Sinds 1 november mogen passagiers die met de budgetluchtvaartmaatschappij Ryanair vliegen geen trolleys meer meenemen als handbagage tenzij ze bijbetalen. Maar het succesvolle businessmodel van de Ierse luchtvaartmaatschappij steunt op meer dan op betalende handbagage.

Alleen rug-, hand- of laptoptassen van normaal formaat mogen nog gratis mee het vliegtuig in, tenzij passagiers extra betalen voor een priority-ticket. 

Ryanair is niet de enige budgetvlieger die deze maatregel heeft doorgevoerd. Ook de Poolse concurrent Wizz Air doet dit. Maar dat heeft in Italië onder impuls van de lokale mededingingsautoriteit al tot een opschorting van de regel geleid. In ons land beraadt ook Test-Aankoop zich over eventuele stappen.

Dat budgetluchtvaartmaatschappijen tot dergelijke parktijken overgaan mag irriteren, maar het mag niet verwonderen. Zij zijn in een moordende concurrentie gemengd om in de prijsvergelijkingswebsites toch maar als goedkoopste uit de zoekmachine te komen en daarom worden op die sites enkel en alleen de prijzen van het ticket aangegeven. Alle andere extra’s (eten, drinken, stoel, bagage,…) komen daar nog eens bovenop. Het gebruik is ondertussen dermate ingeburgerd dat ook de traditionele luchtvaartmaatschappijen vaak hetzelfde doen.

Toch blijven de lowcostmaatschappijen nog altijd goedkoper dan hun traditionele concurrenten. Waarom? Om de eenvoudige reden dat budgetvliegers, zoals hun naam het duidelijk maakt, alles doen om de kosten zo laag mogelijk te houden.

Het succes van het zakenmodel van Ryanair rust daarbij op 4 basisregels:

1. Alles, maar dan ook alles wordt aan de passagiers gefactureerd

Nogmaals, de bagage, de handbagage, je ticket wijzigen, eten en drinken, de keuze van de plaats op het vliegtuig… Of daar in een volgende tijd ook nog het toiletbezoek bijkomt en men meer zal moeten betalen voor een zit- dan voor een staanplaats, zal nog moeten blijken. Ook gaan stemmen op om mensen in functie van hun lichaamsgewicht te laten betalen. Het zijn zaken die Michael O’Leary, de flamboyante stichter van het bedrijf, al meermaals heeft aangekondigd, maar de man ken als geen andere de trucs om gratis aandacht voor zijn bedrijf in de kranten op te eisen.

© EPA

2. Elk vliegtuig moet zo veel mogelijk in de lucht worden gehouden

Hoe langer een vliegtuig in rotatie blijft, hoe rentabeler het wordt en hoe lager de ticketprijzen kunnen worden aangeboden. Nu ook de handbagage betalend wordt, hoopt Ryanair ook  nog eens de tijd te verminderen die nodig is om te boarden. Er zit dus wel degelijk een logica achter de invoering van de regel. Het opbergen van handbagage in de daarvoor bestemde ruimtes in het vliegtuig, geeft steeds opnieuw aanleiding tot tijdverlies.

© EPA

3. Slechte één type vliegtuig gebruiken

Een bedrijf dat zich beperkt tot één enkel type vliegtuig kan bij de onderhandelingen met producenten als Boeing of Airbus grotere kortingen afdwingen, wat tot goedkopere tickets leidt.

© EPA

4. Zo weinig mogelijk brandstof meenemen

Piloten van Ryanair worden aangemoedigd om voor het vertrek het absolute minimum aan kerosene te tanken. Een volle tank maakt het vliegtuig zwaarder, wat de vluchttijd verlengt en de kost van het traject de hoogte injaagt. Men tankt dan als het ware kerosene om… kerosene te vervoeren.

© Flickr/ Craig Chew-Moulding