Kleuren niet toevallig metafoor voor gevoelens

Een droevige stemming heeft ook een impact op de kleurenperceptie. Dat is de conclusie van een onderzoek van wetenschappers aan de University of Rochester. Een negatieve emotionele instelling zorgt ervoor dat tinten op de blauw-gele as van de kleurencirkel minder accuraat worden geïdentificeerd.

De studie geeft volgens de onderzoekers aan dat het gebruik van kleuren als metafoor voor gemoedsinstellingen bij de mens niet toevallig tot stand is gekomen, maar op een duidelijk achterliggend verband wijst. Dat de impact alleen bij een bepaalde groep kleuren lijkt te werken, heeft volgens de onderzoekers blijkbaar te maken met de werking van dopamine.

Visuele gevoeligheid

“De resultaten van de studie tonen aan dat gemoed en emoties een impact kunnen hebben op de perceptie over de omliggende wereld,” benadrukt onderzoeksleider Christopher Thorstenson, professor psychologie aan de University of Rochester. “Diverse experimenten in ons onderzoek wijzen uit dat droefheid een negatieve impact heeft op het vermogen om kleuren nauwkeurig te kunnen identificeren.”

Eerdere studies hadden al uitgewezen dat emotie een invloed kan hebben op diverse visuele processen, waarbij ook al een link was aangegeven tussen een depressief gemoed en een gereduceerde gevoeligheid voor visuele contrasten.

“Aangezien gevoeligheid voor contrasten een fundamenteel visueel proces is bij de kleurenperceptie, kon dan ook een specifieke link worden verondersteld tussen droefheid en de mogelijkheid om tinten te identificeren,” zegt professor Thorstenson.

“Het is ook opvallend hoe vaak mensen gebruik maken van kleuren om gemoedsinstellingen aan te geven, zelfs wanneer tussen beide concepten geen relatie lijkt te bestaan. Men kon dan ook veronderstellen dat deze metaforen zijn ontstaan omdat er op een specifieke manier wel degelijk een connectie kon worden gelegd tussen gemoed en de perceptie van kleuren.”

Beloningshormoon

Vastgesteld werd dat de kijkers van een droevige video minder goed in staat waren een aantal kleuren nauwkeurig te omschrijven dan collega’s die een opgenomen programma standup-comedy hadden kunnen bekijken.

Opvallend was wel dat alleen een verschil kon worden opgetekend bij de perceptie van de tinten die zich op de blauw-gele as van de kleurencirkel bevinden. Bij tinten op de rood-groene as bleek er tussen beide groepen daarentegen geen verschil te kunnen worden geregistreerd.

Een specifieke verklaring voor de impact op de blauw-gele as konden de onderzoekers niet geven, maar wel wordt erop gewezen dat eerder onderzoek deze kleuren in verband heeft gebracht met het beloningshormoon dopamine. (mah)

Meer