Vanuit Silicon Valley regent het aankondigingen over nieuwe toepassingen van artificiële intelligentie. Steeds meer Belgische bedrijven springen op de kar en smeden plannen rond AI, in de hoop op een stijging van de productiviteit. Maar zijn hun werknemers er wel gerust op?

In het nieuws: Zowel OpenAI als Google kwam begin deze week met nieuwe AI-toepassingen naar buiten.

• Het bijzondere aan GPT-4o, de’multimodale’ variant van ChatGPT die OpenAI presenteerde, is dat je voortaan via je stem en de camerabeelden van je smartphone kan communiceren met de AI-machine. De AI kan bovendien zelf praten en je emoties detecteren.
• In een nabije toekomst is het dus wellicht gedaan met het intikken van opdrachten of zoektermen, zo doen ook de innovaties bij Google vermoeden.
• Er wordt al druk gespeculeerd over hoe die nieuwe AI-toepassingen uiteenlopende domeinen als tolkwerk, call centers, de onderwijswereld of productontwikkeling gaan veranderen.

Steeds meer AI-plannen

Een stand van zaken: Zijn de Belgische bedrijven klaar voor de schok? Uit enquêtes blijkt alvast dat een groeiend deel, zij het wel nog een minderheid van de ondernemingen, concrete plannen heeft rond AI.

• Een op de drie Belgische bedrijven investeerde al in AI op de werkvloer, zo blijkt uit een bevraging door hr-dienstverlener SD Worx bij 300 werkgevers.
• Een op de zes van de 1.000 ondervraagde medewerkers gebruikt AI regelmatig in hun job.
• Uit een andere enquête, door consultant BDO bij ruim 500 Belgische managers, blijkt dat 41 procent de komende jaren aan de slag wil met AI-oplossingen. Dat is een stijging met 9 punten tegenover vorig jaar (32 procent).

Ingezoomd: AI lijkt de weg te openen naar een hogere arbeidsproductiviteit (meer output met dezelfde input) en dus een hogere winstgevendheid. Dit zijn de grootste AI-voordelen die de managers in de BDO-enquête zien:

• tijdswinst door het automatiseren van routineuze taken (60 procent)
• diepgaandere inzichten in de bedrijfsvoering en -processen (41 procent)
• lagere kosten (36 procent)

Personeel

De keerzijde: Maar de opmars van zelflerende algoritmes die steeds slimmer worden, zaait ook onrust op de werkvloer.

• Een op de vijf van de ondervraagde werknemers vreest dat de technologie een significant deel van hun taken zal overnemen, zo registreerde SD Worx. “Dit percentage stijgt, niet onverwacht, zelfs tot 32 procent onder de werknemers die al met AI werken”, voegt de hr-dienstverlener eraan toe.
• Nog een andere enquête, door softwarereus Salesforce bij circa 1.100 Belgische respondenten, doet uitschijnen dat onrust nog groter is. Bijna zes op de tien respondenten vrezen dat we onder impuls van de technologie onze menselijke controle verliezen bij het nemen van beslissingen. Meer dan de helft denkt dat de interactie tussen mensen gaat afnemen, waardoor we sociaal meer geïsoleerd geraken. Zowat 53 procent denkt dat er banen zullen verdwijnen door de opmars van AI.

Conclusie: Het overtuigen van de medewerkers van de meerwaarde van AI en hen vertrouwd maken met de technologie worden grote uitdagingen, verwachten ze bij BDO.

👉 “Interne opleidingen rondom AI, zoals bijvoorbeeld prompting skills (de juiste instructies geven aan het AI-model, red.) en data-analytics, kunnen een groot verschil maken, merken we zelf”, zegt Peter Van Laer, CEO van BDO Belgium.

Productiviteit

Uitgezoomd: Net als bij andere grote technologische schokken – zoals elektriciteit, de pc of het internet – zullen de medewerkers in het bedrijf zich moeten aanpassen en herscholen. Bedrijven zullen massaal de eigen productiemethodes en interne organisatie moeten herbekijken. Paradoxaal genoeg zou dit voor de hele economie wel eens kunnen betekenen dat de productiviteit op macro-schaal in een eerste fase daalt en pas na enige tijd gaat stijgen, voorspelt een studie van ING.

👉 “We denken dat de tijd die nodig is om de effecten van AI op productiviteitsgegevens op landenniveau te voelen dit keer waarschijnlijk korter zal zijn dan tijdens de internetrevolutie, maar het zal ook niet onmiddellijk zijn”, schrijven de ING-economen. “We zullen enkele jaren moeten wachten voordat we de productiviteitsgroei echt gaan zien in macrodata.”

Interesse in nieuws over de managers en ondernemers die het Belgische bedrijfsleven kleuren, en hun bekommernissen? Schrijf je via deze link in voor de zaterdagse nieuwsbrief CEO Insider.