Context: Volgens de BMA zijn de spaarboekjes te complex. De waakhond richt in het bijzonder zijn pijlen op de getrouwheidspremie.

• Spaarders krijgen die premie pas nadat het geld twaalf opeenvolgende maanden op het spaarboekje staat. Wie zijn spaardeposito’s vervroegd opvraagt verlies de volledige premie, wat een stevige hap neemt uit het totaalrendement.
• De BMA voegt eraan toe dat de banken erg creatief geworden zijn met de voorwaarden voor zo’n getrouwheidspremie en de looptijd ervan. Denk bijvoorbeeld aan de zogenaamde spaarabonnementen, waarbij je maandelijks een maximaal bedrag kunt sparen. Bij Tempo Sparen van ING of Start2Save van KBC bedraagt dat plafondbedrag 500 euro per maand. Die spaarbeperking heeft een niet te onderschatten impact op het rendement.
  • We nemen Tempo Sparen van ING als voorbeeld. Dat spaarboekje brengt momenteel 2,25 procent op. Als je een jaar lang maandelijks 500 euro op dat spaarboekje parkeert, ontvang je na een jaar sparen 6.032 euro, waarvan dus 32 euro aan interesten.
  • Indien je die 6.000 euro bij de start van een nieuw jaar op dat spaarboekje zou kunnen parkeren, zou je na een jaar sparen 6.135 euro in handen krijgen. De interesten liggen tot bijna vier keer hoger.
• Volgens de BMA zou het veel eenvoudiger zijn om spaarrekeningen te vergelijken als de getrouwheidspremie wordt afgeschaft. Dat zal volgens de waakhond resulteren in een meer dynamische spaarmarkt.

Impact afschaffing getrouwheidspremie op de spaarders

Analyse: Een eventuele afschaffing van de getrouwheidspremie kan vergaande gevolgen hebben voor de spaarders.

• Er kan in zo’n geval niet langer gesproken worden van gereglementeerde spaarrekeningen. De wet (vastgesteld in art. 21 WIB 92 en art. 2 KB/WIB 92) bepaalt dat dergelijke formules uit een basisrente en getrouwheidspremie moeten bestaan.
• Nu rijst de vraag: wat gebeurt er met de fiscale vrijstelling voor de spaarboekjes? Indien je spaart via een gereglementeerde rekening moet je op de eerste 980 euro aan interesten geen roerende voorheffing betalen. Op alles boven dat plafondbedrag int de fiscus 15 procent, wat een gunsttarief is.
  • Op kapitaalopbrengsten betaal je normaal een roerende voorheffing van 30 procent. Dat is dus het geval voor de niet-gereglementeerde rekeningen.
• Indien de getrouwheidspremie verdwijnt, zouden alle spaarboekjes niet-gereglementeerd zijn, en zou de fiscale vrijstelling dus verdwijnen.
  • Volgens sommige experts is dat geen slechte zaak. “De vrijstelling van de roerende voorheffing op gereglementeerde spaarrekeningen is in werkelijkheid een confiscatie van dit belastingvoordeel door de banken, die zich zo verrijken over de rug van hun (kleine) klanten dankzij een ingewikkeld en ondoorzichtig systeem van premies en andere voorwaarden”, schreef Yves Delacollette, de ex-topman van Deutsche Bank België, onlangs op LinkedIn.

Negatieve rentes

Ook dit nog: De minimumrente van 0,11 procent zou verdwijnen.

• Banken mogen de rente op gereglementeerde spaarboekjes niet laten zakken onder 0,11 procent. Dat verbod geldt niet voor de niet-gereglementeerde formules.
  • Sommige banken hebben tijdens het soepele geldbeleid van de ECB zulke formules aan hun gamma toegevoegd. Triodos Bank heeft in 2020 bijvoorbeeld alle gereglementeerde spaarrekeningen vervangen door niet-gereglementeerde varianten zodat de financiële instelling de rente tot 0 procent kon laten zakken. Intussen zijn die formules opnieuw gereglementeerd.
• Het is zelfs mogelijk om de rente onder 0 procent te laten zakken. Dat was het geval bij enkele grootbanken. Bij ING konden de klanten tijdelijk maximaal 250.000 euro op een gereglementeerde spaarrekening parkeren. Zodra een spaarder meer geld op een spaarboekje had staan, verplaatste de financiële instelling de deposito’s boven dat plafondbedrag naar een zichtrekening. Daar gold opnieuw een drempel van 250.000 euro: wie meer had, betaalde op het extra bedrag een strafrente van 0,5 procent. (cv)