In het Verenigd Koninkrijk is het treinvervoer mogelijk op weg naar een nieuwe nationalisering. De privésector dreigt het immers bijzonder moeilijk te zullen krijgen om zonder steun van het overheid zijn activiteiten op peil te kunnen houden.

De Britse regering lijkt niet van plan om langlopende steunmaatregelen te nemen. Voor vele waarnemers is een terugkeer naar staatsbezit de enige manier om voor het probleem een oplossing te vinden.

Reizigers

‘Het treinverkeer heeft in Groot-Brittannië, net zoals elders in de wereld, van de coronacrisis zware klappen gekregen,’ schrijft de krant The Telegraph. ‘Door de lockdown was het openbaar vervoer immers helemaal tot stilstand gekomen. Maar ook bij de heropstart van de activiteiten blijft een groot deel van het publiek afkerig van het openbaar vervoer.’

‘Wellicht uit angst voor mogelijke besmettingen grijpen vele pendelaars voor hun verplaatsingen naar individueel verkeer – meestal de auto – terug. Volgens een aantal vooruitzichten zullen de passagiersaantallen op de Britse treinen nog minstens vijf jaar onder het vroegere niveau – voor de uitbraak van de coronacrisis – blijven.’

‘Deze vooruitzichten maken het voor de spoorwegen bijna onmogelijk om in particuliere handen te blijven zonder blijvende steun van de belastingbetaler,’ voert The Telegraph aan. ‘De sector is dan ook aan het lobbyen gegaan om miljarden ponden meer staatssteun te krijgen.’

‘De regering van Brits premier Boris Johnson lijkt daarentegen van plan om het huidige subsidiesysteem al in september geleidelijk af te bouwen. Dit lijkt volgens een aantal waarnemers op de voorbereiding van een hernationalisatie.’

‘Treinoperatoren zouden immers mogelijk gedwongen kunnen worden zwaar verliesgevende franchises op te geven. Er rijzen steeds meer twijfels over de rol van de particuliere sector in het spoorvervoer.’

Controversieel

Waarnemers wijzen erop dat de Britse regering sinds het begin van de coronapandemie aan een nationalisatie van het treinvervoer denkt. ‘Er werden sindsdien al zeven nieuwe staatsbedrijven opgericht voor de garantie van Engelse treinverbindingen die in problemen waren gekomen en mogelijk de dienstverlening zouden moeten stopzetten,’ aldus nog The Telegraph.

Net zoals in vele andere landen was het treinvervoer in het Verenigd Koninkrijk gedurende vele jaren in handen van de overheid. British Railways (BR) was in de tweede helft van de jaren veertig van de voorbije eeuw in staatsbezit gekomen.

Onder Margaret Thatcher werd tijdens de jaren tachtig echter een begin gemaakt van de privatisering van de sector. Daarbij werden in eerste instantie divisies zoals Sealink, British Transport Hotels, Travelers Fare en British Rail Engineering verkocht.

In de eerste helft van de jaren negentig, onder John Major, werd ook de rest van British Railways ontmanteld en opgedeeld. De privatisering is echter altijd controversieel gebleven. Onder meer de veiligheid, met twee grote crashes in Hatfield en Potters Bar begin deze eeuw, was daarbij een groot discussiepunt.