Amerikaans president Joe Biden heeft er bij zijn Russische tegenhanger Vladimir Poetin op aangedrongen om snel een topoverleg te houden over het escalerend conflict aan de Russisch-Oekraïense grens. Biden deed dat in een opmerkelijk telefoongesprek tussen de twee wereldleiders.
Het gesprek van dinsdag dekte een hele lading aan geladen thema’s, gaande van de wapenwedloop tot cyberaanvallen. Maar het groeiende aantal Russische troepen die zich verzamelen aan de grens met Oekraïne was Bidens voornaamste zorg, aldus het Witte Huis.
Daarom stelde hij voor om Poetin te ontmoeten op neutraal gebied, in een derde land dus. Het Kremlin bevestigt de uitnodiging, maar laat voorlopig in het midden of Poetin er zal op ingaan.
Gevaarlijk spierballengerol
De spanningen tussen Rusland en Oekraïne lopen de voorbije weken op. De wapenstilstand in de regio Donbas in het oosten van Oekraïne werd voor de zoveelste keer verbroken. Sinds 2014 steunt Moskou de Russisch-gezinde separatisten aldaar in hun strijd tegen de Oekraïense regeringstroepen. Soms direct met militaire eenheden en wapens, soms indirect via destabiliserende desinformatiecampagnes en dergelijke meer.
Sinds het geweld terug oplaait stromen colonnes Russisch militair materieel toe in de buurt van de Oekraïense grens en tanks rollen over de Krimbrug naar het geannexeerde schiereiland. In de Zwarte en de Kaspische Zee liggen Russische amfibievoertuigen te wachten. Volgens Oekraïne heeft Rusland 41.000 troepen aan de grens met Oost-Oekraïne en 42.000 meer op de Krim. Intussen heeft de VS in een reactie ook oorlogsschepen naar de Krim gestuurd.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken zegt dat het gaat om ‘militaire oefeningen als reactie op het dreigend militair optreden van de NAVO’. Volgens militaire waarnemers is die troepenopbouw vergelijkbaar met die van 2014, toen Rusland de Krim binnenviel en annexeerde. Een andere mogelijkheid is dat Poetin de Oekraïense overheid onder druk wil zetten om toegevingen te doen aan de separatisten in de Donbas, en wil testen hoe groot de westerse steun voor Oekraïne is.
‘Zeer slechte’ Russisch-Amerikaanse relatie
Biden benadrukte tijdens het telefoongesprek ’het niet-aflatende engagement van de Verenigde Staten voor de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne’, zei het Witte Huis in een verklaring.
Het is een gespannen verhouding tussen de Amerikaanse en de Russische president. In een tv-interview noemde Biden Poetin enkele weken geleden ‘een moordenaar’ verwijzend naar moordpogingen op oppositieleider Alexei Navalny en andere dissidenten. Het Kremlin steigerde toen en riep zijn ambassadeur in de VS terug.
‘Dit is historisch ongezien’, zei Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov daarover. Hij beschreef de betrekkingen tussen de VS en Rusland als ‘zeer slecht’ en beschuldigde Biden ervan geen interesse te tonen in het verbeteren van de relatie.
(tb)
