Nederlandse economie groeit licht, maar overheidstekort neemt voor het eerst in vier jaar toe


Key takeaways

  • De consumptie door huishoudens ligt ten grondslag aan de opwaartse bijstelling van de Nederlandse bbp-groei voor het tweede kwartaal van 2025 naar 0,2 procent.
  • De Nederlandse overheidsbegroting vertoonde in de eerste helft van 2025 een tekort van 3 miljard euro als gevolg van hogere uitgaven, voornamelijk aan sociale uitkeringen.
  • Ondanks de stijging van de nominale schuld daalde de Nederlandse staatsschuld/bbp-ratio tot 42,7 procent dankzij de relatieve kracht van de economie.

De Nederlandse economie is in het tweede kwartaal van 2025 met een bescheiden 0,2 procent gegroeid, zo blijkt uit herziene cijfers van het Nederlands Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dit is een lichte opwaartse bijstelling ten opzichte van de oorspronkelijke raming van 0,1 procent groei die op 30 juli werd gepubliceerd.

Opwaartse bijstelling door consumptie van huishoudens

De consumptie van huishoudens steeg sterker dan verwacht en veroorzaakte daarmee de opwaartse bijstelling. Er waren ook positieve herzieningen van de handelsbalans en de investeringen.

De overheidsconsumptie werd daarentegen licht neerwaarts herzien. Over het algemeen speelden investeringen een grote rol in de bbp-groei in het tweede kwartaal, gevolgd door bijdragen van de overheid en de consumptie van huishoudens.

Jaar-op-jaar groei naar boven bijgesteld

Naast de herziening van de groeicijfers voor het tweede kwartaal van 2025 heeft het CBS ook de seizoensgecorrigeerde reeksen voor eerdere kwartalen herberekend. De groeicijfers voor de voorgaande drie kwartalen zijn echter ongewijzigd gebleven. Vergeleken met dezelfde periode in 2024 groeide de Nederlandse economie met 1,7 procent, een lichte stijging ten opzichte van de oorspronkelijke raming van 1,5 procent.

Deze opwaartse herziening werd grotendeels toegeschreven aan de sterkere consumptie van huishoudens. De consumptie door huishoudens leverde de grootste bijdrage aan de jaar-op-jaar groei, gevolgd door investeringen en overheidsconsumptie.

Werkgelegenheid en openbare financiën

Ook de werkgelegenheid in Nederland groeide positief in het tweede kwartaal van 2025, met een netto toename van 28.000 banen ten opzichte van het eerste kwartaal. Dit is een opwaartse bijstelling van de oorspronkelijke schatting van 24.000 nieuwe banen. Vergeleken met het tweede kwartaal van 2024 waren er 87.000 extra banen in het tweede kwartaal van 2025, een stijging ten opzichte van de oorspronkelijke schatting van 80.000 extra banen.

Terwijl de Nederlandse economie in het tweede kwartaal van 2025 een bescheiden groei liet zien, kwamen de overheidsfinanciën steeds meer onder druk te staan door oplopende tekorten en uitgaven. Deze combinatie van groei en financiële uitdagingen laat duidelijk zien hoe complex het huidige economische landschap in Nederland is.

Begrotingstekort in de eerste helft van 2025

In de eerste helft van 2025 waren de overheidsuitgaven 3 miljard euro hoger dan de inkomsten, wat voor het eerst in vier jaar resulteerde in een begrotingstekort. De staatsschuld steeg met bijna 1 miljard euro naar 492 miljard euro, wat neerkomt op 42,7 procent van het bbp.

Sociale uitkeringen dreven de stijging van de overheidsuitgaven aan, doordat hogere pensioen- en zorgkosten leidden tot een toename van 8 miljard euro, ofwel 6 procent.
Daarnaast stegen de ambtenarensalarissen en overheidsinvesteringen beide met 3 miljard euro, waarbij de laatste een weerspiegeling waren van de aanzienlijke uitgaven aan militair materieel.

Overheidsinkomsten stijgen langzamer

De overheidsinkomsten stegen ook in de eerste helft van 2025, maar minder snel dan de uitgaven, met een totaal van bijna 10 miljard euro, of 4 procent. Belastinginkomsten en socialezekerheidsbijdragen waren verantwoordelijk voor het grootste deel van deze stijging.

Andere inkomstenbronnen, zoals rente-inkomsten en EU-bijdragen ter ondersteuning van het economisch herstel na de COVID-19- en energiecrises, droegen ook bij.

De schuld/bbp-ratio daalt

Ondanks de stijging van de nominale schuld daalde de schuld/bbp-ratio tot 42,7 procent dankzij de relatieve kracht van de Nederlandse economie. Dit is een van de laagste niveaus in de afgelopen drie decennia.

Het Nederlands ministerie van Financiën voorspelt een verdere stijging van de staatsschuld in de tweede helft van 2025, tot 533 miljard euro, of 44,9 procent van het bbp. (fc)

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!

Meer

Ontvang de Business AM nieuwsbrieven

De wereld verandert snel en voor je het weet, hol je achter de feiten aan. Wees mee met verandering, wees mee met Business AM. Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en houd de vinger aan de pols.