Club Brugge kan zich nog steeds niet officieel kampioen noemen, en niemand weet wat er moet gebeuren met de tv-gelden van de wedstrijden die niet doorgaan. Het stopzetten van de Belgische voetbalcompetitie heeft nog heel wat losse eindjes. Hoe worden die in de Europese topcompetities aan elkaar geknoopt?

Begin deze maand verkoos de Belgische Pro League om de gezondheid van spelers en supporters niet op het spel te zetten. De competitie werd eenzijdig stopgezet. Een daadkrachtig optreden, maar de profliga koos niet de makkelijkste weg. De UEFA schoot met scherp op de Pro League en dreigde met een Europese uitsluiting. Ook de clubs eisten snel duidelijkheid over de gevolgen van de competitiestop voor hen. 

Die eis wordt alvast niet ingewilligd. De beslissing over de afwikkeling van de competitie werd vandaag voor de derde keer op de lange baan geschoven. Nochtans moeten er nog steeds enkele cruciale knopen worden doorgehakt.

Roepen we een kampioen uit? Dan wordt de huidige rangschikking de eindstand. Club Brugge wordt in dat geval voor de zestiende keer in zijn geschiedenis kampioen, maar die titel zal door andere supporters voor de eeuwigheid op hoongelach onthaald worden. En wat met rode lantaarn Waasland-Beveren? Moet die zakken terwijl hij nog kans had om het degradatiespook af te wenden?

In het moderne voetbal doet geld de bal rollen. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat de moeilijkste knoop om te ontwarren het financiële aspect is. Telenet en Proximus, de huidige tv-rechtenhouders van de Jupiler Pro League, eisen dat de clubs de al betaalde tv-rechten terugbetalen omdat ‘een derde van de wedstrijden niet gespeeld werd’, na de unilaterale beslissing van de profliga.

Intussen wordt er, in Europa althans, alleen nog gevoetbald in Wit-Rusland. Maar daar raadt de autoritaire leider Loekasjenko ook wodka aan om jezelf te beschermen tegen het coronavirus. Misschien niet het beste voorbeeld. Hoe handelen de grote Europese voetballanden hun competities af? En heeft het laatste fluitsignaal van dit seizoen al geklonken?

Nederland

In de Nederlandse Eredivisie werd het voorbije seizoen gewoon nietig verklaard. Er is geen kampioen, geen enkele club degradeert of promoveert. De plaatsen in de Champions League en de Europa League worden bepaald op basis van de huidige rangschikking. 

Ook die beslissing zal nog lang nazinderen. De Nederlandse voetbalbond KNVB becijferde dat het collectief inkomstenverlies kan oplopen tot 400 miljoen euro door gemiste ticketverkoop, verlies van tv-gelden en sponsoring.

Mogelijk houdt de KNVB er ook een juridische kater aan over. Tweedeklassers SC Gambuur en De Graafschap zijn woedend en dreigen met rechtszaken. Voor hen werd een potentiële promotie naar eerste klasse voor de neus weggehaald. ‘Dit is de grootste schande van de Nederlandse sportgeschiedenis’, liet Cambuur-coach Henk De Jong optekenen. 

Ook eersteklasser FC Utrecht is niet te spreken over de verdeling van de Europese tickets en de beslissing om geen bekerfinale af te werken. ‘Wij gaan alle mogelijke advocaten inschakelen om dit aan te vallen’, zei de clubeigenaar aan de regionale zender RTV Utrecht.

Er is ook samenhorigheid te merken in het Nederlandse voetbal: AZ Alkmaar pleitte onlangs voor een solidariteitsfonds, waarbij Champions League-deelnemers 25 procent van hun inkomsten beschikbaar stellen en Europa League-deelnemers 15 procent. De KNVB schaarde zich achter die oproep. Voor alle duidelijkheid: AZ staat zelf tweede in de rangschikking en maakt kans om deel te nemen aan de Champions League-voorrondes.

De KNVB stelde eerder, samen met de spelers van de Nederlandse nationale ploeg en hoofdsponsor ING, een steunpakket van 11 miljoen euro samen. De KNVB bood zowel de profclubs als de amateurclubs financiële steun aan. De spelers van Oranje en de bank ING steunden de amateurverenigingen.

Engeland

De Engelse Premier League lijkt het zonlicht te willen ontkennen. Volgens de Britse krant The Times heeft de Engelse profliga een plan opgesteld om de competitie opnieuw op te starten op 8 juni. Daarbij zouden 92 matchen moeten afgerond worden op slechts 50 dagen, met het laatste fluitsignaal op 27 juli. Elke match mag bijgewoond worden door maximaal 400 personen, waaronder spelers, trainers, medische staf en media.

De competitie in de bakermat van het voetbal heeft financieel waarschijnlijk het meeste te verliezen. Het internationale accountantsbureau KPMG heeft berekend wat de financiële gevolgen zouden zijn voor de grote Europese competities als het seizoen definitief stopgezet wordt door de virusuitbraak. Opschorting van de Premier League zou volgens dat onderzoek een gezamenlijk verlies van 1 miljard dollar betekenen. Tv-rechten zijn de grootste hap uit het budget. 

De Premier League is dan ook al volop aan het onderhandelen met de Britse tv-rechtenhouders hoe de resterende matchen van dit seizoen best kunnen uitgezonden worden, en vooral hoe ze het meest kunnen opbrengen.

Van die 92 overblijvende wedstrijden zullen er al 47 worden uitgezonden op de betaaltelevisies Sky Sports en BT Sport onder bestaande contracten. Voor de 45 andere matchen zijn besprekingen aan de gang met de openbare omroep BBC en de Amerikaanse internetgigant Amazon. 

Business as usual dus voor de Engelse topcompetitie, op een moment dat er dagelijks bijna 1.000 Britten bezwijken aan Covid-19, er slechts 13.000 testen per dag kunnen gebeuren en medisch personeel de toevloed aan patiënten nauwelijks nog de baas kan. Het mag dan misschien de belangrijkste bijzaak ter wereld zijn, misschien zijn dat geen omstandigheden om een heropstart van de competitie te overwegen.

Duitsland

In Duitsland liggen de kaarten anders. Het land heeft de curve van in het begin stevig kunnen afvlakken. In absolute cijfers heeft onze grote buur minder dodelijke slachtoffers dan wij. Bovendien heeft het Duitse bedrijfsleven gezorgd voor een ongeziene testcapaciteit van zo’n 120.000 per dag. In zo’n situatie valt een heropstart al meer te verantwoorden. 

Het Duitse voetbal werd op 13 maart opgeschort. Onlangs hebben politici van de deelstaten zich openlijk uitgelaten voor wedstrijden achter gesloten deuren, wat in het Duits Geisterspiele, of spookmatchen, genoemd wordt.

De Bundesliga is naar eigen zeggen klaar om opnieuw op te starten zodra de autoriteiten daar groen licht voor geven. De Duitse profliga DFL heeft een voorstel ingediend bij de Duitse overheid voor de herstart van het seizoen 2019-2020 onder voorwaarden.

Het voorstel staat op de agenda wanneer bondskanselier Angela Merkel op 30 april vergadert met de deelstaten om de Duitse coronamaatregelen te evalueren. 

Het plan van de DFL is een mooi voorbeeld van Deutsche Grundlichkeit: Er zouden maar 213 personen de matchen mogen bijwonen, met elk van hen een aangewezen plaats. 

Spelers worden regelmatig getest onder leiding van een aangestelde gezondheidsfunctionaris. Een positieve test zou er echter niet automatisch toe leiden dat de hele ploeg in quarantaine wordt geplaatst.

De DFL schatte dat ze 22.000 virustests zou nodig hebben om de competitie af te werken. ‘Dat is slechts 0,4 procent van de totale Duitse testcapaciteit voor een week’, zei DFL-voorzitter Christian Seifert.

Ook de inkomsten van de mediarechten zijn al geregeld in Duitsland. Toen de Bundesliga op 13 maart werd stopgezet, vreesde Seifert voor het voortbestaan van ’13 van de 36 clubs in Bundesliga 1 en 2′. 

Intussen kan de proactieve DFL-voorzitter die angst wegnemen. Naar eigen zeggen heeft hij een overeenkomst met ‘bijna’ alle mediapartners om de betaling van de resterende tv-gelden veilig te stellen. De voornaamste voorwaarde van de deal is wel dat het seizoen wordt afgerond.

Spanje en Italië

In de twee landen die het ergst getroffen zijn door de coronapandemie is voetbal absoluut nog geen prioriteit. Dit weekend zei de Italiaanse premier Giuseppe Conte dat individuele trainingen mogen hervatten vanaf 4 mei, twee weken later mag er eventueel opnieuw in groep getraind worden, op voorwaarde dat de volksgezondheidsituatie gunstig blijft evolueren. 

Conte voegde eraan toe dat de volgende stap het hervatten van sportevenementen achter gesloten deuren kan zijn, maar gaf geen datum.

We bekijken of we dat de competitie die werd stilgelegd nog kunnen voortzetten’, zei hij zondag in een toespraak aan de natie. ‘Maar dat kan pas als we kunnen garanderen dat het veilig is. We willen niet dat onze atleten ziek worden.’

In Spaanse LaLiga zijn de vooruitzichten nog minder rooskleurig. Daar liet de minister van Volksgezondheid zich dit weekend ontvallen dat dat elitesport waarschijnlijk niet terugkeert tot de zomer.

Training mogen in Spanje misschien hervatten in mei. De voorzitter van de Spaanse hoogste klasse heeft een strikt protocol opgesteld waardoor trainingen terug kunnen aanvangen. Hij stelde drie mogelijke data voorop waarop mogelijk de competitie kan hervatten, achter gesloten deuren: 29 mei, 7 juni en 28 juni. 

Het plan omvat ook uitgebreide testcapaciteit voor spelers en staf, die momenteel nog niet beschikbaar is en nog overheidsgoedkeuring nodig heeft.

Al het materiaal en het volledige veld zouden onder het protocol ook moeten ontsmet worden voor de match, tijdens de rust en na de match.