De gigantische wapenberg die de VS achterlaat in Afghanistan komt goed van pas voor de Taliban

De gigantische wapenberg die de VS achterlaat in Afghanistan komt goed van pas voor de Taliban
Achtergelaten Amerikaanse Humvee’s in Kaboel – Kaveh Kazemi/Getty Images

De Taliban, de terreurorganisatie die in de zomer van 2021 de macht greep in Afghanistan, zit op een ware goudmijn. Wel een goudmijn gemaakt van wapens dan: in totaal lieten de Amerikanen, die halsoverkop wegtrokken, voor 7,2 miljard dollar aan wapens achter.

Waarom is dit belangrijk?

In de zomer van 2021 lanceerde de Taliban een grootschalig offensief, dat op 15 augustus leidde tot de val van hoofdstad Kaboel. De regering werd omvergeworpen, en de nieuwe Taliban-regering dwong de Amerikanen om hun aanwezigheid drastisch terug te schroeven, en snel. Die deal was eerder al ondertekend door toenmalig president Donald Trump, maar kwam in een stroomversnelling na het offensief. Op 30 augustus verlieten de laatste Amerikanen het Afghaanse grondgebied; zo'n 100.000 Afghaanse burgers, medewerkers van ambassades, vertalers en fixers werden door een coalitie van westerse landen geëvacueerd.

De essentie: De Amerikanen vertrokken, hun wapens bleven achter. Voor maar liefst 7,2 miljard dollar aan wapens, zo blijkt.

  • De cijfers werden de wereld in gestuurd door SIGAR, de Speciale Inspecteur-Generaal voor de Heropbouw van Afghanistan. Deze Amerikaanse overheidsdienst werd in het leven geroepen om toe te zien op de uitgaven van Amerikaans belastingsgeld aan Afghanistan.
  • “Minstens 78 vliegtuigen, met een totale waarde van 923,3 miljoen dollar, 9.524 lucht-grondraketten (6,54 miljoen dollar), meer dan 40.000 voertuigen, meer dan 300.000 wapens en zo goed als alle nachtkijkers en communicatiesystemen die we aan het Afghaanse leger leverden, zijn achtergebleven“, zo staat te lezen in het laatste rapport van SIGAR.
  • In dat 148-pagina lange rapport, “Why the Afghan Security Forces collapsed”, maakt de SIGAR een analyse over hoe het land op een relatief korte tijd volledig in elkaar stortte, en in handen van de taliban viel. De schuld daarvan ligt deels bij de beslissing van de Trump, om het Amerikaanse leger terug te trekken, en bij Biden, die de deal met de taliban besloot niet te annuleren. Daarnaast schrijft de dienst dat aanleiding al veel langer aansleepte. Zo zouden Amerikaanse en Afghaanse troepen er niet in geslaagd zijn om een degelijk militair orgaan op te zetten, ondanks een samenwerking van 20 jaar en 90 miljard dollar aan Amerikaanse steun.

De gevolgen: De terugtrekking van de Amerikanen zetten een onstopbare waterval in gang, die leidde tot de overname van de taliban.

  • De Afghaanse troepen leunden enorm op de aanwezigheid van de Amerikanen. Toen die terugtrokken, stortte de moraal bij de Afghanen helemaal in. Daarna zorgde het terugschroeven van Amerikaanse gevechtsmissies, zoals luchtaanvallen, dat de taliban zich beter kon organiseren, en erin slaagde de Afghaanse troepen te bedwingen.
  • Daarnaast slaagden de Afghaanse Veiligheidstroepen er niet in om een nationale veiligheidsstrategie op te zetten. Ashraf Ghani, de toenmalige president, besloot om de top van het leger te vervangen met enkele van zijn getrouwen. Die vriendjespolitiek leidde tot een verder afbraak van de machtsstructuur, moraal en het vertrouwen van de soldaten en politieagenten.

Onderliggend: De taliban zou wel wat winst kunnen maken op de Amerikaanse wapens. Moskou kijkt alvast geïnteresseerd toe.

  • De Russische regering zou al gepolst hebben bij het regime in Kaboel om de westerse wapens te kunnen krijgen. In ruil zou het bereid zijn het taliban-regime officieel te erkennen. Dat schreef onder meer The Sun eind januari.
  • Met de transfer van de Amerikaanse voertuigen, vliegtuigen of wapens, kan tegelijk het Russische leger wel wat te weten komen over hoe dit materiaal juist in elkaar zit. Al lijkt de impact daarvan miniem: het gaat vooral om al iets ouder materiaal, en bovendien niet het meest technologisch hoogstaande. De Humvee-jeeps, M1117-troepenverplaatsers of 115 Maxx Pro-mijnresistente voertuigen gaan al een tijdje mee, en ook de machinegeweren van Amerikaanse origine zijn weinig ‘speciaals’.
  • Wel moet opgemerkt worden dat het rapport van SIGAR geen rekening houdt met de staat van het materiaal. Een deel ervan zou zijn opgevreten door de tand des tijds, of de barre omstandigheden waaraan het wordt blootgesteld in Afghanistan. Daarnaast slaagden de Amerikanen erin een deel van het achtergelaten materiaal onbruikbaar te maken.
Meer premium artikelen
Meer

Ontvang de Business AM nieuwsbrieven

De wereld verandert snel en voor je het weet, hol je achter de feiten aan. Wees mee met verandering, wees mee met Business AM. Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en houd de vinger aan de pols.