren betreft; die zou kunnen voortkomen uit de sinistere gewoonte uit het middeleeuwse en vroegmoderne Engeland om dierengevechten te organiseren, steekspelen waarbij soms beren en stieren tot een confrontatie werden gedreven. Aangezien het publiek op de uitslag wedde, kan het zijn dat de twee beurssentimenten daar hun bijnaam vandaan hebben. De uitdrukking zou dan met Britse kolonisten meegereisd zijn naar Amerika.

(lb)