Het Kremlin wil af van de Venezolaanse dictator Nicolas Maduro en zou hem liefst naar Cuba zien vluchten. Zijn plaats kan dan worden ingenomen door een andere, meer gepaste anti-Amerikaanse figuur. Dat zegt een hooggeplaatste Russische diplomaat tegenover de Eurasia Group, een organisatie die advies verleent rond geopolitieke risico’s. Rusland zou over zulke oplossing met Canada in gesprek zijn. Ondertussen is ook een leeg passagiersvliegtuig van het Russische Nordwind Airlines in Caracas geland. Er is geen commerciële route tussen beide landen.

Maduro moet weg

De kans dat Maduro nog lang aan de macht blijft, slinkt met de dag. Vraag is enkel nog hoe hij het politieke toneel zal verlaten. Door te vluchten en de leiding over het land over te laten aan de militairen. Of door zijn vel duur te verkopen. Dat zou dan resulteren in de arrestatie van Juan Guaido, de man sinds vorig weekeinde door de Amerikanen als president wordt erkend. Deze laatste optie zou onvermijdelijk tot grote protesten en bloedvergieten leiden.

Een ander scenario is er een dat door de EU wordt gepromoot: het uitschrijven van nieuwe presidentsverkiezingen. Maar daar is de steun van het huidige regime voor nodig. Dat lijkt bij voorbaat uitgesloten.

Rusland is aan zet

Rusland lijkt dus aan zet. Afgelopen weekeinde raakte bekend dat het Kremlin een niet nader bekend aantal contractanten naar Caracas stuurde om er de veiligheid van Maduro te garanderen. Het zou gaan om leden van de Wagner Groep, een privé-militie onder controle van Yevgeny Prigozhin, een voormalig chef-kok van president Vladimir Poetin, die ook een reeks ondernemingen bezit.

Venezuela, Ruslands laatste en enige bondgenoot in de regio

Rusland heeft er alle belang bij dat de situatie in Venezuela zich normaliseert. Venezuela is dan ook de laatste bondgenoot die Moskou in Latijns-Amerika nog heeft. Het land investeerde de voorbije 20 jaar ruim 17 miljard dollar in steun aan de regimes van Hugo Chavez en Nicolas Maduro. Dat gebeurde meestal onder de vorm van leningen en investeringen.

De banden tussen beide landen werden sinds het jaar 2000 elk jaar opnieuw versterkt. Chavez en later Maduro zijn sinds het begin van deze eeuw dan ook Poetins meest frequente gasten geweest. Chavez bezocht Moskou voor zijn dood in 2013 ruim 8 keer, ook Maduro was er al 4 keer te gast.

Rosneft is belangrijkste investeerder in Venezuela

Poetin zelf is op zijn beurt maar één keer in Caracas geweest. Hij vertrouwde de Russisch-Venezolaanse relatie toe aan zijn vertrouwensman Igor Sechin. Die bezocht Venezuela op zijn minst twee keer per jaar, eerst als vice-premier, later als CEO van Rosneft.

De belangrijkste Russische investeerder in het Latijns-Amerikaanse land is dan ook de Russische oliemaatschappij Rosneft. Dat bedrijf betaalde de voorbije jaren ruim 8,5 miljard dollar voor toekomstige olieleveringen. Indien het regime Maduro niet overleeft is dat geld verloren. Een andere belangrijke investeerder is de Russische wapenfabrikant Rosoboronexport. Die voorziet het regime Maduro van wapens, veelal gefinancierd door leningen.

Venezuela was ook een van de enige landen ter wereld die de onafhankelijkheid van de republieken Abchazië en Zuid-Ossetië erkenden, na de Russisch-Georgische oorlog van 2008. De annexatie van de Krim in 2014 werd door Rusland dan weer niet erkend.

Sinds 2016 voeren beide landen regelmatige gesprekken over de installatie van een Russische militaire basis in Venezuela, maar die gesprekken schieten niet echt op. Ze beperken zich voorlopig tot de sporadische aanwezigheid van Russische gevechtsvliegtuigen op een eiland voor de Venezolaanse kust.

Show me the money

Hoewel overheidsleningen – welk het regime ook moge zijn – altijd moeten worden gehonoreerd, bewijst de aanwezigheid van Russische huurlingen in Caracas – indien bevestigd – dat Rusland wel degelijk van plan is zijn investeringen te gelde te maken en zijn enige bondgenoot in de regio te steunen.