Vrijdag verzamelen diplomaten van de 27 Europese lidstaten om te praten over een elfde sanctieronde tegen Rusland. Ook Rosatom, het Russische kernenergieagentschap, zou dit keer sancties aangesmeerd krijgen. Al wordt verwacht dat Frankrijk gaat dwarsliggen.
Nieuw Europees sanctiepakket tegen Rusland in zicht: sneuvelt nucleaire samenwerking met Frankrijk?
Waarom is dit belangrijk?
Ondanks al tien sanctiepakketten, blijft de Russische economie voorlopig draaien. Onder meer de luchtvaartsector en energiesector werden wel zwaar getroffen door de sancties van het Westen. De uitvoer van ruwe olie naar Europa is sinds 5 december vorig jaar aan banden gelegd en sinds 5 februari werd dit uitgebreid naar verwerkte olieproducten, zoals benzine of diesel. Daarnaast besliste de G7 ook om een prijsplafond van 60 dollar per vat op Russische olie in te voeren.De essentie: Komt er een sanctie op de import van Russische uranium?
- Oekraïne is al langer vragende partij voor een verbod op Russisch uranium. Verschillende Europese lidstaten, vooral de Baltische landen en Polen, steunen dit volledig. De landen in het oosten van de Unie willen het liefst alle banden met Rusland zien verdwijnen, dus een verdere afscheiding van Russische energie lijkt maar de volgende stap.
- Alleen, zo’n verbod op Russisch uranium ligt gevoeliger bij andere landen. Onder meer Hongarije vertrouwt nog fors op Russisch gas, en Rosatom is er verantwoordelijk voor de uitbreiding van de kerncentrale in Paks. Op Europees niveau is het land dan ook regelmatig gekant tegen verdere sancties tegen Rusland, vooral inzake de energievoorziening.
- Ook Frankrijk lijkt zich te gaan moeien in de debatten. “Al onze publieke kritiek voor banden met Rusland ging naar Duitsland, en niet naar Frankrijk. Terwijl dat ook niet de beste leerling van de klas is”, zo vertelde een Europese diplomaat aan Politico.
Onderliggend: Een verbod op Russisch uranium kan wel eens verregaande gevolgen hebben voor Frankrijk.
- “Laat mij duidelijk zijn: Frankrijk is niet afhankelijk van Rusland voor de werking van zijn nucleaire energie-infrastructuur”, zo liet Agnès Pannier-Runacher, de Franse minister voor Energietransitie, in december vorig jaar nog weten. Ze verduidelijkte dat het land geen uranium importeerde dat uit Russische uraniummijnen afkomstig is. Hoewel dit klopt, vertelt het niet het volledige verhaal.
- Zo maakt Frankrijk wel gebruik van een fabriek in Siberië om radioactief materiaal te ‘recycleren’, zo staat te lezen in Le Monde. En hoewel het geen uranium haalt uit Russische mijnen, is Frankrijk toch afhankelijk van Rosatom voor de import van brandstof voor de kerncentrales.
- Greenpeace haalt in een rapport namelijk aan dat Frankrijk vooral uranium importeert uit Oezbekistan en Kazachstan, landen waar Rosatom ook enkele mijnen bezit. De ngo kreeg niet bevestigd of het ook daadwerkelijk uranium importeert uit de Rosatom-mijnen. Wel schrijft het dat de Franse invoer van verrijkt uranium vanuit Rusland in 2022 een recordhoogte bereikte.
- Puur op zakelijk niveau heeft Rosatom ook goede banden met EDF, het grootste elektriciteitsbedrijf van Frankrijk en voor bijna 85 procent in handen van de overheid. Zo tekenden beide bedrijven in 2021 nog een strategisch samenwerkingsverband voor de ontwikkeling van groene waterstof. Ook vertrouwt Rosatom op Franse technologie, onder meer voor de bouw van de hierboven genoemde kerncentrale in het Hongaarse Paks. (as)