Door een combinatie van stijgende rentes en hoge vastgoedprijzen wordt het voor veel Belgen almaar moeilijker om een woning te kopen. Toch hebben we meer vastgoedkoopkracht dan onze Franse en Duitse buren. “Dat komt onder meer door de automatische loonindexering”, merkt Jonathan Frisch, econoom bij Immoweb, op in een interview met onze site.
Vastgoedkoopkracht Belgen zwakt minder fors af dan die van de Duitsers of Fransen: hoe komt dat?

Waarom is dit belangrijk?
Vastgoedkoopkracht geeft aan hoeveel vierkante meter een huishouden met een gemiddeld inkomen kan verwerven via een hypotheeklening met een looptijd van 20 jaar. Het zal als geen verrassing komen dat door de koopkrachtcrisis, stijgende rentes en hogere vastgoedprijzen onze vastgoedkoopkracht is afgenomen.In het nieuws: Uit gegevens van Immoweb blijkt dat de vastgoedkoopkracht van een gemiddeld Belgisch gezin 83 vierkante meter bedraagt. Dat ligt onder het historische gemiddelde van de voorbije 45 jaar, zijnde 102 vierkante meter. Volgens Frisch zijn daar meerdere verklaringen voor.
- Om te beginnen zijn de vastgoedprijzen de voorbije jaren fors gestegen als gevolg van het lagerentebeleid van de Europese Centrale Bank (ECB). Volgens een onderzoek van Immoweb en AVIV Group zijn de vastgoedprijzen het voorbije jaar met 5,6 procent toegenomen. De prijzen zijn wel minder fors opgelopen dan de gemiddelde inflatie vorig jaar (9,1 procent).
- Terwijl de vastgoedprijzen nog steeds in de lift zitten, schieten de rentes de hoogte in omdat de ECB in de zomer van 2022 is begonnen met het geldbeleid te verstrakken. Sinds die ommekeer zijn de rentes al met 300 basispunten gestegen, wat een niet onderschatten effect heeft op de kredieten.
- Volgens de rentebarometer van Immotheker bedraagt de gemiddelde rente voor een woonlening met een looptijd van 25 jaar en een quotiteit (verhouding tussen het aankoopbedrag en de actuele waarde van de woning) vandaag 3,48 procent. Een jaar geleden was dat 1,63 procent.
Verschil met onze buren
Een vergelijking: Ondanks die opmerkelijke daling hebben we meer vastgoedkoopkracht dan de Duitsers en Fransen. In die landen bedraagt die respectievelijk 69 en 61 vierkante meter.
- “De Belgische vastgoedprijzen liggen lager dan die in Duitsland of Frankrijk. Dat uit zich in een hogere koopkracht in ons land”, verduidelijkt de econoom van Immoweb. In de hoofdstad Brussel betaal je gemiddeld 3.453 euro per vierkante meter. In Berlijn is dat 5.080 euro per vierkante meter en in Parijs is dat zelfs 10.278 euro.
- Voorts worden in ons land de lonen automatisch aangepast aan de gestegen levensduurte, waardoor ook de vastgoedkoopkracht beter wordt beschermd dan in de buurlanden.
Nog een opmerkelijke vaststelling: Terwijl de vastgoedprijzen in België en Frankrijk (+4,6 procent) stijgen, zakken die in Duitsland (-0,7 procent).
- Zoals we hierboven al hebben aangehaald, hebben we mede dankzij de automatische loonindexering meer vastgoedkoopkracht. “Op die manier blijft de vraag intact”, klinkt het.
- “In Frankrijk worden de prijzen dan weer voornamelijk aangedreven door een aanbodtekort”, vervolgt Frisch. “In Duitsland wordt de vastgoeddynamiek gedreven door de huurmarkt, meer dan 50 procent van de huishoudens zijn huurders, waardoor ze gevoeliger lijken voor veranderingen op de koopmarkt.”
- Ook niet onbelangrijk: de hypotheekrentes in Frankrijk en België lagen eind vorig jaar lager dan in Duitsland. De gemiddelde rente in ons land bedroeg 3,4 procent. In Frankrijk was dat 2,5 procent en in Duitsland 4 procent.
- Frisch verwacht dat de prijzen in Frankrijk en ons land dit jaar zullen stabiliseren, terwijl die in Duitsland verder zullen zakken.
(as)