Financiële instellingen bleven de afgelopen jaren nog steeds fors investeren in de steenkoolindustrie. Dat blijkt uit een vandaag gepubliceerd onderzoek van actiegroepen Urgewald, Reclaim Finance en een hele rist andere ngo’s, dat werd opgepikt door het Amerikaanse zakenmedium CNBC en de Zwitserse site Swiss Info. Tussen januari 2019 en november vorig jaar zouden commerciële banken 1.500 miljard dollar naar steenkoolprojecten hebben overgemaakt.

Opvallend: banken uit slechts zes landen – de Verenigde Staten, China, Japan, India, Canada en het Verenigd Koninkrijk – bleken verantwoordelijk voor meer dan 80% van de financiering en investeringen in steenkool.

Grootste kredietverleners

Voor hun berekening hebben de ngo’s verschillende soorten financiering geteld (leningen, aandelenemissies en obligaties) die financiële organisaties tussen januari 2019 en november 2021 hebben toegekend aan bedrijven die op de Global Coal Exit List (GCEL) staan. Dit is een door Urgewald samengestelde database van de 1.032 bedrijven die betrokken zijn bij de winning, handel, transport en benutting van steenkool.

Uit het rapport blijkt dat terwijl 376 commerciële banken tussen januari 2019 en november vorig jaar 363 miljard dollar aan leningen aan de kolenindustrie verstrekten, slechts 12 banken 48 procent van de totale kredietverlening aan de GCEL-bedrijven voor hun rekening namen.

De top drie van geldschieters die leningen verstrekken aan de steenkoolindustrie bestaat uit Japanse banken: respectievelijk Mizuho Financial, Mitsubishi UFJ Financial en SMBC Group. Deze financiële instellingen worden gevolgd door het Britse Barclays en Citigroup, de op een na grootste Amerikaanse bank.

Ondertussen liet Mitsubishi UFJ Financial verstaan tegen 2030 een netto-nul-uitstoot te willen bereiken in zijn activiteiten, en tegen 2050 hetzelfde doel te hebben voor zijn financieringsportefeuille. Barclays wierp sindsdien op geen algemene bedrijfsfinanciering meer te zullen verstrekken voor nieuwe steenkoolmijnen of kolengestookte elektriciteitscentrales. De andere banken waren niet bereikbaar voor commentaar, schrijft CNBC.

Underwriting?

Nog uit het rapport blijkt dat het grootste deel van het kapitaal dat banken voor hun steenkoolklanten inzetten, tegenwoordig komt van underwriting. Dit is het proces waarbij banken investeringen of kapitaal voor bedrijven aantrekken door namens hen obligaties of aandelen uit te geven en deze te verkopen aan investeerders zoals pensioenfondsen, verzekeringsfondsen en beleggingsfondsen.

In de bijna twee jaar durende periode van januari 2019 tot november vorig jaar hebben 484 commerciële banken 1.200 miljard dollar via underwriting doorgesluisd naar bedrijven op de GCEL. Daarvan bleken slechts 12 banken goed te zijn voor 39% van de totale underwriting sinds 2019.

De Industrial Commercial Bank of China, de China International Trust and Investment Corporation en de Shanghai Pudong Development Bank werden aangeduid als de top drie underwriters van de steenkoolindustrie. De enige niet-Chinese bank in de top 12 was JP Morgan Chase, de grootste Amerikaanse bank volgens aangehouden activa.

Grootste investeerders

Hoewel banken een belangrijke rol spelen om steenkoolbedrijven aan kapitaal te helpen door hun aandelen- en obligatie-uitgiftes te garanderen, erkennen de ngo’s achter het onderzoek dat het uiteindelijk de investeerders zijn die deze effecten kopen.

Bijna 5.000 institutionele beleggers met een gecombineerd bezit van meer dan 1.200 miljard dollar in de steenkoolindustrie, worden in het onderzoek geïdentificeerd. De Amerikaanse investeringsgiganten Blackrock en Vanguard blijken respectievelijk de twee grootste institutionele beleggers in steenkool te zijn.

“Ondanks de stortvloed aan netto-nul-allianties en andere klimaat-gerelateerde toezeggingen (…) blijft ongeveer 40% van de investeerders de expansiedrift van de kolenindustrie steunen. Met name BlackRock en Vanguard zijn meer verantwoordelijk voor de versnellende klimaatcrisis dan welke andere institutionele belegger ter wereld ook”, betoogt Yann Louvel, analist bij Reclaim Finance.

(ns)